Năm 2013, nhiều thẩm phán ở khu vực phía nam Italy từng ra lệnh tách con, cháu của những phần tử mafia ra khỏi nhà và đưa vào môi trường khác để ngăn chặn nguy cơ chúng nối gót ông, cha, chú, bác... để rồi tiếp tục vào tù.
Chương trình gây tranh cãi
Ban đầu dự án của các thẩm phán gây tranh cãi, với việc Giáo hội phản đối hành động đưa trẻ con ra khỏi ngôi nhà của chúng. Nhưng 4 năm sau khi dự án bắt đầu ở Calabria, khu vực mà nhiều tổ chức mafia lộng hành, chính phủ đã đồng ý cấp mọi nguồn lực cho dự án, đồng thời triển khai nó ở mọi căn cứ địa của mafia trên cả nước.
Mang tên “Tự do lựa chọn”, chương trình đã đưa 40 thiếu niên tới các gia đình khác hoặc cộng đồng dân cư ở những nơi bí mật, nơi chúng sẽ học cách sống của những người lương thiện.
“Vấn đề này đặc biệt nhạy cảm và chúng ta đang bước trên làn ranh giới mong manh. Tuy nhiên, trong một số tình huống, các định chế dân chủ của một quốc gia phải can thiệp vào quan hệ trong gia đình để bảo đảm sự tự do đúng nghĩa của trẻ em”, ông Marco Minniti, Bộ trưởng Nội vụ Italy hồi đó, phát biểu.
 |
| Một cuộc biểu tình phản đối mafia ở Italy. Ảnh: The Local. |
Những kết quả tích cực và bất ngờ
"Ndrangheta" là một tập đoàn tội phạm khét tiếng ở Italy. Trong tiếng Hy Lạp, "Ndrangheta" có nghĩa là dũng cảm và trung thành. Quy tắc im lặng rất tàn nhẫn của băng đảng khiến người ngoài rất khó thâm nhập tổ chức, còn người bên trong rất khó từ bỏ.
Roberto Di Bella, vị thẩm phán đã phát động dự án, khẳng định rằng dự án tạo ra những kết quả rất tích cực và khả quan.
“Những đứa trẻ trở lại trường, tham gia các hoạt động xã hội hữu ích, bộc lộ tài năng và tiềm năng mà chúng không có cơ hội thể hiện trong môi trường tội phạm”, ông nói với AFP.
Nếu không sống trong gia đình khác, chắc chắn con, cháu của các gia đình mafia sẽ nhanh chóng nối nghiệp thế hệ trước, để rồi sa lưới vì buôn ma túy, vũ khí hay vì một hành động phi pháp. Phần lớn trẻ tham gia chương trình ở độ tuổi 15, 16 và rời đi ở độ tuổi 18.
“Ý tưởng của tôi là chương trình sẽ giúp chúng hiểu trại giam không phải nơi mafia buộc phải vào, hay một tấm huy chương để chúng tự hào”, Roberto nói.
Văn hóa mafia lung lay
Một hệ quả bất ngờ khác đã diễn ra. Nhiều bà mẹ đã bí mật gặp các thẩm phán để nhờ tòa án đưa con họ ra khỏi nhà, hoặc thậm chí giúp chính các bà mẹ rời xa gia đình tội phạm. Một số bà mẹ tình nguyện trở thành người cung cấp tin cho cảnh sát.
“Chương trình đang phá vỡ mô hình văn hóa mafia mà chúng ta vẫn nghĩ là không thể lay chuyển”, vị thẩm phán bình luận.
Với sự hỗ trợ của chính phủ, các nhà tâm lý, nhân viên xã hội, giáo viên và các gia đình nhận nuôi trẻ sẽ phối hợp chặt chẽ với nhau. Enrico Interdonato, một nhà tâm lý 33 tuổi tham gia chương trình, đã hỗ trợ 3 thiếu niên.
Theo anh, sự hỗ trợ của chính phủ là yếu tố quan trọng để bảo đảm số lượng nhà tâm lý tham gia lĩnh vực tư vấn cho con, cháu của mafia sẽ tăng.
"Bọn trẻ trong gia đình mafia khá cứng rắn về cảm xúc, vì chúng được nuôi dưỡng để trở thành ‘những người đàn ông mạnh mẽ’. Điều quan trọng là đưa chúng tới một nơi mà người ta không nhắc tới họ của chúng, để chúng không còn là người kế tục sự nghiệp tội phạm của gia đình và có cơ hội khám phá bản thân", Enrico Interdonato nói với AFP.
