Ứng viên Joe Biden của đảng Dân chủ đã bỏ xa Tổng thống Trump trong các cuộc khảo sát từ nhiều tháng trước ngày bầu cử 3/11.
Tuy nhiên, nhiều người Mỹ không khỏi liên tưởng cục diện cuộc đua vào Nhà Trắng hiện tại với kết quả bầu cử năm 2016, khi giới thăm dò và nhiều nhà phân tích khẳng định bà Hillary Clinton sẽ chiến thắng.
 |
| Sau cuộc bầu cử năm 2016, nhiều người không còn chắc chắn khẳng định ông Joe Biden sẽ thắng cử năm nay. Ảnh: Getty. |
Báo Politico phỏng vấn Arie Kapteyn và Robert Cahaly, những người không chỉ dự đoán trước kết cục cuộc đua năm 2016, mà còn nhìn thấu nguồn lực dẫn đến chiến thắng của ông Trump.
Nhà kinh tế học người Hà Lan Arie Kapteyn là lãnh đạo tại Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội Dornsife. Còn ông Cahaly là nhà phân tích cử tri của đảng Cộng hòa, làm việc tại Trafalgar Group.
 |
| Nhà kinh tế học Arie Kapteyn. Ảnh: Đại học Nam California. |
Hai ông Kapteyn và Cahaly đều từng tham gia vào quá trình thăm dò trước bầu cử năm 2016. Năm nay, hai vị chuyên gia đồng tình với quan điểm rằng kết quả các cuộc khảo sát cử tri tiếp tục đánh giá thấp tỷ lệ ủng hộ của người Mỹ với Tổng thống Trump.
Các thăm dò không "chạm" tới cử tri của ông Trump
- Năm 2016, khoảng cách giữa hai ứng viên là 3 điểm phần trăm với lợi thế nghiêng về bà Clinton, nhưng hai ông đều dự đoán ông Trump sẽ đắc cử. Vậy hai ông nhận xét gì về cuộc bầu cử năm nay?
- Ông Cahaly: Nhiều người sẽ không khỏi bất ngờ khi cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay ngã ngũ. Một số lượng lớn cử tri không quan tâm đến chính trị hoặc chưa từng bỏ phiếu trước đây đã tham gia bầu cử. Tôi nghĩ số cử tri bỏ phiếu năm nay sẽ chạm đỉnh trong lịch sử các cuộc bầu cử Mỹ.
Những mô hình tiên đoán về đối tượng cử tri năm nay có nhiều thiếu sót. Ai sẽ là người đứng ra bầu cho ông Trump? Họ là những cử tri kín tiếng, không để lộ lập trường ủng hộ và cũng không phải người bỏ phiếu thông thường.
Bốn năm trước, nhờ cân nhắc cả nhóm cử tri này mà Trafalgar Group đã dự đoán chính xác kết quả cuộc bầu cử. Năm nay, chúng tôi vẫn áp dụng cách tiếp cận đó.
 |
| Nhà phân tích cử tri Robert Cahaly. Ảnh: Twitter nhân vật. |
Trong xã hội hiện đại, khi mục đích của phần lớn những cuộc trò chuyện xã giao hướng tới việc trả lời theo nguyện vọng của đối phương thay vì đưa ra chính kiến, nhiều người không thực sự mô tả chính xác lập trường của họ đối với ông Trump.
Do đó, kết quả các cuộc khảo sát không phản ánh chính xác tỷ lệ ủng hộ của một bộ phận cử tri Mỹ dành cho tổng thống đương nhiệm.
- Ông Kapteyn: Tôi và tổ chức thăm dò của mình đã khảo sát 9.000 cử tri trong năm nay với tần suất hai lần mỗi tuần. Bên cạnh câu hỏi về khả năng tham gia bỏ phiếu và ứng viên mà họ dự định ủng hộ, chúng tôi còn hỏi nhóm khảo sát là họ nghĩ bạn bè và hàng xóm của mình sẽ bầu cho ai.
Dạng câu hỏi này được phân loại là “vòng tròn xã hội”.
Hiện nay, trên phạm vi toàn quốc, ông Biden đang dẫn trước tổng thống đương nhiệm khoảng 10 điểm. Tuy nhiên, chênh lệch giữa tỷ lệ ủng hộ đối với hai ứng viên xét trong “vòng tròn xã hội” chỉ khoảng 5-6 điểm với lợi thế thuộc về cựu phó tổng thống.
 |
| Nhiều cử tri ủng hộ ông Trump nhưng giữ kín ý định bỏ phiếu. Ảnh: Reuters. |
- Ông Cahaly: Tôi cho rằng phương pháp khảo sát ý kiến cử tri đã lỗi thời. Giờ đây ai cũng bận rộn, nên những người thực sự toàn tâm điền vào bảng thăm dò thường là các nhóm theo tư tưởng cực đoan - rất bảo thủ hoặc rất tự do - hoặc tệ hơn: những người đang chán và không có gì làm.
Việc chỉ tiếp cận được một vài nhóm đối tượng cử tri ảnh hưởng tương đối lớn đến mức độ đáng tin của kết quả các cuộc khảo sát.
Cử tri của ông Trump không thích nói về ý định bỏ phiếu
- Sau khi cuộc bầu cử năm 2016 kết thúc, cả hai người đều cho rằng một trong những điểm thiếu sót lớn nhất của các cuộc thăm dò nằm ở nhóm cử tri “kín tiếng” ủng hộ ông Trump. Giờ đây, hai ông có thay đổi lập trường?
