Theo Variety, từ khi còn nhỏ Chủ tịch Marvel Studios Kevin Feige đã mê phim đến quên ăn quên ngủ. “Tôi có một cuốn nhật ký nhỏ. Tôi ghi chép lại toàn bộ những phim mình đã xem. Tôi thậm chí mô tả lại cả hiệu ứng âm thanh của phim. Khi đó tôi ngố lắm”, ông Feige kể.
Sinh năm 1973, ông Feige yêu thích rất nhiều phim giai đoạn cuối thập niên 1970 và thập niên 1980. Có thể kể đến các phim hài của Eddie Murphy, phim hành động của Arnold Schwarzenegger và cả các loạt bom tấn kinh điển như Indiana Jones, Star Wars và Star Trek.
“Tôi không hề chê các phần kế tiếp (sequel). Tôi luôn thích chứng kiến các nhân vật mình từng yêu mến trưởng thành và thay đổi như thế nào. Thỉnh thoảng tôi thất vọng. Cứ phim nào làm tôi thất vọng thì tôi lại ngồi nghĩ mình có thể làm gì để phim hay hơn”, ông Feige kể.
Cuộc chơi sequel trên thực tế là món hời khổng lồ đối với Marvel Studios và công ty mẹ Disney. Ngày 26/4 tới, bom tấn Avengers: Endgame sẽ công phá các rạp chiếu toàn cầu, kết lại “Trường thiên Đá Vô cực” (Infinity Saga) gồm 22 phim, bắt đầu từ Iron Man (2008). Sau 11 năm, Marvel Studios đã xây dựng thành công một vũ trụ điện ảnh khiến cả Hollywood thèm muốn.
“Kevin là một người luôn suy nghĩ khác biệt”, đạo diễn Avengers: Endgame Joe Russo cho biết. “Ý tưởng kể những câu chuyện vừa riêng biệt, vừa có sự kết nối chặt chẽ là một cuộc thử nghiệm quy mô lớn, có khả năng thất bại cao. Chỉ cần một hoặc hai phim không thành công là cả hệ thống sẽ sụp đổ”, ông nhấn mạnh.
Tái định nghĩa phim siêu anh hùng
Nhưng Kevin Feige đã thành công vang dội. 21 phim thuộc Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU) đạt doanh thu hơn 18,6 tỷ USD và Avengers: Endgame được dự báo có thể phá kỷ lục doanh thu 2,788 tỷ USD mà siêu phẩm Avatar của đạo diễn lừng danh James Cameron đã lập nên hồi cuối năm 2009, đầu 2010. Như vậy, việc các phim MCU vượt qua cột mốc 20 tỷ USD là điều chắc chắn.
“Chúng tôi có kỳ vọng lớn với Marvel khi mua lại hãng (với giá 4,24 tỷ USD hồi năm 2009). Nhưng Kevin và đội ngũ của ông ấy đã đạt được những thành công mà chúng tôi không thể tưởng tượng ra”, ông Bob Iger, CEO của Disney, khẳng định.
 |
| Tranh biếm họa Chủ tịch Marvel Studios Kevin Feige trên báo Financial Times. |
“Họ đã tái định nghĩa lại phim siêu anh hùng, chinh phục khán giả thuộc mọi giới tính, thế hệ và quốc gia, họ đặt ra những tiêu chuẩn mới về cách kể chuyện. Thành công đó không đến một cách ngẫu nhiên mà đòi hỏi trí tuệ, tầm nhìn và lòng dũng cảm. Ở Marvel Studios, tất cả bắt đầu từ Kevin”, ông Iger ca ngợi.
Ở Hollywood, chỉ có Pixar và Marvel Studios có thể liên tiếp tạo ra những bom tấn ăn khách. Chủ tịch Feige có thể không có giác quan siêu việt như Spider-Man hay trí tuệ vô hạn như Iron Man, nhưng ông có khả năng làm phim ăn khách thuộc vào loại vô địch.
“Ông ấy hành động theo góc nhìn của một khán giả đam mê điện ảnh như không phải theo góc nhìn của một doanh nhân. Ông ấy chỉ muốn tạo ra những bộ phim mà bản thân ông thích xem”, Chris Hemsworth, người vào vai Thần Sấm Thor trong các phim MCU, mô tả.
