Trong nhiều năm, giới nhà giàu Trung Quốc đã bị choáng ngợp bởi EB-5, chương trình cấp thẻ xanh cho người nước ngoài có ít nhất 500 nghìn USD để đầu tư vào một số ngành, giúp tạo ra việc làm tại Mỹ.
Sự hào hứng của họ dành cho chương trình được biết đến với cái tên “thị thực vàng” đã dẫn đến việc hàng nghìn người gửi đơn đăng ký. Tuy nhiên, những người trong ngành cho biết nhu cầu thị thực của người Trung Quốc trong năm 2017 đã giảm đáng kể.
 |
| Lượng hồ sơ khổng lồ đã khiến nhiều người Trung Quốc nản lòng vì phải chờ đợi. |
Hai lý do được nêu ra là thời gian chờ đợi lâu cùng với các nỗ lực của Bắc Kinh trong việc hạn chế dòng tiền ra khỏi quốc gia mình.
Chương trình thị thực này của Mỹ thường hấp dẫn giới thượng lưu Trung Quốc như một cách giúp họ chuyển tiền ra nước ngoài và cũng đảm bảo cơ hội tốt hơn cho con cái họ sau này.
Các chuyên gia nhận định chính sự quan tâm tăng lên đột ngột này của người giàu Trung Quốc những năm gần đây đã tạo ra một lượng lớn các đơn đăng ký còn tồn đọng.
Điều này đồng nghĩa với việc những người đăng ký giờ sẽ phải chờ thêm nhiều năm để có được thẻ lưu trú lâu dài.
Tình trạng này cộng với chính sách hạn chế dòng tiền chảy ra Trung Quốc của Bắc Kinh đã khiến cho nhiều nhà đầu tư tiềm năng phải cân nhắc lại.
Sự cẩn trọng này gia tăng giữa bối cảnh tương lai của thị thực EB-5 đang trở nên rất bấp bênh.
Chương trình thị thực này được thành lập vào năm 1990 nhằm thúc đẩy kinh tế Mỹ nhưng đã bị chỉ trích vì thiếu minh bạch và đã chuyển tiền tới các khu vực đô thị giàu có.
Gia đình Kushner gây nhiều tranh cãi
Chương trình EB-5 đã trở thành nguồn cung cấp vốn giá rẻ cho các nhà phát triển bất động sản Mỹ sau cuộc khủng hoảng tài chính đã khiến các ngân hàng hạn chế cho vay với các dự án xây dựng.
 |
| Số thị thực đầu tư được cấp cho người Trung Quốc đại lục. Nguồn: CNN. |
Một cuộc điều tra mới được khởi động lại vào tháng 5 vừa rồi đã cho thấy rằng chị gái của Jared Kushner, con rể đồng thời là cố vấn của Tổng thống Trump, đã tới Bắc Kinh với chương trình ồn ào nhắm thu hút hàng triệu USD vốn đầu tư của người Trung Quốc cho một dự án xây dựng tòa nhà chọc trời của doanh nghiệp gia đình Kushner.
Một nhà phân tích dữ liệu công của CNNMoney cho biết người Trung Quốc chiếm tới 80% giấy thị thực được cấp thuộc khuôn khổ chương trình EB-5 trong hai năm qua. Tuy nhiên, theo Bộ An ninh nội địa Hoa Kỳ, những người đăng ký hiện sẽ phải chờ ít nhất 10 năm để có thẻ xanh do một lượng khổng lồ các đơn đăng ký còn tồn đọng.
Điều này đã khiến những nhà đầu tư tiềm năng như bà Li chần chừ đăng ký thẻ xanh, bà Li là người Bắc Kinh và đã tham gia một sự kiện marketing được tổ chức bởi một công ty nhập cư Trung Quốc Qiaowai vào tháng trước.
“Tôi cảm thấy thật vô lý khi phải chờ quá nhiều năm cho một chiếc thẻ xanh” bà Li bày tỏ. Bà đã hy vọng giúp con trai mình có thẻ xanh thông qua chương trình này và sẽ đưa cháu nội của bà chuyển tới học tại trường của Mỹ. Bà đã từ chối công khai tên đầy đủ vì vài lý do cá nhân.