- Ông Kapteyn: Nhóm của tôi đã thực hiện một thí nghiệm nhỏ trong khuôn khổ cuộc bầu cử năm 2016. Chúng tôi tìm thấy một số bằng chứng cho thấy việc bạn sẽ do dự hơn trong việc tiết lộ dự định bỏ phiếu nếu câu hỏi xuất phát từ một người chẳng hề quen biết.
Điều thú vị là hầu hết cử tri ủng hộ ông Trump có xu hướng giữ kín lập trường bầu cử trong các cuộc khảo sát qua điện thoại.
Tôi cho rằng đây là bằng chứng cho sự tồn tại của nhóm cử tri “kín tiếng” ủng hộ Tổng thống Trump năm 2016. Hiện tôi chưa xác định được liệu hiện tượng này có tái diễn trong cuộc bầu cử năm nay không.
 |
| Thí nghiệm của ông Kapteyn cho thấy một bộ phận người ủng hộ ông Trump không trả lời thành thật trong các cuộc khảo sát qua điện thoại. Ảnh: Reuters. |
- Ông Cahaly: Tôi nghĩ động cơ khiến nhiều người giữ kín dự định bỏ phiếu cho ông Trump bốn năm trước xuất phát từ nỗi sợ bị đánh giá bởi những người có quan điểm trái chiều.
Năm nay, lập trường ủng hộ Tổng thống Trump thậm chí còn bị phán xét gay gắt hơn sau một loạt những bê bối và khủng hoảng, nên tôi nghĩ hiện tượng cử tri trở nên “kín tiếng” là điều không thể tránh khỏi.
- Hai người có cho rằng tồn tại một bộ phận cử tri “kín tiếng” ủng hộ ông Biden không?
- Ông Cahaly: Tôi không nghĩ vậy. Hiện tượng nói trên xuất phát từ sự phân cực trong mức độ ủng hộ đối với ứng viên tổng thống.
Không ai nhìn vào Joe Biden và nói: “'Ôi, ông ta thật xấu xa và đáng ghét' hay 'Những người ủng hộ Biden là người không có đầu óc và khả năng xét đoán'”. Không, không ai nói vậy cả.
Việc phán xét lập trường bầu cử chủ yếu xoay quanh sự kỳ thị với cử tri bỏ phiếu cho ứng viên bị đám đông lên án.
- Ông Kapteyn: Đó là lí do tôi cho rằng việc tiến hành khảo sát qua Internet sẽ hiệu quả hơn đôi chút. Không ai hét vào mặt bạn khi bạn đánh dấu ủng hộ ông Trump trên mẫu thăm dò cử tri trên Internet cả.
 |
| Hai chuyên gia khẳng định "không tồn tại nhóm cử tri 'kín tiếng' ủng hộ ông Biden". Ảnh: Reuters. |
Kịch bản kém phiếu phổ thông nhưng được nhiều phiếu đại cử tri tái diễn?
- Chiến thắng của ông Trump hồi năm 2016 khiến nhiều người mất niềm tin vào các cuộc thăm dò cử tri. Hai ông cho rằng chúng ta nên nhìn nhận như thế nào về độ tin cậy của những cuộc khảo sát?
- Ông Cahaly: Đầu tiên, bạn nên tự vấn và trả lời những câu hỏi sau: Bạn có quen ai ủng hộ ông Trump nhưng chỉ tiết lộ điều này với một vài người không? Nếu một người lạ gọi điện khảo sát lập trường ủng hộ của họ, bạn có cho rằng người này sẽ trả lời thành thật không?
Nếu câu trả lời là có, bạn nên cẩn trọng khi tham khảo kết quả các cuộc thăm dò cử tri.
Sau đó, hãy tự hỏi rằng bản thân bạn có sẵn sàng dành 20-25 phút để trả lời một bảng khảo sát dài dằng dặc không? Nếu câu trả lời là không, hãy cảnh giác khi xem xét kết quả các cuộc thăm dò sử dụng nhiều câu hỏi.
- Ngày bầu cử 3/11 đang đến gần. Những cuộc khảo sát trên quy mô toàn quốc cho thấy lợi thế hoàn toàn nghiêng về ứng viên đảng Dân chủ. Hai ông có điều gì muốn nhắn nhủ đến những người tin rằng cuộc đua vào Nhà Trắng năm nay đã ngã ngũ?
- Ông Cahaly: Tôi không nghĩ rằng cuộc bầu cử đã an bài. Nhiều cuộc thăm dò không xem xét lượng cử tri “kín tiếng” mà chúng ta đã thảo luận.
Do đó, tôi cho rằng kết quả khảo sát hiện nay chưa thực sự phản ánh tỷ lệ ủng hộ của toàn bộ cử tri. Và tôi nghĩ những nhà khảo sát không nhìn thấy lỗ hổng này.
Nhiều cử tri ủng hộ ông Trump một cách “ẩn dật”. Gần như chắc chắn ông Biden sẽ giành được nhiều phiếu phổ thông hơn, nhưng tôi cho rằng có khả năng chiến thắng về lượng phiếu đại cử tri sẽ nghiêng về tổng thống đương nhiệm.