Ở tuổi 45, Kevin Feige thực đã bước lên đỉnh cao của sự nghiệp. Tuy nhiên, Marvel Studios của ông sẽ phải “tái khởi động”. Avengers: Endgame kết thúc một thời kỳ rực rỡ của MCU và những siêu anh hùng tiêu biểu như Iron Man, Captain America và có thể cả Thor sẽ nói lời giã từ.
Sau Endgame, Spider-Man: Far from Home sẽ tiếp nối câu chuyện của MCU. Tuy nhiên, Marvel Studios vẫn chưa lên tiếng xác nhận dù những dự án như Black Widow, The Eternals hay Shang-Chi đang được phát triển.
Những siêu anh hùng và siêu ác nhân mới sẽ lần lượt được giới thiệu, nhưng Marvel giữ bí mật chi tiết của các dự án này. “Một số phim sẽ có những nhân vật các bạn đã biết. Vài nhân vật phụ sẽ trở thành chính, một số gương mặt mới sẽ được giới thiệu. Chúng tôi sẽ làm khác đi, học hỏi từ những sai lầm và thử nghiệm những thứ mới”, ông Feige tiết lộ.
Đích đến là một phần của cuộc phiêu lưu
Một trong những điểm mới của MCU là các series truyền hình về những nhân vật như Loki (Tom Hiddleston) hay Scarlet Witch (Elisabeth Olsen), được phát sóng trên kênh truyền hình Disney Plus.
“Các series này sẽ có mối quan hệ rất chặt chẽ với phim điện ảnh MCU. Đó là hình thức kể chuyện mới mẻ mà chúng tôi muốn khám phá”, ông Feige nhấn mạnh.
 |
| Kevin Feige trong văn phòng làm việc của ông. Ảnh: Variety. |
Những tuần qua, dàn diễn viên Avengers: Endgame tập hợp lại trong chiến dịch quảng bá phim trên phạm vi toàn cầu. Đây có thể là lần cuối họ chung tay chung sức sau một thập kỷ ở ngôi nhà chung MCU.
“Tôi vẫn còn chưa muốn tin”, người đẹp Scarlett Johansson (thủ vai Black Widow) thừa nhận. “Trước đây, cứ 1-2 năm tôi lại tự nhủ đến lúc làm phim Marvel rồi. Đó là lúc chúng tôi tập hợp, giống như một gia đình”.
Đối với ông Feige, đó là điểm thu hút của Endgame. Ông không muốn MCU rơi vào tình trạng cứ “đẻ” phần kế tiếp liên tục, chất lượng dần dần sụt giảm, thậm chí tệ hơn là khán giả sẽ dần ngán ngẩm với những pha chọc cười của các nhân vật hay các màn “làm lố” của Iron Man.
“Chúng tôi muốn có một cái kết thực sự. Iron Man nói trong phim rằng: ‘Đích đến chính là một phần của cuộc phiêu lưu’. Đó là tinh thần của Endgame”, chủ tịch Marvel Studios khẳng định.
Trong năm 2019, Marvel Studios tung ra 3 phim. Trước Endgame, Captain Marvel đã làm mưa làm gió tại các rạp chiếu toàn cầu và thu về hơn 1 tỷ USD tiền vé. Đến tháng 7, Spider-Man: Far from Home (Marvel hợp tác với Sony Pictures) sẽ ra rạp.
Đây là khối lượng công việc thường thấy của Marvel Studios nhưng nó đòi hỏi khả năng tổ chức và tập trung cao độ của ê-kíp công ty.
 |
| Mô hình Găng tay Vô cực trong văn phòng làm việc của Kevin Feige. Ảnh: Variety. |
“Kevin tin tưởng vào những người ông ấy thuê để thực hiện hóa kế hoạch của Marvel. Ông ấy không chen ngang. Tuy nhiên, ông ấy làm việc không biết mệt mỏi phía sau, luôn nghĩ ra những ý tưởng và khái niệm mới để sản xuất những bộ phim tốt nhất”, nữ diễn viên Captain Marvel Brie Larson mô tả.
Feige và ê-kíp của ông thường tham gia xử lý nhiều phim khác nhau cùng lúc, từ giám sát việc quay phim đến tham gia khâu dựng phim hoặc đóng góp ý tưởng cho kịch bản vô số sản phẩm ăn theo.
“Tôi gọi ông ấy là Yoda (hiệp sĩ Jedi nổi tiếng hùng mạnh và thông thái trong loạt phim Star Wars) vì ông ấy biết tất cả mọi thứ”, Johansson tiết lộ.
