 |
| Nhà văn Dazai Osamu, ảnh chụp vào tháng 2/1948. |
Dazai Osamu là nhà văn nổi tiếng của Nhật Bản sống ở thế kỷ 20. Những tác phẩm của ông thường hàm chứa nỗi bi quan sâu đậm, xoay quanh chủ đề về sự tha hóa và tự sát.
Bất ngờ là sau gần một thế kỷ, Dazai Osamu và những tác phẩm của ông, đặc biệt là Thất lạc cõi người, bỗng nhận được nhiều sự chú ý của người dùng TikTok. Những suy tư của ông về cuộc sống và cái chết tiếp tục thu hút nhiều độc giả trẻ.
Bắt đầu là sự xuất hiện của một bản nhạc nền đặc biệt, đầy thôi miên kết hợp giữa âm nhạc và một đoạn hội thoại: “Tell me, Dazai. Why is it you wish to die?” (Nói cho tôi biết đi, Dazai, tại sao lại muốn chết?), một giọng hỏi. “Let’s turn that question around. Is there really any value to this thing we call … living?” (Hãy lật lại câu hỏi đó. Có thực sự có giá trị nào đối với thứ mà chúng ta gọi là… sống không?), một giọng khác đáp lại.
Sau đó, có gần 7.500 video trên TikTok đã được đăng tải kèm với bản nhạc nền này. Một số người dùng kết hợp đoạn hội thoại với những loại nhạc khác nhau, nhưng nhìn chung, phần lớn những video ngắn đều có hình ảnh cuốn tiểu thuyết Thất lạc cõi người của Osamu Dazai và một số trích dẫn trong đó.
Thất lạc cõi người (được xuất bản lần đầu ở Nhật Bản năm 1948) là một tác phẩm về sự tha hóa và bế tắc đối với cuộc sống, được xem là cuốn tự truyện của chính Dazai Osamu. Cuốn tiểu thuyết được hoàn thành ngay trước khi ông quyết định tự sát lần thứ 5 và ra đi mãi mãi.
Theo The New York Times, tuy các tác phẩm vẫn được xuất bản thường xuyên nhưng cái tên Dazai từ lâu đã bị lu mờ bởi những tác giả Nhật Bản ăn khách hơn. Nhưng giờ đây, các tác phẩm của ông đang được trưng bày nổi bật tại các hiệu sách lớn như Barnes & Noble, một số được chuẩn bị cho phát hành lại và các bản dịch mới đang được triển khai.
Sự trở lại của Dazai Osamu một phần là do sự nổi tiếng của loạt truyện tranh và phim hoạt hình Bungo Stray Dogs (Văn hào lưu lạc) nói về một nhóm nhà điều tra có năng lực siêu nhiên và lấy cảm hứng từ các tác giả cổ điển Nhật Bản. Dazai, một nhân vật lôi cuốn của bộ phim, có những đặc điểm giống với Dazai Osamu như liên tục suy tính và cố gắng tự tử. Mặc dù những tình tiết trong truyện và phim chủ yếu mang tính hài hước, nó đã khiến nhiều độc giả trẻ tìm hiểu về nhân vật Dazai ngoài đời thật.
Nhà văn Andrew Martin bình luận: "Đối với một người rất quan tâm đến văn học Nhật Bản thời hậu chiến và hầu như không có kiến thức về TikTok, anime hay manga (chắc chắn tôi không phải là người duy nhất), sự kết hợp các yếu tố này thật khó hiểu". Song, ông cũng cho rằng chủ nghĩa bi quan ích kỷ của Dazai ăn khớp một cách tự nhiên với cảm xúc về văn hóa đương đại và với cuộc sống nội tâm của những thanh thiếu niên ở mọi thời đại.
"Những người trẻ không đọc 'nhầm' Dazai, nếu đó là điều mà mọi người vẫn lo lắng. Thay vào đó, họ đã tìm được người truyền tải nỗi đau của họ. Một cách kỳ lạ thì sự tuyệt vọng của Dazai lại rất được lòng mọi người", ông nói thêm.
Dazai Osamu (1909 - 1948) là một nhà văn tiêu biểu cho thời kỳ hậu Thế chiến II tại Nhật Bản. Cùng Sakaguchi Ango hay Oda Sakunosuke, Dazai Osamu thường được nhắc tới như một thành viên tiêu biểu trong văn phái Buraiha của Nhật Bản. Một số tác phẩm nổi tiếng của ông đã được dịch ra tiếng Việt như: Thất lạc cõi người, Tà dương, Một trăm cảnh núi Phú Sĩ, Tám cảnh sắc Tokyo,...
