Theo ông Nguyễn Đình Thủy, Phòng Kỹ thuật an toàn, Công ty Thủy điện Hòa Bình, trong mùa mưa lũ năm 2019, chỉ có 1 trận lũ duy nhất về hồ với đỉnh lũ đạt hơn 7.700 m3/s. Thời gian lũ rất ngắn nên lượng nước đổ về không đáng kể.
“Tổng lượng nước về trong cả mùa lũ chỉ đạt 14,7 tỷ m3 và bằng 47% so với cùng kỳ của nhiều năm, thấp nhất kể từ khi nhà máy vận hành 30 năm trước”, ông Thủy cho biết.
Theo đó, trong suốt mùa lũ, lưu lượng nước về hồ luôn thiếu hụt và không đáp ứng đủ cho 8 tổ máy nên mực nước hồ luôn ở mức thấp hơn rất nhiều so với quy định của Quy trình liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng. Cuối mùa lũ, lượng nước về hồ vẫn không được cải thiện nên dễ xảy ra khả năng hạn hán, thiếu nước kéo dài.
Về chức năng, hồ Hòa Bình phải tích nước đảm bảo phục vụ nông nghiệp cho vụ đông xuân năm 2020, vừa phải phát điện và nước để duy trì dòng chảy, cấp nước sinh hoạt cho hạ lưu nên việc vận hành với lượng nước thiếu hụt là rất khó khăn.
Trong mùa khô 2019, thủy điện Hòa Bình chỉ có 1 đợt lũ duy nhất vào ngày 3/8 nhưng thời gian lũ ngắn nên lượng nước đổ về hồ không đáng kể. Ảnh: Lê Hiếu. |
Nhà máy điện Hòa Bình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành hệ thống điện quốc gia với công suất 1.920 MW. Hiện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN đã kiến nghị Bộ TN&MT cho phép hồ Hòa Bình cùng một số hồ chứa khác ở Sơn La, Thác Bà, Tuyên Quang vận hành đáp ứng các ràng buộc kỹ thuật của lưới điện miền Bắc.
Tập đoàn cũng đề nghị các Sở NN&PTNT chỉ đạo các địa phương trên địa bàn tổ chức nạo vét kênh mương và làm thủy lợi nội đồng, chủ động bơm sớm, trữ nước vào ao, đầm, vùng trũng thấp. Người dân lấy đủ nước vào ruộng trong thời gian xả nước tập trung từ các hồ thủy điện để tránh lãng phí nước và tiết kiệm sử dụng điện.
Tính đến ngày 16/12, mực nước hồ đạt 101,88m, thấp hơn mực nước dâng bình thường 15,12m. Dung tích thiếu hụt là 2,9 tỷ m3 với tổng lượng nước về đến nay ở mức 36,1 tỷ m3 và chỉ bằng 67% so với trung bình nhiều năm.
Theo ông Vũ Đức Long, Phó giám đốc Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trong các tháng 1-2/2020, mực nước tại các trạm thủy văn tại Hà Nội phải duy trì trong khoảng 1,4-2 m. Để đạt được lượng nước này, tổng lượng nước cần cung cấp từ 3 hồ Hòa Bình, Tuyên Quang và Thác Bà là khoảng 4 tỷ m3.
Trong 6 tháng tới, nguồn nước các sông suối trên toàn quốc tiếp tục thiếu hụt nhiều. Mùa khô 2019-2020, tình hình khô hạn, thiếu nước có nguy cơ cao xảy ra tại một số tỉnh khu vực Tây Bắc, Đông Bắc, ven biển Trung Bộ và Tây Nguyên.