Ông Trump trở thành tổng thống thứ hai của Mỹ đắc cử 2 nhiệm kỳ không liên tiếp. Ảnh: Reuters. |
Ông Donald Trump là tổng thống thứ hai trong lịch sử Mỹ thua cử, xong lại đắc cử. Ông Grover Cleveland là người đầu tiên làm được điều này 132 năm trước, theo Washington Post.
Lịch sử 132 năm lặp lại
Với tên đầy đủ là Stephen Grover Cleveland, ông giữ chức tổng thống thứ 22 của Mỹ trong khoảng thời gian 1885-1889. Ông cũng là đảng viên Dân chủ đầu tiên được bầu sau nội chiến Mỹ. Dù để mất Nhà Trắng vào tay ứng viên Benjamin Harrison của đảng Cộng hòa vào năm 1888, ông sau đó chiến thắng vào năm 1892 và trở thành tổng thống thứ 24 của Mỹ.
Nhiều người đã so sánh ông Trump và ông Cleveland. Trong một tuyên bố, Kevin Roberts - người đứng đầu tổ chức Heritage Foundation - lưu ý ông Trump là “tổng thống đầu tiên kể từ thời Grover Cleveland giành chiến thắng trong hai nhiệm kỳ không liên tiếp", đồng thời gọi đó là "một chiến thắng lịch sử và khó khăn".
Dẫu vậy, giữa hai vị tổng thống và chiến dịch tranh cử của họ vẫn có những điểm khác biệt đáng chú ý.
Ông Trump luôn tận hưởng các chiến dịch tranh cử, với những bài phát biểu lan man được đám đông đón nhận. Trong khi đó, ông Cleveland hầu như không vận động tranh cử. Mặc dù các ứng viên thời đó không hoạt động năng nổ ngang hiện tại, trong lần đầu tiên giành được Nhà Trắng vào năm 1884, ông Cleveland chỉ có hai bài phát biểu vận động tranh cử. Và tinh thần đó vẫn giữ vững trong 2 lần tham gia cuộc đua vào năm 1888 và 1892.
Cả ông Trump và ông Cleverland đều từng 3 lần tranh cử tổng thống Mỹ. Song theo CNN, ông Cleveland thắng phiếu phổ thông tổng 3 lần, trong khi ông Trump mới thắng một lần vào năm 2024. Dù ông Cleveland đứng đầu về số phiếu phổ thông trong cuộc bầu cử năm 1988 với hơn 100.000 phiếu, ông Harrison giành chiến thắng nhờ số phiếu đại cử tri, với tỷ lệ 233 so với 157.
Cũng giống ông Trump, ông Cleveland thua trong chiến dịch tái tranh cử giữa những cáo buộc gian lận cử tri. Song không giống cuộc bầu cử năm 2020, có những bằng chứng rõ ràng về gian lận ở một số bang, trong đó có Indiana.
Trong khi ông Trump từ chối thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử trước ông Joe Biden, ông Cleveland đã nhường bước cho ông Harrison, thậm chí còn cầm ô che cho tân tổng thống đọc diễn văn nhậm chức dưới trời mưa.
Ông Cleveland cầm ô che cho ông Harrison tuyên thệ nhậm chức. Ảnh: Library of Congress. |
Ông Trump là một trong những vị tổng thống Mỹ lớn tuổi nhất, đứng thứ 2 chỉ sau ông Biden. Ông đã 70 tuổi khi nhậm chức vào năm 2017, và sẽ 78 tuổi trong buổi lễ nhậm chức vào tháng 1/2025. Còn ông Cleveland giữ chức vụ khi còn khá trẻ, 47 và 55 tuổi.
“Dù có làm gì, hãy nói sự thật”
Sinh ra ở New Jersey vào năm 1837 và lớn lên ở vùng ngoại ô New York, ông Cleveland làm luật sư ở Buffalo trước khi được bầu làm thị trưởng Buffalo và thống đốc New York.
Là một chính trị gia, ông Cleveland không xa lạ gì với bê bối. Ông đã giành được nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên ở tuổi 47, bất chấp những cáo buộc có con ngoài giá thú.
