Hôm 8/6, XpressWest - công ty đang thực hiện dự án xây đường sắt cao tốc trên cao từ Los Angeles tới Las Vegas, thông báo họ quyết định hủy quan hệ liên doanh với Tập đoàn Đường sắt Quốc tế Trung Quốc (China Railway International) do "những khó khăn liên quan tới tiến độ thi công và những thách thức trong việc xin phép chính quyền để hoàn thành một số hoạt động”.
Ông Tony Marnell, Chủ tịch XpressWest, nói rằng thách thức lớn nhất là yêu cầu của chính phủ liên bang, theo đó các tàu cao tốc phải được sản xuất ở Mỹ để bảo đảm chất lượng theo quy định, Los Angeles Times cho biết.
“Mọi người đều biết Mỹ không sản xuất tàu cao tốc nào. Quy định không linh hoạt này là rào cản cơ bản đối với việc cấp vốn cho dự án đường sắt cao tốc ở Mỹ”, tuyên bố của công ty nêu rõ.
 |
| Một tàu cao tốc ở Trung Quốc. Ảnh: AP. |
Theo XpressWest, trong 10 năm qua, công ty đã kiên nhẫn chờ đợi các nhà hoạch định chính sách cho phép nhập khẩu tàu cao tốc từ nước khác để kết nối khu vực tây nam nước Mỹ với các vùng khác.
Tập đoàn Đường sắt Quốc tế Trung Quốc chưa bình luận về thông báo của XpressWest. Nhưng một nhà quản lý của CRI nói với Tân Hoa Xã rằng XpressWest đã hành xử vô trách nhiệm.
"Họ chấm dứt quan hệ hợp tác khi các cuộc thương lượng hai bên vẫn đang diễn ra. Tuyên bố đơn phương của họ cũng vi phạm thỏa thuận khung về hợp tác mà hai bên ký, theo đó một bên sẽ không công bố thông tin liên quan tới dự án nếu bên kia chưa chấp thuận", nhà quản lý giấu tên nói.
Công ty liên doanh giữa XpressWest với CRI ra đời bất ngờ chỉ vài ngày trước chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận Bình. Sau đó họ công bố dự án xây dựng tuyến đường sắt cao tốc nối Los Angeles với Las Vegas. Ông Yang Zhongmin, Chủ tịch CRI, từng khẳng định sự ra đời của công ty liên doanh là dấu mốc đầu tiên trong nỗ lực đầu tư nước ngoài của Bộ Đường sắt Trung Quốc và sẽ là hình mẫu cho hợp tác quốc tế. CRI muốn đầu tư 100 triệu USD vào dự án trong giai đoạn đầu tiên. Tổng vốn dành cho dự án có thể lên tới 5 tỷ USD.
Bắt đầu xây dựng hệ thống tàu cao tốc nội địa từ năm 2007, hiện nay Trung Quốc sở hữu mạng lưới tàu cao tốc lớn nhất thế giới, với tổng chiều dài gần 20.000 km. Năm 2011, một vụ tai nạn xảy ra khi hai tàu cao tốc ngược chiều đâm nhau gần thành phố Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang khiến 40 người thiệt mạng. Thảm kịch thương tâm khiến dư luận lo ngại về chất lượng và sự an toàn của các đoàn tàu do Trung Quốc lắp đặt, vận hành, dù sau đó không vụ tai nạn tương tự nào xảy ra nữa.
Đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu công nghệ tàu cao tốc ra thế giới là một trong những ưu tiên hàng đầu của Bắc Kinh. Trung Quốc muốn xây dựng hệ thống đường sắt cao tốc ở Mexico, các nước Đông Nam Á và một số nơi khác. Lẽ ra tuyến đường sắt cao tốc Los Angeles – Las Vegas sẽ là hợp đồng đầu tiên trên đất Mỹ của Trung Quốc.
