Ai cũng biết một thời nhà văn Xuân Sách bị kẻ yêu người… phẫn nộ (vì nói đúng quá, lật tẩy ra cả), vì cuốn Chân dung nhà văn thật tài tình sắc sảo, “bắt thóp tim đen". Rồi đến Chân dung và đối thoại của Trần đăng Khoa với biệt tài kể chuyện hóm hỉnh, không để ai giận được.
Và mới đây, nhà xuất bản Hội Nhà Văn vừa in xong cuốn 102 mảnh ghép văn nhân (tập 1) của Nguyên Hùng, vẽ chân dung các nhà văn bằng những bài thơ ngắn, gần như “lắp ghép" tài tình tên các tác phẩm của họ. Các chân dung trong sách, có từ những người quá nổi tiếng cả nước thuộc tên, thuộc thơ, biết tác phẩm cỡ như Xuân Quỳnh, Hữu Thỉnh, Bằng Việt, Nguyễn Ngọc Tư… cho tới những người không mấy tiếng tăm (như tôi chẳng hạn) và cả những người mới vào nghề. Kiểu “xếp hạng tùy nghi" thế này xưa nay gây ra khối tranh cãi.
Cuốn 102 mảnh ghép văn nhân của tác giả Nguyên Hùng. |
Thấy Nguyên Hùng đi ở sân Hội Nhà văn TP.HCM, tôi vội kéo anh lại “phỏng vấn tại sân" mấy câu sau đây :
- Tại sao chú dám “xếp sắp dễ sinh chuyện" như vậy ?
- Khổ lắm chị ơi, em đâu dám đánh giá xếp hạng tài năng văn chương? (Chuyện ấy… ai mà dám?) Em không sắp xếp gì, chỉ làm theo “thi hứng" nó đến về những người quen biết hoặc có đọc họ thôi. Như một kỷ yếu nho nhỏ, động viên văn hóa đọc. Vì em thấy văn hóa đọc suy, nhiều tác giả được giải thưởng Hồ Chí Minh nhưng cũng có phải ai cũng đọc hết đâu. Với lại, em thích bác Xuân Sách lắm. Nhưng chị thấy đấy, nhiều người xuất sắc khi bị riễu họ dễ tự ái. Em không muốn.
- Vậy chú định “âm mưu" gửi gắm gì ở cuốn này?
- Dạ không có. Chỉ là cuộc chơi .Một kiểu chơi ạ.
- Thế sao chú không chọn 108 vị như kiểu anh hùng Lương Sơn Bạc cho nó oai?
- Ấy chết, không dám ạ. 102 người tập 1 rồi còn làm tiếp nữa ạ. Nhà văn cơ mà bác, đâu phải….
- Vậy hỏi chú làm thơ vẽ loại nhà văn như tôi đây, có ai mua cho chú không, lấy tiền ra in, vợ có mắng không?
- Ấy chết, sao bác cứ đùa thế ạ.
Nguyên Hùng cho biết, tiền do một chú em làm ăn khá nó cho ông anh “chơi thơ" hết 20 triệu. Sẽ tặng ạ. Ấy thế mà một số trường học họ mua cho học sinh. Mới 2 ngày người ta mua đã 60 cuốn.
Nguyên Hùng đi rồi, tôi mới sực nhớ quên chưa hỏi hết. Rõ ràng anh nhà thơ này xuất thân là một tiến sĩ công trình thủy, nghiên cứu sinh ở Liên Xô về. Có 10 năm làm trưởng phòng Khoa học Công ty Tư vấn xây dựng điện số 2. Còn nữa, chính anh đã có tới 50 bài thơ được phổ nhạc. Nhiều bài khá nổi tiếng như Sóng không từ biển, Bến xưa, Lời hẹn tình quê… Có cả chương trình Tác giả tác phẩm do VTV, HTV… thực hiện. Mà không thấy anh ta tự họa mình trong tác phẩm?
Thôi, để chờ tập 2.