Phó thủ tướng: Đổi mới trong tư duy phát triển Đồng bằng sông Cửu Long

Sáng 26/9, Hội nghị về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, thích ứng với biến đổi khí hậu khai mạc tại TP Cần Thơ.

Phát biểu khai mạc, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh ĐBSCL là một trong bốn đồng bằng bị tác động mạnh nhất do biến đổi khí hậu, nước biển dâng.

ĐBSCL đã, đang và sẽ đối mặt với nhiều tác động nghiêm trọng do biến đổi khí hậu, nước biển dâng, khí hậu cực đoan, khai thác và sử dụng nước ở thượng nguồn sông Mekong và các hoạt động nhân sinh khác, cũng như từ bản thân mô hình phát triển thiếu tính tổng thể, gắn kết nội tại trong vùng, quản lý nhà nước còn bất cập, thừa chồng chéo, thiếu phối hợp.

Đối mặt nhiều thách thức

Phó thủ tướng đánh giá những tác động này tạo ra các thách thức vô cùng to lớn, đe doạ quá trình phát triển của vùng, sinh kế và đời sống người dân trong vùng nói riêng và cả nước nói chung; qua đó tác động tới khu vực và quốc tế, đặc biệt là an ninh lương thực.

"Do đó, định hình chuyển đổi mô hình phát triển ĐBSCL theo hướng bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu có ý nghĩa rất quan trọng, được Chính phủ, Thủ tướng hết sức quan tâm, chỉ đạo", Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu khai mạc Hội nghị về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, thích ứng với biến đổi khí hậu. Ảnh: Xuân Tuyến.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ cho hay trong bối cảnh đó, Chính phủ, Thủ tướng tổ chức hội nghị với tầm nhìn về một ĐBSCL phát triển bền vững, thịnh vượng, gắn kết chặt chẽ với các vùng kinh tế trọng điểm của cả nước và tiểu vùng sông Mekong. Tầm nhìn đó còn trên cơ sở chuyển đổi mô hình phát triển kinh tế - xã hội nói chung và của từng lĩnh vực nói riêng, vừa bảo đảm kế thừa những thành tựu phát triển trước đây, truyền thống văn hoá quý báu, kết hợp áp dụng khoa học, công nghệ hiện đại của thế giới phù hợp với điều kiện thực tiễn của nước ta.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các đại biểu tập trung phân tích, nhận diện đầy đủ các thách thức do biến đổi khí hậu, quá trình phát triển nội tại của vùng ĐBSCL, các hoạt động sử dụng nguồn nước ở thượng nguồn. Trên cơ sở đó dự báo được các xu thế tác động chính, nhận diện được các cơ hội trong ngắn hạn và dài hạn làm cơ sở cho định hình mô hình phát triển vùng ĐBSCL và các định hướng chuyển đổi lớn.

Bên cạnh đó là việc xác định các dự án, chương trình ưu tiên với nguồn lực, lộ trình thực hiện phù hợp trong tổng thể phát triển toàn vùng với sự tham gia của các bên bao gồm: Chính phủ, địa phương, các tổ chức trong và ngoài nước, đặc biệt là người dân và doanh nghiệp trong vùng ĐBSCL và các khu vực lân cận, nhất là TP.HCM.Phó thủ tướng đề nghị các đại biểu đề xuất cơ chế chính sách đổi mới có tính đột phá nhằm tận dụng cơ hội chuyển hoá thách thức thúc đẩy quá trình chuyển đổi, phát triển bền vững ĐBSCL. Trong đó, cần tập trung vào các cơ chế về đất đai, thuế, kiến tạo thị trường, xúc tiến đầu tư, khoa học công nghệ, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực.

Cơ sở để đưa ra các chính sách phát triển

Ngày 26/9, Hội nghị diễn ra 2 phiên thảo luận chuyên đề về: "Định hình chiến lược phát triển bền vững" và "Huy động, điều phối nguồn lực cho phát triển ĐBSCL".

Hàng trăm đại biểu sẽ thảo luận song song các nội dung: Tổng quan về thách thức, cơ hội và giải pháp chuyển đổi mô hình phát triển cho ĐBSCL; nông nghiệp bền vững, hạ tầng thủy lợi, phòng chống thiên tai và sạt lở; quy hoạch tổng thể và phát triển hạ tầng cho ĐBSCL. Sau các phiên chuyên đề, đại biểu thảo luận chung về huy động, điều phối nguồn lực cho phát triển ĐBSCL.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các Bộ, ngành, địa phương khi thảo luận và trao đổi trong Hội nghị cần có sự đổi mới trong tư duy và cách tiếp cận theo hướng mở, hiện đại. Lấy tri thức khoa học công nghệ làm nền tảng, kinh nghiệm thực tiễn trong nước và quốc tế  là sức mạnh trong các giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu. Các giải pháp cần có tính đột phá, khả thi cao.

Hơn 500 đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Trương Khởi.

Cũng tại hội nghị này, thay mặt Chính phủ Việt Nam, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ kêu gọi các nhà tài trợ, các tổ chức quốc tế tiếp tục quan tâm và hỗ trợ thích đáng cả về kỹ thuật và tài chính cho vùng ĐBSCL. Ông đề nghị phát huy hơn nữa vai trò của Ủy hội sông Mekong quốc tế, tăng cường chia sẻ thông tin, quản lý, sử dụng bền vững nguồn nước giữa các nước trong lưu vực sông Mekong vì sự thịnh vượng chung của khu vực.

"Tôi đề nghị sự tham gia mạnh mẽ hơn nữa của cộng đồng các doanh nghiệp và người dân, phát huy lòng tự hào dân tộc, truyền thống tự cường, vượt khó khăn, gian khổ và trí tuệ của người Việt Nam vì sự phát triển bền vững của ĐBSCL nói riêng và của cả nước nói chung", Phó thủ tướng nêu.

Kết quả thảo luận, trao đổi ngày thứ nhất sẽ được Bộ trưởng KHĐT, TNMT, NN&PTNT báo cáo tại phiên toàn thể ngày thứ 2 do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì, là cơ sở để tiếp tục trao đổi đi đến thống nhất các định hướng chiến lược, các giải pháp toàn diện, khả thi, nguồn lực và cách thức tổ chức thực hiện.

"Những kết quả của hội nghị sẽ là cơ sở để Chính phủ xem xét, ban hành Nghị quyết về phát triển bền vững thích ứng với biến đổi khí hậu vùng ĐBSCL", Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.