 |
| Trong series The Dark Tower, Stephen King đã trở thành nhân vật phụ trong câu chuyện. Ảnh: Goodreads. |
Trong văn học, các tác giả thường đặt mình vào trong tác phẩm hoặc dựa vào câu chuyện có thật của bản thân để sáng tạo nhân vật. Việc đặt bản thân vào trong tác phẩm để dẫn dắt mạch truyện là một sự lựa chọn liều lĩnh bởi nhân vật được tạo ra có thể vấp phải hình mẫu "Mary Sue" hay mạch truyện có thể bị thiếu logic.
Antoine de Saint-Exupéry và Hoàng tử bé
Antoine de Saint-Exupéry sinh ngày 29/6/1900 tại Lyon (Pháp). Năm 1921, ông tham gia lực lượng không quân và học lái máy bay. Bầu trời đã trở thành niềm đam mê lớn trong đời ông. Khi Chiến tranh Thế giới thứ hai bùng nổ, ông được gọi tái nhập ngũ và trở thành phi công chiến đấu. Năm 1941, ông sống lưu vong tại New York, Mỹ. Tại đây, ông đã cho ra đời tác phẩm Hoàng tử bé (1943).
 |
| Nhân vật Người phi công gặp nạn trên sa mạc được xây dựng dựa trên câu chuyện có thật của tác giả Antoine de Saint-Exupéry. Ảnh: Paramount Pictures. |
Antoine de Saint-Exupéry thường có những chuyến bay đêm đi đưa thư trong một thời gian dài qua các vùng đất từ châu Âu sang châu Mỹ. Mỗi nơi đều để lại trong ông một kỷ niệm không thể nào quên. Đặc biệt là hành trình cùng người bạn bay từ Paris đến Sài Gòn, Antoine đã không may mắn gặp nạn giữa đường và phải lang thang trên sa mạc nhiều ngày liền.
Nho, táo và rượu dự trữ trên máy bay đã giúp họ duy trì trụ được một ngày. Sau đó, những người Ả Rập đã cứu sống họ. Trải nghiệm này đã được Antoine liên hệ trong tác phẩm của chính mình. Ông dẫn dắt các cuộc hội thoại thông qua nhân vật Hoàng tử bé và một người phi công bị kẹt trên sa mạc.
Chaucer và Truyện cổ Canterbury
Truyện cổ Canterbury của Geoffrey Chaucer (1343-1400) là tác phẩm kinh điển của văn học Anh. Tập truyện thơ dài 24 giai thoại này đã dẫn dắt người đọc vào một cuộc hành trình mang đậm màu sắc tôn giáo của đoàn hành hương đến tu viện Canterbury. Chaucer đóng vai trò như một người đang viết biên niên sử. Ông dẫn dắt và kể lại câu chuyện bằng góc nhìn của một người ngồi đó chứng kiến mọi tầng lớp xã hội.
 |
| Truyện cổ Canterbury là tác phẩm lấy bối cảnh thời Trung cổ tại Anh. Ảnh: Northeast Library. |
Chaucer đã viết rằng: “And thus in Southwark one spring day / At the Tabard, where I lay, / Ready to journey from the place / And seek the holy martyr's grace”. Các câu thơ trên có thể được tạm dịch như sau: “Mùa xuân Southwark, tại quán Tabard, tôi chuẩn bị cho một hành trình với trái tim đầy sự sùng kính”. Tại một số đoạn khác, Chaucer cũng xuất hiện một cách khéo léo thể hiện bản thân với tư cách một nhà thơ. Tuy nhiên, Chaucer vẫn cố tách góc nhìn của mình ra khỏi toàn bộ câu chuyện để tăng độ tin cậy và tính logic.
Stephenie Meyers và Chạng vạng
Trái với các trường hợp trên, nhân vật Bella Swan của nhà văn Stephenie Meyers trong series Chạng vạng bị đánh giá là quá mờ nhạt. Nhiều độc giả cho rằng, tác giả đã quá nhập tâm vào nhân vật này khi khắc họa. Do đó, một số nét tính cách, sở thích, hành động của Bella chỉ là của riêng tác giả đề ra dựa trên cá nhân mình. Bella không để lại bất cứ dấu ấn gì bởi người đọc cho rằng cô ấy hầu như chẳng phải hy sinh bất cứ điều gì để giành được hạnh phúc cho bản thân. Mọi thứ có được đều nhờ người khác hoặc may mắn mang đến.
 |
| Bella Swan trong tác phẩm Chạng vạng bị người đọc ví với Mary Sue, một nhân vật hoàn hảo đến mức vô lý. Ảnh: Reddit. |
Một trong những điều các độc giả thường tìm kiếm ở thể loại tiểu thuyết hư cấu là thế giới sáng tạo của tác giả. Thay vì được đọc về cuộc sống, tình yêu của những con người trong thế giới huyền bí, thứ độc giả thấy được chỉ là hơn 150 trang về suy nghĩ của Bella về tình yêu tuổi mới lớn. Những đặc điểm của Bella dường như được tác giả tổng hợp từ các hình mẫu trong văn học tuổi teen. Có rất nhiều câu hỏi được đặt ra nhưng vì tác giả chỉ nhập tâm vào nhân vật chính nên không theo sát được logic truyện. Bella còn được nhiều độc giả ví với Mary Sue - một nhân vật hư cấu hoàn hảo đến mức vô lý.
Stephen King và The Dark Tower
The Dark Tower là tác phẩm nổi tiếng của vua kinh dị Stephen King. Cuốn sách kể về một cuộc chiến để giữ sự cân bằng cho tòa tháp giữa bóng tối và ánh sáng. Roland, nhân vật chính trong câu chuyện đang tìm kiếm bản sao của Salem’s Lot thì được biết đến sự xuất hiện của một người tên Stephen King. Roland và người cộng sự của mình đã gặp King tại nhà của anh ta. Tuy nhiên đây chỉ là như một nhân vật thoáng qua như “Easter Egg” tác giả cài vào để câu chuyện có thêm phần hấp dẫn.
 |
| The Dark Tower hiện đã được chuyển thể thành phiên bản truyện tranh và tiểu thuyết đồ họa. Ảnh: Inverse. |
Khác với các hình thức mô tả bản thân qua nhân vật ở trên, Stephen King trong The Dark Tower xuất hiện một cách khá đột ngột và bất ngờ. Ông chỉ như một nhân tố gây tò mò trong chính câu chuyện của mình viết ra.
Dante và Thần khúc
Thần khúc Dante là áng văn đồ sộ cho đến nay vẫn truyền cảm hứng cho nhiều tác phẩm văn học. Người đàn ông trong Thần khúc thường được cho rằng là hình tượng của chính Dante. Sự nhập thân của Dante đem đến tính chân thực trong các hình ảnh mà ông đưa ra. Người đọc có thể cảm thấy sự đáng sợ và tội lỗi dưới địa ngục cũng như sự viên mãn khi bước lên thiên đàng.
Thần Khúc của Dante là sự dung hòa trải nghiệm của người đọc với các diễn giải của cá nhân tác giả về xã hội đương thời. Với riêng phần Hỏa ngục, nó không chỉ là việc phơi bày những tội lỗi. Đây là trường đoạn khám phá tội lỗi của chính mình. Người đọc có thể bắt nối với Dante trong những lời văn đầy trừu tượng. Thế giới của Dante đầy rẫy các biểu tượng mà ai cũng có thể hiểu được.
