Mã độc WannaCry đang khiến giới bảo mật cả thế giới xôn xao về mức độ nguy hiểm và khả năng lây lan không giới hạn của nó. Chỉ vài ngày sau khi bị phát hiện, nó đã có mặt tại 150 quốc gia, khiến nhiều tổ chức bị tê liệt hoạt động.
Mặc dù vậy ở Việt Nam, hiện có khá nhiều người đang công khai chia sẻ đường link download loại mã độc này trên diễn đàn, mạng xã hội với mục đích “dùng thử để biết mức độ nguy hiểm của nó”.
Tìm kiếm từ khóa "test WannaCry" trên Facebook, người dùng có thể tìm ra hàng loạt kết quả cho thấy có rất nhiều người đang "dùng thử" loại mã độc này. Những người này còn nhắn nhủ nhau muốn lấy link thì nhắn tin hoặc "đủ like" sẽ livestreaming việc dùng thử này.
 |
| Nhiều người đang phát tán đường link tải mã độc WannaCry trên mạng xã hội. Những bài đăng này thu hút lượt người xem rất lớn.
|
Nguyễn Duy T., một người dùng tại TP.HCM cho biết anh gặp phải một đường link như vậy nhưng khi tải về, giải nén không phát hiện ra điều gì khác lạ. “Có thể ai đó chỉ muốn đùa vui trên mạng”, anh này nói.
Một số người cho biết họ đã tải loại mã độc này về máy để thử xem loại mã độc này mã hóa dữ liệu ra sao, đòi tiền chuộc như thế nào.
Nhiều người làm trong lĩnh vực IT lập luận, việc chia sẻ loại mã độc này đơn thuần nhằm mục đích thử nghiệm, có thể từ đó giúp tìm ra phương pháp loại bỏ nó, tránh gây hại cho cộng đồng. Tuy nhiên, với việc những đường link này thu hút lượng chia sẻ, bình luận lớn, chỉ cần một vài người trong số đó vô tình phát tán WannaCry, hậu quả có thể sẽ rất khó lường.
"Nói về trình độ nghịch dại thì nhiều người dùng Việt Nam xứng đáng đứng số một. Cả thế giới thì điên đầu vì con virus tống tiền WannaCry thì các thanh niên đua đòi vào quán net tải mấy cái link bị nhiễm virus test thử. Một máy nhiễm virus nó có thể lây sang toàn bộ mạng LAN (nghĩa là một quán net có 30 máy thì chỉ cần một máy dính thì 29 máy còn lại cũng đi theo)", người dùng Facebook tên Hoàng Anh nhận xét.
 |
| Nhiều người đã thử tải loại mã độc này và dựng clip để chia sẻ trên mạng xã hội. |
“Đây là hành động điên rồ và nguy hiểm”, một chuyên gia bảo mật tại Việt Nam nói. “Hành động mang tính đùa vui, câu like của những người này có thể khiến mã độc này lây lan một cách khó kiểm soát. Thử hình dung, một ai đó vô tình click phải, nhiễm mã độc và lây lan nó ra toàn công ty của họ qua hệ thống mạng LAN, công ty này có thể sẽ bị đình trệ mọi hoạt động”, chuyên gia này cho hay.
Theo chuyên gia này, thứ người dùng cần chia sẻ bây giờ là đường link bản cập nhật của Microsoft cho các phiên bản Windows hoặc cách phòng tránh lây nhiễm loại virus này, thay vì đường link tải trực tiếp nó.
Theo điều 224 Bộ Luật hình sự 1999, người nào tạo ra và cố ý lan truyền, phát tán các chương trình virus qua mạng máy tính hoặc bằng các phương thức khác gây rối loạn hoạt động, phong toả hoặc làm biến dạng, làm huỷ hoại các dữ liệu của máy tính gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng sẽ bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.
WannaCry là một loại ransomware (mã độc tống tiền) xuất hiện gần đây. Nó tỏ ra đặc biệt nguy hiểm nhờ lợi dụng một công cụ khai thác lỗ hổng trên hệ điều hành Windows do NSA phát triển (bị rò rỉ ra ngoài cách đây vài tháng).
Sau khi xâm nhập vào máy tính (do người dùng vô tình click vào các đường link có mã độc hoặc lây lan từ máy khác sang), nó sẽ mã hóa toàn bộ dữ liệu trên PC và đòi tiền chuộc để mở khóa. Số tiền mà tin tặc yêu cầu từ mỗi máy được cho là tương đương 80 triệu đồng.
Microsoft sau khi phát hiện ra lỗ hổng này đã phát hành bản vá nhưng rất nhiều máy tính chạy Windows chưa được cập nhật bản vá này, trở thành đối tượng dễ bị nhắm đến.
Mới đây, người ta cũng đã phát hiện thêm 4 biến thể của mã độc WannaCry với nhiều ngôn ngữ và giao diện khác nhau. Do đó, các chuyên gia cho rằng không chỉ người dùng Windows, người dùng Mac hoặc thiết bị di động có thể cũng sớm trở thành mục tiêu của loại mã độc này.
Theo các chuyên gia bảo mật, có một số cách để phòng tránh lây nhiễm mã độc WannaCry. Đầu tiên, người dùng cần đặc biệt lưu ý, không click vào các đường link chưa rõ nguồn gốc. Người dùng nên cập nhật phiên bản mới nhất của hệ điều hành Windows, sao lưu dữ liệu thường xuyên đề phòng dữ liệu trên máy bị vô hiệu hóa.
