NHỮNG LỄ TANG LẶNG LẼ GIỮA DỊCH COVID-19 Ở TP.HCM

Người phụ nữ quay đi khi thấy đội mai táng bọc kín nylon và khiêng thi thể chồng bà ra ngoài, ông mất vì Covid-19.

- Anh chị ơi, mình có quan tài không ạ?

- Không ạ, tụi em cho bác vào bao, bọc kín rồi giao cho quân đội hỏa táng - một thành viên của đội mai táng thiện nguyện nói.

Căn nhà có người mất nằm trên lầu 2 của một căn chung cư cũ tại quận 5, TP.HCM. Từ lan can, hàng chục người từ trẻ đến già cùng ngó đầu xuống, quan sát đội mai táng.

Hơn 3 tháng qua, những đội tình nguyện mai táng vẫn ngày đêm hỗ trợ những gia đình có người mất trong đại dịch Covid-19 tại TP.HCM.

Đội thiện nguyện mai táng hỗ trợ nhiều gia đình có người mất vì Covid-19 tại TP.HCM.

Chủ tiệm cà phê, nhân viên ngân hàng tình nguyện làm công việc mai táng

"Cô ơi, khoảng 14h30 tụi con đến nơi, cô chuẩn bị giấy báo tử cho chú trước nhé", Quang Trường thông báo với người phụ nữ bên kia đầu dây điện thoại.

Trước giờ xuất phát vài phút, Hoàng Lê Quang Trường (24 tuổi) thắp nén nhang. Đều đặn mỗi ngày, chuyến đi của Trường cùng đội thiện nguyện mai táng kéo dài từ 14h đến nửa đêm.

Đội mai táng thắp nhang, khâm liệm người tử vong trước khi làm thủ tục vận chuyển đi.

Băng qua con đường đất lầy lội sau cơn mưa, cả nhóm đến trước một chung cư đang xây dở trên đường Trịnh Quang Nghị, quận 8.

"Ca này trên lầu 5 nhé", anh Tú, trưởng đội 2, thông báo. Cả đội nhanh chóng mặc đồ bảo hộ, xách bình xịt khuẩn và cáng chạy vào phía trong theo chỉ dẫn của người nhà.

Sau ít phút làm thủ tục, bao bọc thi thể cẩn thận, cả nhóm khiêng thi thể đến thang máy nhưng không thể cho vào vì chiếc cáng quá dài. 5 người khệ nệ khiêng lên đặt trong vòng tay, cứ thế ôm chặt thi thể người mất đến khi thang máy xuống đến tầng trệt.

5 người trong đội mai táng ôm và giữ chặt thi thể, di chuyển bằng thang máy chuyển xuống tầng trệt.

"Mình không thể quên được lần đầu làm công việc mai táng, tay mình lạnh ngắt khi chạm vào tử thi", Trường nói.

Tuy nhiên, công việc này khiến nam nhân viên ngân hàng cảm thấy tu tâm hơn. "Khi mình tiếp xúc với một người đã mất, bao bọc gọn gàng, chỉn chu và đưa họ đến nơi hỏa táng cũng giúp gia đình họ bớt đau buồn", anh chia sẻ.

Tất cả trường hợp được nhóm mai táng hỗ trợ đều thuộc diện gia đình rất khó khăn. Họ không có tiền để thuê dịch vụ mai táng, hoặc rất ít cơ sở dám đến nhà đang có F0, hoặc trong khu phong tỏa.

Đội thiện nguyện len lỏi khắp các tuyến phố, con hẻm, hỗ trợ những gia đình khó khăn mai táng người mất vì Covid-19.

21h, chuyến thứ 5 trong một ngày của đội. Ca này trong một con hẻm nhà trọ đang phong tỏa tại quận Gò Vấp. Mẹ mất, cả gia đình cùng mắc Covid-19.

Anh con trai đứng chờ sẵn trước hẻm. "Cả nhà em dương tính từ 25 tây, mẹ vẫn bình thường cho đến sáng nay thì buồn nôn, tức ngực, khó thở rồi bà mất anh chị à", anh vừa khóc vừa nói.

Người anh đứng chờ sẵn ở đầu hẻm, sâu phía trong, cậu con trai út vẫn ngồi bên bậc thềm, nhìn người mẹ đã khuất.

"Mẹ vẫn chờ ngày hai anh em lập gia đình mà, 5-6 năm nay 3 mẹ con rau cháo có nhau, mẹ đi rồi con biết sống sao đây", cậu con trai út bật khóc khi thi thể người mẹ được chuyển vào hòm lạnh của ôtô.