Sự phức tạp của Trường thiên Đá Vô cực (Infinity Saga) - từng phim có mối quan hệ với các phim khác và tạo nên tổng thể MCU - buộc đội ngũ của Marvel phải có tầm nhìn xa và tính toán trước vài bước.
Khi lo hậu kỳ Captain America: Civil War (2016), anh em đạo diễn Russo đã lập một “phòng chiến tranh” riêng tách biệt với phòng dựng để hai biên kịch Christopher Markus và Stephen McFeely tập trung viết kịch bản hai phần kế tiếp Avengers.
“Chúng tôi ngồi hàng giờ thảo luận kịch bản. Khi phải làm việc với thời gian biểu nghiêm ngặt, bạn phải cực kỳ kỷ luật và hiệu quả, để có trong tay kịch bản chắc chắn, gọn gàng khi quay tập phim tiếp theo”, đạo diễn Athony Russo giải thích.
Xuất phát điểm cực kỳ bấp bênh
Nhìn Marvel Studios hoành tráng bây giờ, chắc ít người còn nhớ tình trạng thảm hại của hãng hồi năm 2005 khi quyết định tự sản xuất phim thay vì bán bản quyền nhân vật cho công ty khác khai thác.
Với việc 20th Century Fox và Sony Pictures nắm bản quyền các siêu anh hùng nổi tiếng nhất của Marvel như Spider-Man, X-Men và Fantastic Four, hãng phải tìm hiểu xem liệu khán giả có hứng thú xem phim về các nhân vật kém hơn như Iron Man và Captain America hay không.
Để có tiền làm phim, Marvel Studios phải vay 525 triệu USD từ ngân hàng Merrill Lynch. Jon Favreau, đạo diễn Iron Man và Iron Man 2, tiết lộ cả ê-kíp đã rất căng thẳng khi thực hiện tác phẩm đầu tiên của MCU.
 |
| Iron Man (2008) là khởi điểm vững chắc tạo nên thành công của MCU. Ảnh: Marvel Studios. |
“Chúng tôi làm việc với xuất phát điểm rất bấp bênh. Phim đầu tiên không thể có quy mô nhỏ hay ở mức tầm tầm. Tôi luôn được nhắc nhở rằng nếu phim thất bại và Marvel không thể trả nợ, ngân hàng sẽ ôm hết bản quyền các nhân vật siêu anh hùng”, ông Favreau kể lại.
Điều đó đã không xảy ra. Iron Man (2008) được giới phê bình đánh giá cao và đạt doanh thu gần 600 triệu USD trên toàn cầu, đồng thời khôi phục sự nghiệp của Robert Downey Jr., người từng chìm ngập trong rượu chè và ma túy.
Tất nhiên giới chuyên môn vẫn tỏ ra dè dặt và cho rằng khán giả đại chúng sẵn sàng mua vé để xem Spider-Man và X-Men hơn là tìm hiểu về Đá Vô cực hay Găng tay Vô cực, thứ mà chỉ fan truyện tranh Marvel rành.
Nhưng Chủ tịch Feige rất tham vọng. Ở đoạn after-credits của Iron Man, Giám đốc SHIELD Nick Fury xuất hiện, nói với Tony Stark về rằng anh không phải là siêu anh hùng duy nhất trên Trái đất.
“Ý của Nick Fury là: ‘Cậu nghĩ cậu là người duy nhất, nhưng cậu sai rồi. Cậu chỉ là một phần trong vũ trụ to lớn (của Marvel)’. Đó cũng là thông điệp chúng tôi gửi tới khán giả. Ban đầu tôi nghĩ sẽ chỉ có fan truyện tranh bị thu hút, nhưng không ngờ khán giả đại chúng cũng quan tâm”, ông Feige cho biết.
Có lẽ tâm lý “fanboy” đã giúp Feige đem lại thành công cho Marvel Studios. Từ nhỏ ông đã mê truyện tranh siêu anh hùng. Sau khi tốt nghiệp Đại học Nghệ thuật điện ảnh Nam California năm 1995, ông trở thành trợ lý của nhà sản xuất Lauren Shuler Donner, người làm những phim thành công như You’ve Got Mail hay Dave.
 |
| Avengers: Endgame là đỉnh cao của Trường thiên Đá Vô cực (Infinity Saga), kéo dài 22 phim của Marvel Studios. Ảnh: We Got This Covered. |
Khi nhận sản xuất X-Men vào năm 1999, bà Shuler Donner phát hiện Feige rất rành truyện tranh và có những ý tưởng cực kỳ đáng giá. Không giống như những người khác trong studio, chàng trai trẻ Feige khi đó đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hình tượng các dị nhân.
