Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Hoạt động báo chí Việt Nam trước 1945 qua triển lãm trực tuyến

Triển lãm do Trung tâm Lưu trữ quốc gia I (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước) thực hiện nhân kỷ niệm 98 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2023).

Những đầu báo được xuất bản ở Việt Nam cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, chủ trương của chính quyền và hoạt động báo chí thời kỳ thuộc địa, những thiết bị ấn loát và lưu hành báo chí… sẽ được giới thiệu trong triển lãm trực tuyến Báo chí ở Việt Nam trước năm 1945.

Bao chi Viet Nam anh 1

Luật tự do báo chí ban hành tại Nam Kỳ ngày 12/9/1881 (một trong số hàng trăm tư liệu giới thiệu tại triển lãm). Nguồn: TTLTQGI.

Theo đại diện Phòng Phát huy giá trị tài liệu (Trung tâm Lưu trữ quốc gia I) đơn vị thực hiện trực tiếp nội dung, triển lãm giới thiệu khoảng 100 tài liệu, hình ảnh, đầu báo lựa chọn từ các khối tài liệu đang bảo quản tại Trung tâm Lưu trữ quốc gia I cũng như sưu tầm từ các thư viện, cơ sở nghiên cứu trong và ngoài nước. Triển lãm được bố cục gồm 2 phần.

Phần 1. Những cột mốc làng báo: Giới thiệu một số dấu mốc thời gian quan trọng trong lịch sử báo chí Việt Nam từ khi người Pháp xâm chiếm Nam Kỳ đến trước năm 1945 gắn liền với việc ban hành và thực thi những văn bản pháp quy tiêu biểu cũng như các đầu báo nổi bật của từng thời kỳ.

Theo đó, do hoàn cảnh lịch sử, Nam Kỳ trở thành cái nôi của báo chí hiện đại Việt Nam. Báo chí được phát hành tại Nam Kỳ từ những năm 1860. Trong khi đó, phải đến thập niên 1880, những tờ báo đầu tiên mới xuất hiện ở Bắc Kỳ.

Từ đó đến năm 1945, hàng trăm tờ báo bằng tiếng Pháp, chữ Hán và chữ Quốc ngữ đã ra đời ở cả ba kỳ. Báo chí du nhập vào Việt Nam kéo theo sự phát triển của nhiều ngành nghề gắn liền với lĩnh vực này như sản xuất giấy in, in ấn, lưu hành, phân phối báo chí và quảng cáo.

Ban đầu, báo chí chủ yếu đăng tải các văn bản pháp quy của chính quyền thuộc địa. Qua thời gian, nội dung và thể loại báo ngày càng trở nên đa dạng. Bên cạnh các nhật báo cung cấp thông tin mới nhất về tình hình thời sự trong và ngoài nước, còn xuất hiện các tờ tuần san, bán tuần san, nguyệt san, bán nguyệt san, tạp chí nghiên cứu, tạp chí chuyên ngành, báo dành riêng cho nhi đồng, phụ nữ…

Chính quyền Pháp không ngừng sử dụng báo chí phục vụ mục đích cai trị và khai thác thuộc địa đồng thời thực hiện nhiều biện pháp nhằm hạn chế quyền tự do ngôn luận của các nhóm tiến bộ và có tư tưởng chống áp bức, bất công. Ngược lại, các cá nhân, tổ chức yêu nước của Việt Nam cũng tích cực biến báo chí thành công cụ đấu tranh để lên tiếng bênh vực và đòi quyền lợi chính đáng cho dân tộc, cho đồng bào.

Bao chi Viet Nam anh 2

Một số đầu báo xuất bản trước năm 1945 được giới thiệu tại triển lãm. Nguồn: TTLTQGI.

Phần II: Ấn loát và lưu hành: Giới thiệunhững tài liệu, hình ảnh về một số vấn đề gắn liền với công tác phát hành và lưu hành báo chí sẽ xuất hiện tại phần này, tiêu biểu gồm có giấy in, nhà in, lưu chiểu, bán báo và quảng cáo.

Triển lãm dự kiến ra mắt công chúng từ 7h ngày 21/6 trên website của Trung tâm Lưu trữ quốc gia I - Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Zing News

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Zing News mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@zingnews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Ảnh hiếm về những tòa soạn báo ngày đầu thành lập

Nhiều tư liệu quý lần đầu được công bố tại triển lãm “95 năm Báo chí cách mạng Việt Nam từ tư liệu, tài liệu lưu trữ nhà nước” trong đó có nhiều ảnh hiếm về những người làm báo.

Những tờ báo đầu tiên của Báo chí Cách mạng Việt Nam

Triển lãm “95 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam từ tư liệu, tài liệu lưu trữ Nhà nước” diễn ra tại Hà Nội từ ngày 13/6.

Minh Châu

Bạn có thể quan tâm