Chứng kiến người con trai quỳ gối tiễn mẹ mất vì Covid-19, Hà Nhi, thành viên đội mai táng, nhẹ đặt tay lên vai anh.

Chiếc xe tang lao đi trong đêm, thẳng về hướng lò hỏa táng do quân đội phụ trách. Hai người con trai áp sát mặt đường, cúi lạy mẹ.

Hai chàng trai ngoài 20 tuổi đau đớn khi nhìn thi thể người mẹ được đưa đi.

Nguyễn Thị Hà Nhi (25 tuổi, thành viên đội mai táng) cho biết đội hỗ trợ khâm liệm, làm lễ cho người mất, sau đó đưa họ đến cho quân đội phụ trách hỏa táng.

"Bộ Tư lệnh TP.HCM vẫn là đơn vị phụ trách hỏa táng, đưa tro cốt trở về với người thân", Hà Nhi chia sẻ.

Suốt 2 tháng qua, Hà Nhi và khoảng 40 thành viên trong đội, đã đều đặn đưa những người mất trong đại dịch về trên chặng đường cuối cùng.

Đa số thành viên đều chưa bao giờ làm công việc này. Hà Nhi là nhân viên văn phòng, anh Trường làm ngân hàng, anh Nam là chủ tiệm cà phê, anh Hậu làm nghề sửa xe...

"Ngày nào đó đội mai táng này ế việc, giải thể thì chúng tôi biết lúc đó thành phố đã khỏe lại, đó là ngày vui", Hà Nhi nói.

Từ một thợ sửa xe máy, anh Nguyễn Ngọc Hậu tham gia công việc mai táng nạn nhân Covid-19 hơn một tháng vừa qua tại TP.HCM.

Những lễ tang lặng lẽ

"Ông ơi, sao ông lại bỏ tụi con đi", tiếng khóc than vọng ra từ tầng 2 một chung cư cũ trên đường Hùng Vương.

Hàng chục người trong gia đình 4 thế hệ đứng chen chúc trước cửa nhà chờ đội mai táng đưa người thân của họ đi. Cụ ông 60 tuổi mất vì bệnh nền và Covid-19.

Cậu bé đứng ngoài cửa sổ, quan sát đội mai táng bọc thi thể của ông ngoại để đưa đi hỏa táng.

Trên hành lang chật hẹp, người nhà dạt sang hai bên để 6 thành viên của đội mai táng bước vào. Cả đội đứng trước thi thể cụ ông, khâm liệm trước khi bắt đầu làm thủ tục và bọc lại.

Tiếng sụt sùi, đôi lúc nấc liên hồi của người lớn và trẻ con xen lẫn tiếng loạt xoạt của túi nylon đựng thi thể.

Khu chung cư đang bị phong tỏa tạm thời để chống dịch. Vì vậy, người thân đành phải nhờ đến đội thiện nguyện mai táng để đưa ông đi sớm nhất.

Người thân không kìm nổi xúc động, nhưng chỉ đứng từ xa để quan sát đội mai táng làm lễ.

Căn nhà rộng chừng 30 m2 nhưng có tới 4 thế hệ cùng sinh sống. Phía trong, những ánh mắt đỏ hoe lặng lẽ trên cửa sổ nhỏ tầng gác mái nhìn xuống.

"Cô chú yên tâm, tro cốt ông sẽ được Ban Chỉ huy Quân sự quận 5 giao cho gia đình. Nhà mình đông người, ngày mai chị nhớ đưa mọi người đi test Covid-19 hết nhé", thành viên đội mai táng dặn dò và động viên gia đình.

Căn nhà trên lầu 2 của chung cư cũ, là nơi sinh sống của đại gia đình 4 thế hệ, hơn 20 người.

Cả đại gia đình hơn 20 người bày tỏ nguyện vọng muốn đưa tiễn ông xuống xe. Đoàn người khiêng thi thể cụ ông trên vai, chậm rãi bước xuống cầu thang dốc đứng và tối om của căn chung cư cũ.

Cánh cửa ôtô đóng lại. Cả gia đình quỳ rạp xuống lạy 3 lần, tiếng khóc vọng cả con phố.

Tất cả chỉ diễn ra vỏn vẹn 15 phút. Chiếc xe chở thi thể lăn bánh trên đường Hùng Vương vắng lặng, phía sau là những ánh mắt ướt nhoè.

