Năm 2016, trong lần đầu tiên tổ chức, Ngãi mẹ sinh thành diễn tại không gian của một quán cà phê với sức chứa hơn 200 chỗ ngồi. Dịp Vu Lan năm nay, nhóm Xẩm Hà Thành quyết định tổ chức quy mô hơn với không gian của rạp Hồng Hà với sự tham gia của gần 400 khán giả.
Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cho biết Ngãi mẹ sinh thành là tri ân đấng sinh thành nên Xẩm Hà thành muốn chọn một không gian âm nhạc đậm chất trữ tình, man mát buồn. Nhưng đó là nỗi buồn của sự ấm áp, tình yêu thương dành cho đấng sinh thành.
Mở đầu đêm diễn là tiếng đàn bầu da diết cùng lời ru NSND Thanh Hoài bên chiếc nôi đong đưa... Ngay sau đó là sự xuất hiện của NSƯT Thanh Ngoan trong câu xẩm Thập ân, nội dung là 10 điều ghi khắc công ơn sinh thành dưỡng dục của mẹ cha.
 |
| NSƯT Thanh Ngoan thể hiện xẩm Thập ân, nội dung là 10 điều ghi khắc công ơn sinh thành dưỡng dục của mẹ cha. |
Với những câu xẩm dí dỏm của xẩm tàu điện Hà Nội, NSND Xuân Hoạch đã mang lại một không gian của phố phường Hà Nội một thời. Đây như một tấm vé trở về tuổi thơ mà nhóm Xẩm Hà Thành dành tặng cho những khán giả lớn tuổi sinh ra, lớn lên ở Hà Nội với vùng ký ức gắn liền với 36 phố phường.
Bài xẩm chủ đề của chương trình Ngãi mẹ sinh thành được nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa thể hiện. Đây không chỉ là bài xẩm nói về công ơn đối với mẹ cha mà còn là tác phẩm thể hiện sự trao truyền từ cố nghệ nhân Hà Thị Cầu tới người học trò Mai Tuyết Hoa.
Cũng trong đêm nhạc, tác phẩm nổi tiếng là sáng tác của nghệ nhân Hà Thị Cầu mang tên Theo Đảng trọn đời được nghệ sĩ Văn Hải thể hiện.
 |
| Nhạc sĩ Giáng Son là một trong những nghệ sĩ tham gia chương trình. |
Phần ca nhạc mới với chùm những bài hát về mẹ và quê hương như Bông hồng cài áo, Mẹ, Mẹ yêu con, Người mẹ của tôi, Lời ru... do các nghệ sĩ khách mời NSƯT Diệu Hương, Quỳnh Hoa, Trần Hữu Tuấn, Thanh Cường, Hiền Anh... đưa người nghe tới một bức tranh âm nhạc khác về mẹ.
Sau những phút phiêu linh với chùm ca khúc về mẹ trên âm hưởng nhạc mới, chương trình lại trở về với những câu xẩm quen thuộc của Hà Nội với lời ca đậm chất thôn quê Tương tư, Lỡ bước sang ngang do các nghệ sĩ chính của nhóm Xẩm Hà thành là Thanh Ngoan, Nguyễn Quang Long, Mai Tuyết Hoa và Phạm Đình Dũng thể hiện.
Sự chia ly, day dứt, quyến luyến giữa hai chị em gái khi người chị dứt áo ra đi theo chồng, không đành để lại mẹ già và người em gái. Sự dặn dò với em gái thay chị ở nhà chăm sóc mẹ già... day dứt qua từng câu hát khiến khán giả có mặt ở đêm diễn không khỏi nghẹn ngào.
 |
| Tri ân là thông điệp chính mà nhóm Xẩm Hà thành muốn hướng đến. |
Tri ân là một hoạt động không thể thiếu trong các đêm nhạc của nhóm Xẩm Hà thành. Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long chia sẻ rằng nhóm Xẩm Hà thành ngày càng được nhiều khán giả yêu mến, điều này là rất hạnh phúc.
Nhưng khi nhóm ngày càng vững vàng thì cũng đồng nghĩa phải dần rời xa những người thầy của mình, từ nghệ nhân Hà Thị Cầu, đến nhà nghiên cứu âm nhạc GS.TS.NGND Phạm Minh Khang - người đứng đầu công trình phục hồi hát xẩm từ năm 2005.
Và năm nay, nhóm lại vừa chia tay nhạc sĩ, NGND Hoàng Kiều - cha của nhạc sĩ Giáng Son. NSƯT Thanh Ngoan cho biết nhà giáo Hoàng Kiều là một nhạc sĩ bậc thầy của làng chèo, đồng thời là người có nhiều tư vấn, cung cấp tài liệu cho nhóm khi phục hồi nghệ thuật hát xẩm.
Khi chương trình được tổ chức cũng là gần kề 49 ngày NGNG Hoàng Kiều chia xa cõi tạm. Đêm nhạc dành một khoảng thời gian tri ân thầy Hoàng Kiều và dành tặng nghệ sĩ Bích Ngọc - phu nhân của ông - một bó hoa.