Quá lâu để chờ đợi
Giành được quyền cư trú cho con cái là động lực chính của rất nhiều người Trung Quốc đăng ký EB-5 (cùng với mong muốn thoát khỏi ô nhiễm, các vấn đề vệ sinh thực phẩm và vấn đề chính trị, các luật sư cho biết thêm). Nhưng thời gian chờ đợi lâu có thể dẫn đến việc những đứa trẻ sẽ quá tuổi nhận thẻ xanh một cách tự động theo người thân của chúng.
Klasko nhận định: “Với 10 năm đợi chờ, nếu một đứa trẻ nay 14 tuổi thì đăng ký EB-5 bây giờ đã là quá muộn. Chúng sẽ ngoài 21 tuổi sau một thập kỷ chờ đợi kia, và vì thế chúng sẽ không phù hợp để có thẻ xanh cùng với bố mẹ nữa”.
Mỗi năm chương trình EB-5 thường cấp tối đa 10.000 thẻ xanh. Các nhà đầu tư trong khi đó không được hoàn lại tiền cho tới khi có được quyền lưu trú vĩnh viễn. Nếu việc đầu tư trở nên khó khăn, họ có thể cùng mất hết số tiền đã bỏ ra.
“Họ dễ dàng bỏ cuộc”
Ngoài thời gian chờ đợi, những nhà đầu tư tiềm năng của Trung Quốc còn phải đối mặt với những trở ngại khác, bao gồm việc Chính phủ nước này thắt chặt các quy định về chuyển tiền ra nước ngoài, và những chính sách nhập cư không chắc chắn của Tổng thống Trump.
Vanessa Piao nói rằng cô cảm thấy may mắn khi giấy tờ thị thực EB-5 đã hoàn thành vào mùa thu năm ngoái, trước khi Trung Quốc tiến hành kiểm tra gắt gao các khoản tiền chảy ra.
Để có thêm tiền, gia đình cô đã bán một căn hộ ở Bắc Kinh. Sau đó, họ góp hạn ngạch chuyển tiền ra nước ngoài mỗi năm của 13 người họ hàng khác để cuối cùng, chuyển tiền đến Mỹ.
“Chuyển tiền ra nước ngoài bây giờ gần như là không thể với cách mà tôi đã làm. Rất nhiều người đã không chờ đợi và đăng ký nữa. Họ đã bỏ cuộc một cách dễ dàng” - Piao nói.
Gary Pan, một luật sư nhập cư sống tại New York có nhiều khách hàng là người Trung Quốc, ước tính số trường hợp nộp hồ sơ dạng EB-5 mà anh xử lý sẽ giảm ít nhất 30% trong năm nay.
Một vài nhà phát triển nhà đất cũng đang nhận thấy sự thay đổi.
Công ty của Zhang Xun đặt tại New York đã dùng quỹ EB-5 từ Trung Quốc, xây 7 khu nhà ở tại Oklahoma. Ông Zhang nói rằng đã dành 80% thời gian của mình cho các dự án EB-5 vào năm 2015 nhưng lại chưa tiến hành dự án nào trong năm nay chính vì sự thiếu ổn định của chương trình này.
Các vấn để kể trên không đồng nghĩa với việc sự quan tâm của người Trung Quốc đã hoàn toàn biến mất.
Trong báo cáo mới nhất, Văn phòng Kiểm soát viên Công dân và Di trú cho biết: “Chương trình EB-5 sẽ tiếp tục thu hút người nước ngoài có giá trị ròng cao trên khắp thế giới và một lượng nhỏ đến từ Trung Quốc.”
Tổng số đơn đăng ký sẽ tăng vào năm nay, nhưng các chuyên gia cho rằng đó là bởi vì các quốc gia khác đã đăng ký nhiều hơn, bù vào phần giảm sút của Trung Quốc.