Người nhà cùng đội thiện nguyện khiêng người mất từ lầu 2 xuống xe mai táng đỗ sẵn bên vỉa hè đường Hùng Vương.

Hành trình đón tro cốt chồng của bà Lan

Ôm hũ tro cốt của chồng trong tay, bà Lan dường như vẫn chưa tin vào sự thật. Có lúc bà lặng đi, có lúc lại khóc oà như một đứa trẻ suốt quãng đường đưa ông về chùa.

"Xe lăn ông sao không ngồi mà ông lại ngồi ở đây?", người phụ nữ vừa nói vừa xoa mảnh giấy nhỏ có tên N.V.T. trên hũ tro cốt.

Sau 10 ngày chồng mất vì Covid-19, bà Lan đến nhận hũ tro cốt của ông tại Ban Chỉ huy Quân sự quận 10.

“Sáng đó ổng còn giỡn với tôi mà”, bà ngậm ngùi nhớ lại ngày 20/8 định mệnh, ngày mà ông bỏ bà đi mãi mãi.

Đôi vợ chồng già sống chung với nhau được hơn 20 năm, người bán vé số, người đi phụ hồ. Đến một ngày ông T. bị tai biến, mất sức lao động, liệt nửa người.

Kế sinh nhai của đôi vợ chồng dựa vào những tập vé số của bà Lan. Nhưng bà chỉ nghĩ "còn ông, còn tôi" và cùng ông nương tựa nhau sống qua ngày.

Khi dịch Covid-19 lan rộng, bà đẩy ông T. trên chiếc xe lăn, rong ruổi trên các con đường ở quận 10 để xin cơm từ thiện. Người phụ nữ lại một lần nữa tự trấn an rằng "còn ông, còn tôi".

Ngày ông mất đột ngột trên xe lăn, bà Lan hoảng loạn nhìn ông được bọc kín, mang đi, cả thế giới như sụp đổ.

Vợ chồng bà Lan và ông T. không có con, cả hai dựa vào nhau để sống hơn 20 năm qua. Ảnh: Hà Nhi.

Sáng 30/8, tròn 10 ngày kể từ ngày chồng mất, Hà Nhi cùng mọi người trong đội thiện nguyện đưa bà Lan đến nhận lại tro cốt của chồng.

Bước vào Ban Chỉ huy Quân sự quận 10, bà run rẩy khi thấy hũ cốt có tên N.V.T., chồng bà. Cuối cùng thì bà cũng gặp lại ông, nhưng cuộc gặp diễn ra chóng vánh ở khu tập kết tro cốt người mất vì Covid-19.

Ban chỉ huy quân sự các quận vẫn là đơn vị phụ trách tập kết, chuyển tro cốt người mất vì Covid-19 đến tận tay cho từng gia đình.

Trên chuyến xe đưa ông đến nơi an nghỉ cuối cùng, người phụ nữ thẫn thờ nhìn hũ tro cốt, tay ôm chặt không rời.

Tại chùa Pháp Minh, huyện Bình Chánh, đặt hũ tro lên bệ thờ, bà lại gục khóc, đôi tay gầy cố bám víu vào Hà Nhi.

Người phụ nữ lôi vội từ trong túi một bộ quần áo phẳng phiu, còn nguyên những nếp gấp. "Tôi mua cho ổng, ổng còn chưa kịp mặc lần nào", bà Lan ngậm ngùi xin nhà chùa đốt bộ quần áo đó cho người chồng quá cố.

Sau khi đưa được tro cốt của chồng đến chùa Pháp Minh (huyện Bình Chánh), bà Lan gục xuống trong vòng tay an ủi của Hà Nhi và thầy Thích Tâm Nhơn.

Dịch Covid-19 hoành hành khắp TP.HCM hơn 3 tháng. Những lễ mai táng chóng vánh, không người đưa tiễn hàng ngày vẫn diễn ra.

Đại úy Sử Tấn Phi Long (Chính trị viên Đại đội trinh sát đặc nhiệm, Phòng Tham mưu Bộ Tư lệnh TP.HCM) cho biết một tổ công tác của Bộ Tư lệnh TP đang phụ trách việc vận chuyển tro cốt của người tử vong vì Covid-19 từ khu hỏa táng Bình Hưng Hòa về địa phương.

"Các cán bộ, chiến sĩ làm việc không kể ngày đêm, coi đó như tro cốt của người thân trong gia đình mình để đảm bảo tình cảm và sự tôn trọng", đại úy Long chia sẻ.