Tổng thống thứ 22 và 24 của Mỹ, Stephen Grover Cleveland. Ảnh: White House. |
Ông Cleveland trở nên nổi tiếng vì cách xử lý khủng hoảng, khi các đồng minh chính trị hỏi nên giải quyết ra sao.
“Dù có làm gì, hãy nói sự thật”, ông đáp. Vị tổng thống thừa nhận đã ngoại tình với mẹ của đứa trẻ và đồng ý hỗ trợ tài chính, dù không chắc đứa trẻ là con mình. Cuối cùng, vụ bê bối cũng không ngăn cản được ông Cleveland tiến vào Nhà Trắng, và câu nói nổi tiếng trên đã giúp ông mang danh một người đáng tin cậy.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông có nhiều đối thủ chính trị khi phủ quyết hơn 400 dự luật do Quốc hội - kiểm soát bởi đảng Cộng hòa - trình lên. Trong một lần được cảnh báo rằng lập trường giảm thuế nhập khẩu sẽ gây tổn hại chính trị, ông đáp: “Được bầu hoặc tái đắc cử có ích gì nếu không thể bảo vệ được lập trường của bản thân?”. Câu nói này đã gây được tiếng vang.
Những tưởng ông sẽ độc thân cả đời, nhưng đến năm 1886, ông kết hôn với một người phụ nữ kém 27 tuổi, trở thành tổng thống đầu tiên tổ chức hôn lễ tại Nhà Trắng. Vợ ông, bà Frances Cleveland, là đệ nhất phu nhân trẻ nhất trong lịch sử Mỹ ở tuổi 21 và được dư luận rất yêu thích.
Tổng thống Grover Cleveland và bà Frances Folsom kết hôn tại Phòng Xanh của Nhà Trắng vào năm 1886. Ảnh: Library of Congress. |
Khi ông Cleveland thua trong chiến dịch tái tranh cử năm 1888, bà Frances đã nói với nhân viên Nhà Trắng: "Chúng ta sẽ trở lại sau bốn năm nữa". 100 năm sau, câu nói này được ông Trump trích dẫn trong một bữa tiệc Giáng sinh tại Nhà Trắng: “Chúng tôi sẽ nỗ lực đảm nhiệm thêm 4 năm nữa. Nếu không, tôi sẽ gặp lại các bạn vào 4 năm sau”.
Trong những năm xa rời chính trường, ông Cleveland làm việc tại một công ty luật danh tiếng. Vào thời điểm diễn ra Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ năm 1892, ông trở thành lựa chọn đầu tiên của đảng. "Cái tên Grover nổi bật hơn tất cả", tờ Pittsburgh Dispatch viết. Trong lần đối đầu thứ 2 với ông Harrison, ông Cleveland đã dễ dàng giành chiến thắng.
Trong nhiệm kỳ thứ hai, ông đối mặt với suy thoái kinh tế. Trong thời gian đó, các chính sách của Nhà Trắng không được lòng dân. Đảng Dân chủ cuối cùng đã từ bỏ ông, đề cử ông William Jennings Bryan vào năm 1896.
Chỉ một số ít cựu tổng thống Mỹ từng muốn giành lại Nhà Trắng sau nhiều năm rời nhiệm sở. Trong số này có Martin Van Buren, Millard Fillmore, Ulysses S. Grant, Theodore Roosevelt và Herbert Hoover.
Ông Cleveland, và bây giờ cả ông Trump, là hai tổng thống duy nhất đạt được tham vọng đó.
Ông Cleveland qua đời vào năm 1908. Theo các nhà sử học, trong những giây phút cuối cùng, ông trăn trối: "Tôi đã cố gắng rất nhiều để làm điều đúng đắn".
Tiết lộ về tổng thống Mỹ
Mục Thế giới xin giới thiệu tủ sách về tổng thống Mỹ, cung cấp cho độc giả thông tin về các đời tổng thống Mỹ cùng những người thân của họ, qua đó cho phép chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn không chỉ vào cuộc đời của những nhà lãnh đạo xứ cờ hoa mà còn là vào nền chính trị Mỹ.