Robot vận chuyển trong kho của Amazon. Ảnh: NBCNews. |
Vấn đề tài khoản ảo trên Amazon đã trở thành một mối lo ngại lớn đối với các tác giả. Vào đầu tháng 9, Mat Auryn (tác giả cuốn Psychic Witch), đã phải đối mặt với hiện tượng sách của mình bị sao chép một cách trắng trợn. Đó là một lần tình cờ khi nhà văn Auryn mua một cuốn sách khác trên Amazon có tựa đề Awakening Your Witchy Intuition and Psychic Abilities, viết bởi Glinda Porter.
Sau khi đọc, nhà văn Auryn nhận ra nội dung cuốn sách này gần như là bản sao chính tác phẩm của mình. Điều đáng nói là tác giả Porter dường như không tồn tại, và nội dung có thể đã được tạo ra bởi AI.
Ẩn họa từ các cuốn sách do AI tạo ra
Theo thông tin nhà văn Mat Auryn tìm kiếm, tiểu sử của tác giả Glinda Porter ghi rằng cô là "một nhà tâm linh học người châu Phi đã thực hành phép thuật từ năm 1995”. Sau khi kiểm tra kỹ hơn, Auryn phát hiện thêm ít nhất ba cuốn sách khác của tác giả Porter sao chép tác phẩm của mình. Qua điều tra của một công ty phát hiện AI cho thấy ít nhất hai trong số các cuốn sách này có khả năng được viết bởi AI.
Những cuốn sách này dường như được tạo ra bằng cách sử dụng các chương trình trí tuệ nhân tạo, chỉ đơn giản là thay đổi từ ngữ hoặc cấu trúc của một số câu. Điều này không chỉ làm giảm giá trị của các tác phẩm gốc mà còn khiến tác giả thực sự khó cạnh tranh khi sách của họ bị lấn át trong kết quả tìm kiếm bởi hàng loạt cuốn sách do AI tạo ra.
Các công nhân đang đóng gói hàng trong kho Amazon. Ảnh: Business Insider. |
Amazon đã gỡ bỏ các cuốn sách vi phạm sau khi nhận được báo cáo từ nhà xuất bản của nhà văn Auryn, nhưng những cuốn sách này nhanh chóng xuất hiện trở lại, khiến việc bảo vệ bản quyền trở nên khó khăn.
Vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn khi CBC còn phát hiện ra tài khoản ảo mang tên Melissa Gomes có đến 114 tựa sách trên Amazon. Một số tác phẩm của Gomes có đánh giá tốt, như Psychic Witch Magick, nhưng nhiều đánh giá 1 sao chỉ ra rằng cuốn sách có các đoạn văn lặp lại, câu không hoàn chỉnh, và nội dung không mạch lạc, dấu hiệu rõ ràng của việc được viết bởi AI. Đài truyền hình CBC cũng phát hiện rằng bức ảnh tiểu sử của Gomes thực chất là một hình ảnh từ trang web ảnh mẫu, làm tăng thêm nghi ngờ về tính xác thực của người đứng sau.
Amazon đã gỡ bỏ cuốn sách Psychic Witch Magick sau khi CBC liên hệ, và phát ngôn viên của công ty cho biết họ đang "liên tục đánh giá sự phát triển và mở rộng nhanh chóng của các công cụ AI," đồng thời cam kết sẽ loại bỏ các sách không tuân thủ hướng dẫn về quyền sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, nhà bán lẻ trực tuyến hàng đầu thế giới này vẫn không trả lời cụ thể về quy trình xử lý các khiếu nại và biện pháp ngăn chặn sự bùng nổ của sách do AI viết.
Các tác giả lo ngại trước làn sóng sách AI trà trộn vào thị trường
Các cuộc điều tra gần đây đã chỉ ra rằng nhiều cuốn sách trên Amazon có khả năng cao được viết bằng AI. Một nghiên cứu từ Originality.ai, công ty chuyên phát hiện nội dung do AI tạo ra, cho thấy các mẫu từ cuốn Psychic Witch Magick của Melissa Gomes đạt 97% điểm AI, trong khi hai mẫu từ cuốn Dark Goddesses của Mari Silva đạt lần lượt 95% và 99%. Một cuốn sách khác của Mahdi Qhurbani, Psychic Witch, đạt 100% điểm AI. Điều này cho thấy gần như toàn bộ nội dung sách được viết bởi AI.
Trước thông tin trên, nhà văn Mat Auryn bày tỏ sự thất vọng khi thấy những cuốn sách sao chép xuất hiện tràn lan. Ông nói rằng, chỉ cần thay đổi vài từ, ý nghĩa và giá trị của nội dung gốc sẽ hoàn toàn bị biến dạng.
Ví dụ, trong cuốn sách gốc của ông có một phần về "shadow work" (phương pháp làm việc với phần tối bên trong), một khái niệm tâm lý của nhà khoa học Carl Jung, nhưng sách AI lại biến đổi thành "shadow lover" (người yêu bóng tối), làm mất đi ý nghĩa ban đầu. Việc sao chép này phá hủy nội dung và làm tổn hại tới công sức, thời gian và kiến thức mà nhà văn Auryn hay những tác giả khác đã bỏ ra để viết nên sách của mình.
Ảnh minh họa thương hiệu Amazon. Nguồn: Skynews. |
Một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất mà các tác giả đối mặt là sách do AI viết có thể được sản xuất nhanh chóng, thường chỉ trong vài giờ, trong khi những tác phẩm thực sự do con người viết có thể mất hàng năm.
Sách AI được sản xuất hàng loạt với mục tiêu tối ưu hóa thứ hạng trên Amazon, đẩy lùi các sách do tác giả con người viết xuống và làm cho chúng khó tiếp cận hơn với người đọc.
Hiện nay, Hiệp hội Tác giả Mỹ (Authors Guild) đang vận động cho các quy định về việc gắn nhãn rõ ràng cho những sách có nội dung do AI tạo ra trên sàn thương mại điện tử. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa đủ để ngăn chặn sự tràn lan của sách AI, nhất là khi Amazon không tiết lộ cho người tiêu dùng biết tác phẩm có sự tham gia của AI hay không.
Giám đốc vận động và chính sách của Authors Guild, ông Umair Kazi cho biết nhiều tác giả lo ngại về việc sách do AI viết sẽ ảnh hưởng đến doanh thu của họ. Các cuốn sách này không chỉ cạnh tranh trực tiếp mà còn làm loãng giá trị của các tác phẩm chân chính, gây rối cho người đọc và có thể khiến họ mua nhầm sản phẩm không đúng mong đợi.
Một ví dụ đáng báo động khác là nhiều sách hướng dẫn tìm nấm được cho là do AI viết, đã xuất hiện trên Amazon. Theo các chuyên gia, chúng chứa những thông tin sai lệch nguy hiểm, có thể dẫn đến việc người đọc nhầm lẫn và ăn phải nấm độc. Điều này không chỉ đặt độc giả vào tình huống nguy hiểm mà còn làm tổn hại đến uy tín của ngành xuất bản trực tuyến.
Làn sóng sách AI đang gây ra những lo ngại sâu sắc trong giới tác giả, đặc biệt là về việc làm mất giá trị của công việc do con người tạo ra và ảnh hưởng tiêu cực đến cả người viết lẫn độc giả.
Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews
Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@znews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.
Trân trọng.