Ngân hàng chặn xe, mắc võng để... đòi nợ

Nếu dùng điện thoại không được nhân viên ngân hàng có thể đến đơn vị của “con nợ” và ngồi nhiều ngày, nhiều giờ, thấy tiền về, hàng về là ngay lập tức “túm” ngay.

Những vụ việc một loạt ngân hàng đua nhau siết nợ thời gian gần đây được cho là khởi nguồn ngay từ năm ngoái (2012), với một vụ việc có hơi hướng phim Hollywood của một ngân hàng thương mại, khi thuê hàng chục vệ sĩ từ TP.HCM bao vây con đường ngang qua Nhà máy cồn Ethanol của Công ty Cổ phần Đồng Xanh (Quảng Nam), không cho bất cứ một người dân nào ra vào, và hút số cồn còn lại trong nhà máy của Công ty Đồng Xanh để bán xử lý nợ quá hạn của công ty này. Bị dân ngăn cản không cho phá cửa vào nhà máy, nhóm vệ sĩ đã xô xát với người dân gây mất trật tự. Tình hình quá phức tạp khiến công an địa phương phải cảnh cáo để lập lại trật tự.

Hồi đầu tháng 5/2013, một loạt nhân viên của các ngân hàng như SeABank, MB, Techcombank, Ocean Bank, LienVietPost Bank... chặn xe, mắc võng bao vây trước 2 cổng của công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Châu Âu và Công ty Sản xuất - Thương mại Âu Mỹ nằm tại khu công nghiệp Quất Động (Thường Tín, Hà Nội) để canh giữ “tài sản thế chấp”. Nguyên nhân là do công ty Âu Mỹ đã vay lượng vốn không hề nhỏ của nhiều ngân hàng, nhưng hiện đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn và có nguy cơ phá sản.

Trong khi dư âm của vụ việc tại Công ty Âu Mỹ chưa lắng xuống thì đêm ngày 9/5\/2013 lực lượng gồm 4 xe tải có cầu và 15 người tự xưng đại diện cho các Ngân hàng MB và VIB đã vào kho hàng của Công ty Cổ phần Sản xuất và Thương mại Inox Thành Trung tại tổ 16, đường Tam Trinh, phường Yên Sở, quận Hoàng Mai, Hà Nội và lấy đi 40 cuộn inox vốn là hàng hóa bảo đảm thế chấp vay vốn của Công ty Thành Trung tại Ngân hàng SeABank.

Không chỉ có vậy, bảo vệ của Ngân hàng VIB còn dán đè niêm phong của đơn vị này lên tem niêm phong của 16 cuộn inox còn lại trong kho vốn đã được công ty bảo vệ mà SeABank thuê trông giữ từ rất lâu! Trước đó ngày 19-3, đại diện Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) đã lập hồ sơ thủ tục thu giữ toàn bộ tài sản của Công ty Cổ phần Dệt Long An, theo hợp đồng thế chấp 2 bên đã ký hồi đầu năm 2009. Theo hợp đồng, Công ty Cổ phần Dệt Long An đã thế chấp tại Ngân hàng Techcombank bao gồm: toàn bộ xưởng dệt, máy móc thiết bị sản xuất và trụ sở công ty tại xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa và toàn bộ xưởng nhuộm tại xã Nhựt Chánh, huyện Bến Lức đã thế chấp.

Khi đại diện Ngân hàng Techcombank đến làm việc nhưng bảo vệ Công ty Dệt Long An không cho vào, đồng thời thông báo lãnh đạo đã đi vắng. Đại diện Techcombank đã phải dán quyết định thu giữ tài sản tại cổng ra vào của công ty. Anh Phạm Văn Bích, Trưởng chi nhánh một công ty mua bán trực tuyến tại Hà Nội cho biết công ty anh đang nhận ký gửi trên 700 bất động sản do... các nhân viên ngân hàng gửi bán. Đây là số tài sản thế chấp tại các ngân hàng và bằng nhiều cách, con nợ giao tài sản cho nhân viên ngân hàng đi bán. Bán được, ngân hàng thu nợ, không bán được... đành chịu.

Những nhà đất trên có đủ loại, từ căn hộ chung cư, biệt thự, nhà phố, cao ốc văn phòng, khách sạn và cả nhà xưởng. Đặc biệt, hiện nay có cả khách sạn, cao ốc văn phòng, biệt thự cũng đang được các ngân hàng ký gửi bán với giá giảm từ 30 - 35% so với giá thị trường và giá thế chấp. Thậm chí có trường hợp giảm tới 50% do thiết kế, xấu, vị trí không tốt… nhưng đều rất khó bán. Nhân viên ngân hàng đi thu hồi nợ Khi ngân hàng đã giao việc đòi nợ cho các nhân viên chịu trách nhiệm thì nhân viên phải nghĩ ra “sáng kiến” để đòi nợ. Cụ thể là “ám” con nợ.

Đầu tiên là “nã đạn” điện thoại bằng tin nhắn hoặc gọi trực tiếp, nhiều nhân viên ngân hàng đã thừa nhận có trường hợp một ngày anh đã phải nhắn 200 tin cho một con nợ ép thanh toán. Nếu dùng điện thoại không được nhân viên ngân hàng có thể đến đơn vị của “con nợ” và ngồi nhiều ngày, nhiều giờ, thấy tiền về, hàng về là ngay lập tức “túm” ngay. Rắn mặt hơn, nếu “con nợ” tránh mặt ở cơ quan thì ngân hàng sẽ “tận tình” đến tận nhà đến chừng nào có được cam kết cụ thể trả nợ của khách hàng. Nếu mọi biện pháp đó chưa ăn thua, các nhân viên ngân hàng sẽ đánh vào uy tín của cá nhân khách hàng…. Những năm trước bất động sản có tính thanh khoản cao thì nay ôtô là tài sản có tính thanh khoản cao nhất.

Ôtô cũ bán vẫn được giá hơn nhiều so với các tài sản khác. Điểm nghẽn nợ xấu ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế, số lượng doanh nghiệp phải dừng hoạt động, phá sản khá lớn, chưa kể đến việc nhiều đơn vị đang trong tình trạng vỡ nợ, không có khả năng thanh toán hoặc kinh doanh cầm chừng. Điều này đã khiến tỉ lệ nợ xấu ở các ngân hàng tăng cao, nhiệm vụ xử lý nợ hiện là ưu tiên hàng đầu để giữ vốn, đảm bảo thanh khoản. Mỗi ngân hàng, mỗi doanh nghiệp thường có cách thức xử lý riêng khác nhau.

Thế nhưng, xử lý thế nào để đảm bảo đúng quy định của pháp luật cũng như tính nhân văn cũng là vấn đề cần được quan tâm. Pháp luật là thượng tôn, việc một số ngân hàng, doanh nghiệp, rồi cả người tiêu dùng sử dụng các biện pháp thu hồi nợ không tuân thủ pháp luật, thậm chí sử dụng các biện pháp tiêu cực để đòi nợ bất chấp pháp luật và đạo đức xã hội có thể gây hại cho chính chủ nợ, biến họ từ chủ nợ thành tội phạm.

Qua những vụ đòi nợ của ngân hàng trên cũng cho thấy một lỗ hổng lớn trong việc thẩm định tài sản thế chấp dẫn đến việc một tài sản có thể thế chấp tại nhiều ngân hàng. Các ngân hàng cần phải có những quy định về trách nhiệm của cán bộ ngân hàng khi thẩm định tài sản thế chấp. Để xảy ra tình trạng như hiện nay, biết đòi ai.

Theo An Ninh Thủ Đô