Trong 10 tháng đầu năm, Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) cung cấp điện phục vụ nhu cầu kinh doanh và sinh hoạt cho người dân 21 tỉnh phía Nam, với công suất phủ tại đỉnh 14.705 MW, sản lượng điện thương phẩm đạt 69 tỷ 646 triệu kWh (tăng 10,98% so với cùng kỳ năm 2021, tương ứng đạt 84,14% kế hoạch Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) giao). Tỷ lệ điện dùng để truyền tải, phân phối điện đạt 3,07/3,82%; giá bán bình quân đạt 1.825,16 đồng/kWh; năng suất lao động tăng so với cùng kỳ; tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt, khách hàng sử dụng dịch vụ điện trên môi trường mạng (Zalo, app chăm sóc khách hàng, email) vượt kế hoạch EVN giao.
Trong hoạt động sản xuất kinh doanh, EVNSPC triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm cải thiện tình hình tài chính. Ghi nhận trong 10 tháng qua, đơn vị tăng doanh thu 150 tỷ đồng từ kiểm soát, áp đúng đủ giá điện; tiết kiệm chi phí giá thành phân phối điện thấp hơn 4,98 đồng/kWh so với kế hoạch, tiết giảm gần 347 tỷ đồng; tỷ lệ điện dùng để truyền tải, phân phối điện (tổn thất) thấp hơn kế hoạch EVN giao 0,75%, nhờ đó tiết kiệm 376 triệu kWh, tương ứng tiết kiệm hơn 587 tỷ đồng. Tổng các giải pháp ước tiết kiệm hơn 1.084 tỷ đồng trong 10 tháng.
 |
| EVNSPC lùi tiến độ triển khai nhiều công trình cung cấp, sửa chữa lưới điện để tối ưu chi phí. |
Dù nỗ lực tiết kiệm, tối đa hóa khoản chi phí, lùi tiến độ triển khai nhiều công trình cung cấp, sửa chữa lưới điện, điều tiết huy động nguồn điện mua giá cao từ thị trường điện, thực hiện gia tăng sản lượng điện mua nội bộ (BST) tại khung giờ thấp điểm (giảm đơn giá mua điện bình quân), EVNSPC vẫn lỗ và gặp trở ngại lớn khi giá mua điện đầu vào từ thị trường tăng cao so với giá bán bình quân.
Ngoài ra, việc vận hành hệ thống máy phát điện bằng dầu diesel tăng giá liên tục, EVNSPC phải bù lỗ hơn 460 tỷ đồng để cấp điện cho huyện đảo Phú Quý (Bình Thuận) và huyện Côn Đảo (Bà Rịa -Vũng Tàu).
Công tác đầu tư xây dựng cũng gặp nhiều khó khăn trong bối cảnh giá cả vật tư thiết bị, nhiên liệu tăng cao, kéo theo chi phí vận chuyển tăng. Ngoài ra, chính sách “Zero Covid-19” của Trung Quốc cũng gây ra tình trạng khan hiếm, chậm trễ chuỗi cung ứng vật tư, thiết bị; công tác giải phóng mặt bằng gặp trở ngại; nhiều dự án, công trình không có nhà thầu tham gia... Tất cả ảnh hưởng lên hoạt động sản xuất kinh doanh chung của EVNSPC.
Theo nhận định của chuyên gia kinh tế, các yếu tố khách quan như giá cả vật tư thiết bị, nguyên nhiên liệu, tỷ giá hối đoái… ảnh hưởng lớn đến giá điện thị trường. Chỉ riêng tại EVNSPC, giá mua điện thị trường dự kiến tăng khoảng 39% so với giá bán điện bình quân của đơn vị. Do đó, nếu vẫn giữ giá bán điện theo quyết định số 24/2017/QĐ-TTg, ngày 30/6/2017 của Thủ tướng Chính phủ, ngành điện khó bù đắp khoản chi phí lỗ.
 |
| Giá mua điện thị trường dự kiến tăng khoảng 39% so với giá bán điện bình quân của EVNSPC. |
Theo EVN, trước tình hình khó khăn hiện nay, nếu căn cứ theo kế hoạch vận hành hệ thống điện được Bộ Công Thương phê duyệt từ đầu năm, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh năm nay của đơn vị có thể lỗ đến 64.805 tỷ đồng.
Trước thực trạng này, EVN triển khai nhiều giải pháp để tiết kiệm chi phí. Cụ thể, đơn vị tiết kiệm và cắt giảm nhiều chi phí (tiết kiệm 10% chi phí thường xuyên; giảm 20-30% chi phí sửa chữa tài sản cố định; tạm chi lương cho CBCNV bằng 80% mức lương bình quân năm 2020; tăng cường quản trị các khoản giảm giá thành điện...).
Ngoài ra, EVN thực hiện các giải pháp nhằm tối ưu hóa dòng tiền, thực hiện thu cổ tức của công ty cổ phần có vốn góp trong năm nay; vận hành tối ưu hệ thống điện để phát tối đa nguồn thủy điện (nguồn có chi phí thấp); điều phối hợp đồng mua than, trong đó ưu tiên nguồn than có giá rẻ để giảm chi phí phát điện; đàm phán với chủ đầu tư nhà máy điện BOT về sản lượng phát điện nhằm tối ưu hóa chi phí chung.
Theo tính toán, các giải pháp này giúp mức lỗ giảm còn khoảng 33.445 tỷ đồng. Dù cố gắng giảm chi phí, EVN vẫn không thể bù đắp chi phí mua điện đầu vào quá lớn. Kết quả sản xuất kinh doanh 10 tháng qua của công ty mẹ EVN lỗ khoảng 15.758 tỷ đồng, ước tính cả năm khoảng 31.360 tỷ đồng.
  |
EVN đối mặt nhiều khó khăn trong thời gian tới. |
Với tình hình tài chính hiện nay, EVN gặp khó khăn trong năm 2022, thậm chí các năm tiếp theo. Theo đó, EVN có thể gặp khó do không cân đối được dòng tiền thanh toán chi phí mua điện cho đơn vị phát điện, ảnh hưởng đến khả năng hoạt động liên tục của nhà máy điện, đồng thời tác động đến việc cung cấp điện. Ngoài ra, thời gian qua, chi phí sửa chữa của EVN cũng bị cắt giảm theo định mức 10-30%. Nếu tiếp tục cắt giảm, công tác an toàn trong vận hành hệ thống điện các năm tiếp theo sẽ bị ảnh hưởng lớn.
Các tổ chức quốc tế dự báo khả năng giá nhiên liệu thế giới năm 2023 giảm xuống ở mức bình quân năm 2021 khó diễn ra. Do đó, dự kiến năm tới, EVN tiếp tục gặp khó khăn về sản xuất kinh doanh và cân bằng tài chính.
