 |
| Đường đua Nam chính xuất sắc tại Oscar 2023. |
Sau 88 năm kể từ mùa giải Oscar lần thứ 7, hạng mục Nam chính xuất sắc lần đầu chứng kiến cuộc đấu giữa các “newcomer” (người mới) – cụm từ ám chỉ những diễn viên chưa từng được đề cử trong sự nghiệp. Hơn nữa, sự bẽ bàng của người chiến thắng năm ngoái - Will Smith – càng khiến cho các ứng viên năm nay được chú ý hơn.
Vượt qua nhiều đối thủ mạnh, đường đua chính thức gồm 5 diễn viên: Brendan Fraser (The Whale), Colin Farrell (The Banshees of Inisherin), Austin Butler (Elvis), Paul Mescal (Aftersun) và Bill Nighy (Living).
Trong đó, giới chuyên môn dành nhiều hy vọng cho Brendan Fraser với màn trình diễn cứu vãn cả sự nghiệp. Nhưng để chiến thắng, tài tử Xác ướp Ai Cập phải vượt qua đàn em Austin Butler vốn là một đối thủ mạnh.
 |
| Chân dung 5 gương mặt được đề cử Oscar 2023 cho hạng mục Nam chính xuất sắc. |
Brendan Fraser “hồi sinh”
“Kinh tởm”, “gớm ghiếc” là những gì mà người ta nhận xét về Charlie – nhân vật do Brendan Fraser đảm nhận trong The Whale – tác phẩm đánh dấu sự trở lại của đạo diễn Darren Aronofsky kể từ Mother! (2017).
Đó là một vai diễn “nặng ký” về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Một giáo sư đồng tính mắc bệnh béo phì ở tuổi trung niên, tìm cách kết nối với đứa con gái từng bị ông bỏ rơi trong những ngày cùng cực, chỉ muốn chết đi cho rồi.
 |
| Tạo hình "nặng ký" của Brendan Fraser trong The Whale. |
Phải nói rằng khán giả đã quên mất sự tồn tại của Brendan Fraser, mãi cho đến khi The Whale xuất hiện. Nhiều người phát sốc khi thấy ngôi sao từng được People liệt vào danh sách “50 người đẹp nhất thế giới” nay trở thành gã đàn ông nặng đến 272 kg.
Suốt bộ phim, tài tử gần như chỉ ngồi một chỗ, hoặc dịch chuyển cực nhọc trên chiếc xe lăn cùng cơ thể phì nộn. Đó cũng là lúc người diễn viên được phát huy hết năng lực khi phải dùng tất cả biểu cảm để lột tả nội tâm nhân vật. Mọi hỷ nộ ái ố đều được bóc trần một cách nghiệt ngã bằng gương mặt buồn bã nhưng không khỏi khiến nhiều người ghê sợ.
Nếu không có Fraser, dự án khó thể bấm máy vì đạo diễn Darren Aronofsky mất 10 năm vẫn chưa tuyển được nam chính. Nhưng nếu không có Aronofsky, Fraser sẽ mãi bị lãng quên với một sự nghiệp nhạt nhòa sau những sang chấn tâm lý vì quá khứ bị lạm dụng tình dục.
Màn trình diễn trong The Whale giúp Brendan Fraser được vinh danh tại Liên hoan phim Venice 2022 với màn vỗ tay dài 6 phút khiến anh phải bật khóc ngay tại ngày phim công chiếu. Dẫu vậy, ngôi sao hoàn toàn trượt khỏi tầm ngắm của giới phê bình vì trắng tay ở Quả cầu Vàng.
Thế rồi cái tên Brendan Fraser lại được nhắc đến như ứng cử viên sáng giá tiếp nối Will Smith sau khi thắng Critics Choice Awards (giải Hiệp hội Phê bình Phim Phát sóng Mỹ - Canada) và sau đó là SAG (giải Nghiệp đoàn Diễn viên Màn ảnh Mỹ).
 |
| Với The Whale, Brendan Fraser "tái sinh" dưới dáng hình khác. |
Điều khiến nhiều cây viết lăn tăn là The Whale không nằm trong danh sách đề cử Phim truyện xuất sắc, phần nào khiến Fraser giảm một nửa cơ hội chiến thắng. Gần nhất Jeff Bridges là người rơi vào trường hợp tương tự. Một cách bất ngờ, ngôi sao vẫn thắng giải Nam chính xuất sắc dù phim ông đóng Crazy Heart (2009) không được đề cử quan trọng nhất. Song, Viện Hàn lâm Điện ảnh Mỹ đã có nhiều thay đổi trong suốt 14 năm qua nên khả năng lịch sử lặp lại vẫn là điều bỏ ngỏ.
Austin Butler có lợi thế
Trong danh sách 5 diễn viên tranh giải Nam chính xuất sắc, Austin Butler là người trẻ thứ 2 (sinh năm 1991) chỉ sau Paul Mescal (1996). Anh cũng là người duy nhất ở ngang cơ với Brendan Fraser khi thắng Quả cầu Vàng lẫn BAFTA (Giải thưởng Điện ảnh Viện Hàn lâm Anh quốc).
