 |
| Một hoạt động của CLB Đọc sách cùng con có sự tham gia của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Ảnh: Đọc sách cùng con. |
Hiện nay, có ba hình thức câu lạc bộ (CLB) sách chính phổ biến để cộng đồng người yêu sách Việt có thể tham gia: CLB sách của cá nhân hoạt động theo nhóm nhỏ, CLB sách của các nhà xuất bản, các công ty phát hành và CLB sách của học sinh, sinh viên. Sau đây là những ưu nhược điểm của mỗi hình thức và những lưu ý khi lựa chọn CLB sách cho bản thân.
Câu lạc bộ sách trong trường học
Tại Việt Nam, đây là hình thức CLB sách phổ biến nhất. Hoạt động của các CLB sách khá sôi nổi từ giới thiệu sách hàng tuần theo chủ đề giữa các thành viên cho đến sáng tạo vận dụng các nội dung rút ra được từ sách. Quy mô của CLB sách tại các trường THPT và đại học thường gói gọn khoảng 50-100 người hoạt động chủ yếu.
Đối với riêng các CLB sách tại các trường đại học, bạn đọc có thể tham gia vào nhiều workshop, trải nghiệm hoạt động thú vị liên quan đến sách. Chẳng hạn cuộc thi Đại sứ văn hóa đọc của Đại học Hà Nội, ngày hội đổi sách vì môi trường Ecobook (CLB sách Học viện Ngoại giao)...
Tại các CLB này, bạn trẻ có thể tìm thấy những người cùng chung gu sách. Bên cạnh đó, thành viên của CLB còn có cơ hội được đăng tải các bài review, giới thiệu sách, rèn luyện khả năng sử dụng ngôn ngữ. Nhờ đó, đây có thể trở thành một kênh thông tin tham khảo sách cho các độc giả trong độ tuổi từ 18 đến 22. Vì đây là các CLB được thành lập thuộc phạm vi một trường học, do đó độ tuổi và đối tượng tham gia cũng có thể bị giới hạn. Cùng đó, một số CLB làm nội dung về sách vẫn thiếu sự tập trung và chỉn chu.
Câu lạc bộ trực tuyến
Đây thường là những CLB hoạt động trực tuyến. Các hội nhóm có thể có đến hàng nghìn người gia nhập. Mỗi người đều có thể sáng tạo nội dung đăng tải các thông tin về cuốn sách mình yêu thích. Các nhà xuất bản, công ty phát hành vẫn có những thành viên nòng cốt để quản lý nhóm tránh các nội dung không liên quan. Một số CLB sách trực tuyến hoạt động khá hiệu quả có thể đạt đến 5-7 bài viết/ngày. Nhưng có những CLB chỉ đạt được 1 bài viết/ngày. Những người tham gia CLB sách khá đa dạng, không giới hạn tuổi tác hay phạm vi địa lý.
CLB sách thường có các hoạt động trao đổi, mua bán sách cũ. Bên cạnh đó là bình chọn sách của năm, sách theo chủ đề. Độc giả có thể tìm thấy trong những CLB sách này các đoạn trích đắt giá của nhiều cuốn sách mới. Nếu ai là "tín đồ" của những ngày hội sách giảm giá, việc tham gia các CLB có thể giúp bạn tìm được thêm thông tin cần thiết để mua được các cuốn sách hay giá tốt. Một trong những nhược điểm lớn nhất của hình thức CLB này là chỉ hoạt động trực tuyến. Các hoạt động không đa dạng và thiếu sức hút.
Những nhóm nhỏ yêu sách
Mặc dù rất phát triển ở nước ngoài dưới hình thức CLB sách do một KOL làm gương mặt đại diện, tại Việt Nam, hình thức CLB sách như này vẫn còn khá loay hoay trong việc tìm chỗ đứng của riêng mình. CLB sách của các nhóm thường do một cá nhân hoặc một nhóm đọc sách đứng lên tổ chức. Các CLB sách thường khá khu biệt về đối tượng chẳng hạn CLB sách mẹ và bé, CLB sách cho người kinh doanh...
Hoạt động của các CLB sách này thường thiếu sự đầu tư và mang tính tự phát nhiều. Đa phần các CLB sẽ xoay quanh việc trao đổi và sưu tầm sách như một kênh thương mại... Các CLB sách như này thường không hấp dẫn đối với các bạn trẻ bởi các nội dung phần lớn chỉ xoay quanh sách kỹ năng.
Mặc dù hình thức CLB sách đã ngày càng phổ biến hơn tuy nhiên để tìm được một nhóm đem đến cho độc giả sự thú vị trong hoạt động đọc phải tùy thuộc vào sở thích và nhu cầu của mỗi người. Một trong số đó là việc các thành viên tham gia phải xây dựng được một kho sách đa dạng để độc giả có thể dựa vào đó tham khảo.
Thứ hai, CLB sách cần có các các hoạt động giúp việc đọc của bạn trở nên thú vị và mới mẻ hơn. Một CLB sách mang tính thương mại có thể đặt ra những thử thách đọc cho độc giả, ai hoàn thành có thể có ưu đãi khi mua sách. Thứ ba, nếu không có quá nhiều thời gian, các CLB sách trên những kênh podcast trong và ngoài nước có thể là sự lựa chọn lý tưởng.
Tham gia các CLB sách là một trải nghiệm nên có. Tuy nhiên, mọi người không nên tham gia quá 2-3 CLB sách cùng một lúc. Việc tương tác trong CLB sách là điều quan trọng, đa phần các cá nhân đều phải chủ động từ việc đóng góp nội dung cho đến tiếp nhận thông tin. Các hoạt động bên lề là điều cần thiết nhưng người tổ chức cần cân nhắc để tránh làm loãng thời gian và lãng phí nguồn lực. Những cuộc thi, minigame về sách là điều cần thiết để thu hút thêm độc giả và tạo ra sân chơi mới cho những người yêu sách.
