Trả lời phỏng vấn Reuters, luật sư Paul Reichler, trưởng đoàn luật sư Philippines trong vụ kiện tại Tòa Trọng tài tin rằng tòa án sẽ ra phán quyết cuối cùng có lợi cho Manila.
Ông Reicher cho hay, ông không được biết thông tin về phán quyết và cũng không mong đợi được thông báo về điều đó cho phút cuối cùng. Nhưng ông tin rằng Manila sẽ giành chiến thắng trong cuộc tranh luận pháp lý, phù hợp với sự đồng thuận ở Washington và hầu hết các nước lớn khác.
“Chúng tôi tự tin sẽ giành được thành công trong vụ kiện này”, vị luật sư khẳng định chỉ vài giờ sau khi Tòa Trọng tài công bố sẽ ra phán quyết cuối cùng vào ngày 12/7.
 |
|
Paul Reichler là một luật sư quốc tế có uy tín, đại diện cho các nước nhỏ chống lại những siêu cường. Năm 1980, ông đại diện cho Nicaragua trong vụ kiện Mỹ tài trợ phiến quân Contra chống lại chính phủ cánh tả. Ảnh: Rappler |
Theo người đứng đầu nhóm luật sư đại diện cho Philippines trong vụ kiện kéo dài 3,5 năm, phán quyết chống lại Bắc Kinh “sẽ tước đi mọi cơ sở (vô căn cứ) của Trung Quốc khi đưa ra tuyên bố như vậy”. Ông ám chỉ yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc đối với phần lớn diện tích Biển Đông.
Manila cho rằng yêu sách của Trung Quốc vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS 1982) và hạn chế quyền của Manila trong việc khai thác tài nguyên và khu vực đánh bắt cá thuộc vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Hôm 29/6, Trung Quốc ngang ngược nói cách tiếp cận của Manila là “coi thường luật pháp quốc tế” và Bắc Kinh sẽ “không chấp nhận phán quyết nào của bên thứ ba” về tranh chấp Biển Đông. Theo luật sư Reichler, Trung Quốc bác bỏ phán quyết của Tòa Trọng tài đồng nghĩa rằng nước này tự khẳng định họ "nằm ngoài vòng pháp luật”.
Giữa lúc căng trên Biển Đông, ông Reichler cho rằng “không một ai muốn hoặc thậm chí cần tới vũ lực” để giải quyết tranh chấp. Ông cũng dự đoán Trung Quốc sẽ phải đối mặt với áp lực từ nhiều nước khác gồm Việt Nam, Indonesia và Malaysia.
“Sẽ tới lúc Trung Quốc nhận ra rằng họ mất nhiều thứ hơn là được khi tạo ra tình trạng hỗn loạn vô luật pháp”, ông nói.
 |
| Phiên điều trần lần thứ nhất trong vụ việc Philippines kiện Trung Quốc. Ảnh: GMA News |
Ngày 22/1/2013, Philippines đệ đơn lên Tòa Trọng tài, kiện cách Trung Quốc giải thích và áp dụng Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Tòa Trọng tài sẽ phán quyết cách giải thích của Trung Quốc về "đường lưỡi bò" có phù hợp hay không phù hợp UNCLOS. Manila tranh luận rằng yêu sách “đường 9 đoạn” của Trung Quốc là không có hiệu lực vì nó vi phạm UNCLOS về vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và hải phận.
 |
| “Chúng tôi tin sẽ giành được lẽ phải”, ông Reicher khẳng định chỉ vài giờ sau khi Tòa Trọng tài công bố sẽ ra phán quyết cuối cùng vào ngày 12/7. Đồ họa: BBC |
Vụ kiện còn liên quan tới hàng chục mỏm đá, đảo san hô, bãi cát và đá ngầm, ví dụ bãi cạn Scarborough/Hoàng Nham.
Theo giới quan sát, phán quyết của Tòa Trọng tài nếu có lợi cho Philippines cũng đồng nghĩa với việc khiến Trung Quốc mất mặt trên trường quốc tế và có thể tạo cho Mỹ nhiều lý do để hỗ trợ đồng minh Philippines.
Việc Trung Quốc "phớt lờ" phán quyết của Tòa Trọng tài cùng việc nước này quyết định leo thang căng thẳng trên Biển Đông sẽ chỉ dẫn tới sự hiện diện lớn hơn của quân đội Mỹ tại khu vực, theo chiến dịch thực thi “quyền tự do hàng hải”.
