Nơi tiếp nhận 7.000 người nhập cảnh trái phép từ Trung Quốc

Cách TP Hà Giang 180 km về phía đông bắc, đồn biên phòng Xín Cái (huyện Mèo Vạc, Hà Giang) nằm trên núi cao, lạnh giá và hiểm trở. Đây là nơi có các chốt biên phòng chuyên phát hiện và tiếp nhận người vượt biên trái phép từ tỉnh Vân Nam (Trung Quốc).

Đồn biên phòng Xín Cái quản lý gần 24 km đường biên với 72 cột mốc (từ mốc 429 đến mốc 490), thuộc địa bàn 2 xã biên giới Xín Cái và Thượng Phùng. Từ đầu năm đến nay, cán bộ, chiến sĩ của đồn phát hiện hơn 7.000 người nhập cảnh trái phép qua các đường mòn, lối mở.

Phạm vi đường biên lên tới gần 24 km. Trong các số vụ vượt biên được đồn Xín Cái phát hiện tập trung ở 2 đường mòn là khu vực cột mốc biên giới 450 và mốc 457 cách đó khoảng 2 km.

Hơn 4.000 người đã nhập cảnh trái phép qua đường mòn tại cột mốc 450 và khoảng 2.000 người đi qua cột mốc 457. Những người này thường đi thành nhóm, có nhóm lên tới 70 người. Theo đại úy Nguyễn Xuân Cháng, Chỉ huy chốt kiểm dịch tại mốc 450, đa số người vượt biên chủ động trình diện khi gặp bộ đội Việt Nam. Nhiều người kể rằng đã bị lạc 2-3 ngày trong rừng do phải đi trong đêm tối. Nếu bật đèn, lực lượng chức năng phía Trung Quốc có thể phát hiện và bắt giữ trở lại.

Những người này chủ yếu là lao động người Việt sang làm việc tại Trung Quốc mà không có giấy tờ hợp pháp. Dịch Covid-19 bùng phát tại Trung Quốc khiến nhiều người thất nghiệp, cơ quan chức năng nước bạn phát hiện nhiều trường hợp là lao động trái phép và xử lý.

Với mong muốn trở về nước, họ tập trung thành từng nhóm, thuê một chuyến xe chở đến sát biên giới rồi đi bộ qua đường mòn về Việt Nam. Nhiều người đã trải qua 3, 4 ngày di chuyển bằng đường bộ từ các tỉnh sâu trong nội địa Trung Quốc để đến vùng biên giới. Bất chấp những biện pháp ngăn chặn, xử phạt, số vụ nhập cảnh trái phép qua đường mòn lối mở vẫn tiếp diễn và có xu hướng tăng vào thời điểm cận Tết.

Tại bãi đất trống gần mốc 457, có những bụi cây chứa đầy tư trang của người vượt biên bỏ lại. Các chiến sĩ biên phòng cho biết đây là dấu tích của những vụ vượt biên dưới trời mưa lạnh. Khi về đến Việt Nam, người vượt biên cởi hết đồ ướt và thay bằng quần áo khô mang theo.

Trong khi chưa thể ngăn chặn tuyệt đối việc nhập cảnh trái phép, lãnh đạo đồn biên phòng Xín Cái cho biết nhiệm vụ tối thượng lúc này là phải thu dung và đưa đi cách ly tất cả trường hợp nhập cảnh, không để sót một ai lọt sâu vào nội địa.

Sau khi khai báo họ tên, nguyên nhân vượt biên, tiền sử dịch tễ, những người nhập cảnh trái phép sẽ bị xử phạt hành chính (mức phạt khoảng 4 triệu đồng) và được đưa về nơi cách ly tập trung 14 ngày. Việc quản lý người cách ly được giao cho UBND xã. Bộ đội biên phòng cùng cán bộ y tế địa phương trực tiếp theo dõi sức khỏe và phục vụ ăn uống, sinh hoạt cho những người này.

Giai đoạn cao điểm, số người cần cách ly lên tới trên 500 người. Chính quyền phải tận dụng một khu chợ dân sinh và một dãy nhà công vụ chưa đưa vào khai thác để làm nơi lưu trú cho họ. Điều may mắn là sau 10 tháng vận hành, các khu cách ly chưa phát hiện trường hợp nào dương tính với SARS-CoV-2.

Mỗi chốt liên ngành phòng chống dịch Covid-19 ở các cột mốc biên giới có 3 chiến sĩ trực chiến, thay ca nhau để đảm bảo trực 24/7. Nhiều thời điểm, người vượt biên trái phép dồn về quá đông, các chiến sĩ phải tăng ca xử lý. Công việc này diễn ra kể từ tháng 2 đến nay. Nhiều chiến sĩ trực chiến liên tục suốt 10 tháng mà chưa về thăm nhà.

Những ngày này, nhiệt độ tại Xín Cái có thể xuống ngưỡng 0 độ C, băng giá thường xuyên xuất hiện. Các chiến sĩ phải đốt lửa sưởi ấm trong những đêm đông giá rét. Họ xác định tinh thần trực chiến lâu dài, đón Tết trên biên cương.