Nở rộ ngân hàng đòi nợ qua tin nhắn

Thông báo số dư tài khoản, thông tin chi tiết giao dịch tài khoản… và giờ là nhắn tin “thúc” khách hàng trả nợ đúng hạn cũng đang được các nhà băng tích cực triển khai trên nền tảng dịch vụ mobile banking (dịch vụ giao dịch ngân hàng qua điện thoại). Thông báo nhắc nợ qua tin nhắn được chia thành 2 loại, tin nhắn thông báo dư nợ đối với khách hàng dùng thẻ tín dụng và tin nhắn thông báo nhắc nợ vay thông thường. Cả 2 loại dịch vụ này hiện  được các nhà băng ồ ạt phát triển và triển khai trên hệ thống của mình cho tất cả đối tượng khách hàng.

Gần đây nhất, cuối tháng 8 vừa qua Ngân hàng TMCP Sài Gòn- Hà Nội đã triển khai thêm dịch vụ thông báo nhắc nợ tự động tài khoản vay qua SMS (tin nhắn) dành cho khách hàng doanh nghiệp, sau 4 năm triển khai thành công đối với khách hàng cá nhân. Theo dịch vụ này, ngân hàng sẽ gửi tin nhắn nhắc nợ, gồm thông tin gốc và/hoặc lãi dự kiến đến số thuê bao điện thoại khách hàng đăng ký trước ngày đến hạn trả nợ 5 ngày.

Ngoài SHB, hàng loạt các nhà băng lớn, nhỏ khác cũng đều triển khai dịch vụ nhắc nợ kiểu này. Thậm chí, cách đây 2 năm một “ông lớn” khác là VietinBank cũng đã triển khai dịch vụ nhắc nợ qua tin nhắn dành cho cả khách hàng cá nhân và doanh nghiệp. Khách hàng của VietinBank sẽ nhận được tin nhắn nhắc trả nợ 7 ngày trước ngày đến hạn và được phép đăng ký tối đa 5 số điện thoại để ngân hàng gửi tin nhắn.

Các ngân hàng cũng cho biết, do văn hóa người Việt nên nhà băng cũng thiết lập cấu hình để không gửi tin nhắn vào đêm khuya, sáng sớm (khung giờ từ 23h đến 6h sáng), cũng như không nhắn tin nhắc nợ vào ngày đầu năm mới (Tết Âm lịch).

So với hình thức gửi văn bản báo nợ thông qua đường bưu điện đến nhà riêng của khách hàng cá nhân, hoặc trụ sở của khách hàng doanh nghiệp gây trậm chễ, có nhiều rủi ro, dễ thất lạc…, thì việc thông báo nợ qua SMS được đánh giá là hiệu quả và nhanh chóng hơn, đồng thời đến được trực tiếp đối tượng phải trả nợ.

Chia sẻ với PV, đại diện Phòng Dịch vụ ngân hàng điện tử của VietinBank cho biết, thực tế dịch vụ nhắc nợ khoản vay do ngân hàng triển khai là dịch vụ cộng thêm giúp khách hàng bận rộn nhớ và trả nợ đúng hạn. Nó cũng giống như tin nhắn nhắc thanh toán cước viễn thông mà nhà mạng hiện áp dụng cho khách hàng của mình.

Điều trùng hợp, là hiện tỷ lệ nợ xấu đang “lan” khá nhanh trong hệ thống ngân hàng thì việc các nhà băng tích cực triển khai dịch vụ nhắc nợ qua tin nhắn có phải là giải pháp mà nhà băng này áp dụng để “đòi” nợ và giảm tỷ lệ nợ xấu xuống bên cạnh cách nhắc nhở và đòi nợ truyền thống?

Đại diện VietinBank cho hay, gói dịch vụ nhắc nợ đối với khách hàng doanh nghiệp là một trong những cách để hạn chế nợ xấu, nợ chậm. Tuy nhiên, dịch vụ nhắc nợ qua tin nhắn được ngân hàng thiết kế chỉ để “nhắc nhở” chứ không phải “đòi” hay hạn chế tỷ lệ nợ xấu. Vì thế, ngân hàng không đánh giá hiệu quả hạn chế nợ xấu của dịch vụ này.

“Bản chất của dịch vụ là “nhắc nợ” cho khách hàng đề phòng trường hợp khách vì bận công việc hay lý do nào khác mà quên trả nợ đúng hạn. Dịch vụ này cũng giúp khách hàng tránh bị chuyển nhóm vay và giúp ngân hàng không có thêm nợ nhóm quá hạn (chưa phải nợ xấu) chỉ vì khách hàng quên trả”, vị này nói.

Thống kê của VietinBank cho biết, sau hơn 3 năm triển khai đã có hơn 100.000 khách hàng của VietinBank đăng ký sử dụng dịch vụ này của ngân hàng.

Nếu trước đây mỗi tháng ngân hàng phải chi một khoản tiền không nhỏ cho dịch vụ nhắc nợ bằng giấy chuyển qua đường bưu điện và xác suất khách hàng nhận được giấy nhắc nợ là không cao. Đơn cử, nếu mỗi thông báo bằng phương pháp gửi truyền thống qua đường bưu điện tốn phí 3.000 đồng/lần, thì số tiền mà ngân hàng phải chi trả với 100.000 khách hàng rơi vào khoảng 300 triệu đồng/tháng mà không nắm chắc có tới được tận tay người cần nhận hay không?

Thì nay, với dịch vụ gửi thông báo nhắc nợ qua tin nhắn tới khách hàng, ngân hàng gần như … không mất gì, ngoài chi phí phát triển nền tảng dịch vụ. Bởi, cũng giống như các dịch vụ mobile banking khác, khách hàng sẽ phải chi trả tiền dịch vụ bằng cách ngân hàng trừ tiền trực tiếp trên tài khoản của khách hàng. Tất nhiên, khách hàng có quyền lựa chọn có sử dụng hay không các dịch vụ gia tăng này.

Giải thích, đại diện SHB lý giải rằng, “cũng giống như tất cả các dịch vụ gia tăng trên nền tảng mobile banking khác, ngân hàng không ép khách hàng phải sử dụng dịch vụ, chỉ những khách hàng đăng ký với ngân hàng mới nhận được tin nhắn, đồng nghĩa đồng ý với phí dịch vụ mà ngân hàng đưa ra”.

Mức phí mà VietinBank hiện áp dụng cho dịch vụ nhắn tin nhắc nợ dành cho khách hàng cá nhân/doanh nghiệp là 1.650 đồng/tin nhắn. Còn mức phí mà SHB áp dụng đối với khách hàng cá nhân/doanh nghiệp lên tới 6.600 đồng/tin nhắn.

TS. Cao Sĩ Kiêm – Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Đông Á chia sẻ, việc ngân hàng nhắc nợ qua tin nhắn giúp cả ngân hàng và khách hàng cùng kiểm soát khoản nợ, thời hạn trả nợ phù hợp. “Dịch vụ này chỉ là một trong những cách để ngân hàng ngăn gia tăng nợ xấu, chứ không phải là cách thu hồi được nợ xấu. Vì có những món nợ cho dù ngân hàng có nhắn tới cả trăm tin nhắn, trừ cả trăm ngàn đồng vào tài khoản khách hàng, mà khách hàng vẫn chây ì thì nợ vẫn hoàn nợ”- ông nhận xét.

Tính đến tháng 6/2014 tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống đã tăng lên mức 4,17%, cao hơn mức 4,07% vào cuối tháng 5/2014 và mức 3,61% hồi cuối năm 2013.