“Cậu ấy giúp đưa chúng tôi đi vào con đường đúng. Nhờ đó, chúng tôi làm được một bộ phim vẫn mang đậm tinh thần của truyện tranh, đồng thời tạo ra được những điều mới mẻ và khác biệt”, bà Shuler Donner đánh giá về ông Feige.
Có quyền làm phim về những nhân vật chẳng ai biết
Thậm chí ở Disney cũng rất ít người rành truyện tranh như ông Feige. Việc Marvel Studios quyết định làm Guardians of the Galaxy cũng dẫn tới không ít nghi ngại. Phim lấy bối cảnh không gian, nhóm nhân vật có một cái cây và một con gấu trúc Bắc Mỹ nói tiếng người, có thể là quá kỳ lạ với khán giả đại chúng.
Nhưng rốt cuộc Guardians of the Galaxy kiếm được 773 triệu USD từ phòng vé, mang lại một màu sắc hài hước và tươi sáng cho MCU. Feige lại một lần nữa quyết định đúng.
Tính đến thời điểm này, Giai đoạn 4 (Phase 4) của MCU vẫn còn là điều bí ẩn. Marvel Studios đã có kế hoạch sản xuất phim riêng về Black Widow và làm phần kế tiếp Doctor Strange, Black Panther, nhưng tất cả còn chưa được xác nhận.
Kế hoạch sản xuất The Eternals, câu chuyện về nhóm siêu nhân có sức mạnh vô địch, tồn tại hàng triệu năm trước trên Trái đất, cũng gây nghi ngại bởi những nhân vật này rất xa lạ với khán giả đại chúng. Nhưng đó là dự án quy mô lớn kế tiếp của Marvel Studios.
Chủ tịch Disney Alan Horn tuyên bố ông hoàn toàn tin tưởng vào con đường mà ông Feige đã chọn. “Ông ấy có quyền làm phim về những nhân vật chẳng ai biết đến. Có bao nhiêu trong số 100 người được hỏi biết về Doctor Strange và nhóm Guardians of the Galaxy? Có lẽ là 5”, ông Horn nhấn mạnh.
 |
| Với việc Disney mua lại 20th Century Fox, có thể siêu anh hùng Deadpool sẽ gia nhập MCU. Ảnh: 20th Century Fox. |
Chắc chắn là ở giai đoạn mới của MCU, ông Feige sẽ có thêm nhiều “đồ chơi” trong kho của mình. Disney đã mua lại 20th Century Fox với giá 71,3 tỷ USD, nhờ đó sẽ nắm bản quyền các nhân vật như X-Men, Wolverine và Deadpool. Như vậy, đội ngũ siêu anh hùng của MCU sẽ càng trở nên đông đảo hơn. “Thật tuyệt vời khi các nhân vật này trở về nhà”, ông Feige vui mừng.
Thời gian qua, Feige và ê-kíp của ông tìm kiếm các đạo diễn tài năng ở thế giới phim độc lập và truyền hình. Trước khi thực hiện Captain Marvel, Anna Boden và Ryan Fleck từng cầm trịch các tác phẩm tâm lý nặng ký như Half Nelson và Mississipi Grind. Đạo diễn Guardians of the Galaxy James Gunn từng làm những phim kinh dị kinh phí thấp như Slither.
Mới đây, Marvel Studios đã thuê đạo diễn Trung Quốc Chloe Zhao để làm phim The Eternals. Đạo diễn Australia Cate Shortland, người tạo ra Berlin Syndrome, sẽ chịu trách nhiệm dự án Black Widow.
Sau Avengers: Endgame, chắc chắn MCU sẽ còn tiếp tục mở rộng, thậm chí có thể trở thành “đa vũ trụ” (multiverse) như trong truyện tranh. Và ở đó, Chủ tịch Kevin Feige vẫn sẽ âm thầm đứng sau làm nên thành công của mọi dự án, giống như cách chúa tể “One Above All” quản lý vũ trụ Marvel trong truyện tranh.