Từ một diễn viên chuyên đóng truyền hình nhưng ít nổi tiếng, Austin Butler vụt sáng thành sao hạng A khi hóa thân huyền thoại âm nhạc Elvis Presley. Để có được vai diễn, bản thân anh đã phải xuất sắc vượt qua hàng loạt đối thủ đáng gờm như Harry Styles, Aaron Taylor-Johnson, Miles Teller… và trở thành lựa chọn cuối cùng của đạo diễn Baz Luhrmann.
 |
| Austin Butler phải vượt qua nhiều đối thủ nặng ký ở vòng tuyển chọn, trước khi tỏa sáng trong Elvis. |
Dù muốn hoặc không, vai Elvis Presley của Austin Butler ít nhiều gợi nhớ đến vai Freddie Mercury của Rami Malek cách đây 4 năm. Cả 2 ngôi sao đối diện những khó khăn tương tự khi phải trở thành nhân vật nổi tiếng làng nhạc. Butler chọn kỹ thuật diễn nhập vai (method acting) – một hướng đi quen thuộc nhưng không phải ai cũng có thể chinh phục. Kết quả, chính những người thân của Presley cũng phải dành lời khen tặng cho màn hóa thân tuyệt vời của Butler.
Đặt lên bàn cân, Austin Butler có nhiều yếu tố để đánh bại Brendan Fraser ngoài diễn xuất và kinh nghiệm. Năm nay, Elvis được Viện Hàn lâm yêu thích hơn The Whale khi có mặt trong danh sách đề cử Phim truyện xuất sắc. Tác phẩm không chỉ được lòng giới phê bình mà thành tích tại rạp cũng tốt, đạt doanh thu gần 290 triệu USD, gấp hơn 3 lần so với mức kinh phí xấp xỉ 85 triệu USD.
Hơn nữa, truyền thống giải Oscar thường dành nhiều ưu ái cho những diễn viên đóng vai người thật, bất kể là nam (Rami Malek trong Bohemian Rhapsody) hay nữ (Jessica Chastain trong The Eyes of Tammy Faye). Các nhân vật âm nhạc lại càng dễ chiếm được thiện cảm. Thế nên dù phần lớn giới phê bình đặt cược vào Brendan Fraser, khó thể phủ nhận rằng Austin Butler đang có nhiều lợi thế hơn khi đóng vai huyền thoại Rock & Roll và được yêu thích.
Khả năng Colin Farrell lật ngược ván cờ
Trong bảng đề cử, Bill Nighy và Paul Mescal cũng có những màn trình diễn ấn tượng. Nhưng việc các giải tiền Oscar quan trọng lần lượt bỏ rơi họ cho thấy Viện Hàn lâm cũng sẽ làm điều tương tự.
Duy chỉ có Colin Farrell là người đáng chú ý khi chiến thắng tại Quả cầu Vàng nhưng cơ hội chạm vào Oscar là khá mong manh. Trong The Banshees of Inisherin, tài tử Ireland đóng vai người đàn ông gặp khủng hoảng hiện sinh khi một người bạn thân liên tục phớt lờ, đặt dấu chấm hết cho mối quan hệ lâu năm.
Về cơ bản, vai diễn của Farrell có phần nhẹ đô hơn so với Brendan Fraser, và ít yếu tố gây thu hút so với Austin Butler. Do đó, khả năng anh vượt mặt đồng nghiệp là không cao.
 |
| The Banshees of Inisherin cũng là tác phẩm đáng chú ý trong mùa giải năm nay với 9 đề cử, trong đó có đề cử diễn xuất cho Colin Farrell. |
Hiện phần lớn giới phê bình quốc tế đều chỉ tập trung đặt cược cho 2 ứng viên sáng giá nhất mùa giải. Nếu Austin Butler được gọi tên, anh sẽ trở thành người trẻ tuổi thứ 5 thắng Nam chính xuất sắc tại Oscar. Nhưng giống Dương Tử Quỳnh, việc Brendan Fraser giành tượng vàng sẽ tạo hiệu ứng truyền thông tốt hơn.
Một số cây viết lại dùng SAG và BAFTA làm luận điểm để dự đoán Oscar. Họ cho rằng Austin Butler đã thắng BAFTA nên có nhiều phần trăm thắng Oscar hơn so với tượng SAG của Brendan Fraser.
Trong danh sách các giải tiền Oscar, SAG luôn được xem là cột mốc quan trọng về diễn xuất. Nhưng thực tế, kể từ năm 2010 thì kết quả BAFTA mới tiết lộ nhiều về việc ai thắng Oscar. Bằng chứng là cả Casey Affleck (năm 2016) lẫn Anthony Hopkins (2020) đều trắng tay tại SAG nhưng thắng BAFTA, sau đó tiếp tục được gọi tên ở Oscar. Chỉ có Matthew McConaughey (năm 2013) là ngoại lệ vì anh thậm chí còn không được đề cử BAFTA.
Suốt nhiều năm qua, sự tương quan giữa SAG, BAFTA và Oscar vẫn có thay đổi nhất định. Nhưng chính điều đó mới khiến cho cuộc đua Oscar trở nên hấp dẫn, khó đoán. Bởi lẽ với những người thắng cả SAG lẫn BAFTA như Gary Oldman, Rami Malek hay Joaquin Phoenix thì việc họ thua Oscar thực sự sẽ là điều gây sốc.
Rốt cuộc, Viện Hàn lâm lựa chọn ai giữa một người đẹp rạng ngời như Elvis của Austin Butler và một người xấu khủng khiếp như Charlie của Brendan Fraser? Kết quả chỉ có ở lễ trao giải diễn ra sáng 13/3 (giờ Hà Nội) tại Los Angeles, Mỹ.
