 |
Từ giữa năm 2020, giá Bitcoin đã tăng mạnh. Cuối tháng 3/2020, mức giá Bitcoin có giá khoảng 6.000 USD. Con số đó đã lên tới 56.000 USD vào rạng sáng ngày 20/2.
Bitcoin biến động khiến giá nhiều loại tiền mã hóa khác cũng tăng chóng mặt. Đồng ETH, từ mức khoảng hơn 200 USD vào tháng 3/2020 đã tăng tới hơn 2.000 USD sáng 20/2. Đây chính là đồng tiền được dân “đào coin” tại Việt Nam tập trung vào, dẫn đến tình trạng cạn kiệt VGA trên thị trường thời gian qua.
Có tiền cũng không mua được card
Ngoại trừ Bitcoin, các dòng VGA hiện nay có thể “đào” được rất nhiều loại tiền mã hóa. Tuy nhiên, ETH vẫn là đồng tiền được ưu tiên nhất bởi giá cao, mức tăng mạnh và giao dịch dễ dàng.
 |
| Một người chuyên tư vấn, lắp "trâu cày" khoe hàng chục chiếc card đồ họa dùng cho mục đích đào coin. Ảnh: Chí Kiên. |
Một hệ thống đào ETH thông thường sẽ lắp 6 card đồ họa. Để tối ưu hiệu năng đào, chủ hệ thống thường lựa chọn những card đồ họa cao cấp, có tốc độ đào mạnh nhất. Do vậy, những dòng card mạnh mẽ đã cháy hàng tại Việt Nam trong thời gian qua.
“Khi có thưởng Tết tôi định lắp một bộ máy chơi game, nhưng khi chọn VGA là mẫu RTX 2070 thì thấy giá đã tăng tới mấy triệu so với lúc nghĩ đến chuyện lắp vào đầu tháng 1. Tìm hàng cũ trên thị trường cũng không có, tôi đành mua VGA thấp hơn để dùng tạm”, Trung Hiếu, lập trình viên hiện làm việc tại Hà Nội chia sẻ.
Chia sẻ với Zing, đại diện nhiều chuỗi cửa hàng máy tính tại Hà Nội, TP.HCM cũng cho biết nhu cầu mua card làm “trâu cày” cũng ảnh hưởng tới tình hình kinh doanh của họ. Nhiều người dùng khi đến tư vấn lắp máy đã phải lựa chọn cấu hình khác do không có VGA lựa chọn ban đầu hoặc giá cao.
“Bên mình trước giờ chủ yếu là lắp máy game, trâu cày chỉ là một phần. Tuy nhiên, hiện tại không có card để lắp game nữa. Dự kiến, trong khoảng 2-3 tháng nữa mới có những lô card mới về Việt Nam", đại diện một cửa hàng máy tính ở Hà Nội chia sẻ với Zing.
 |
| Báo giá một hệ thống "trâu cày" của cửa hàng tại TP.HCM. |
Theo cửa hàng này, các dòng card ‘cháy hàng’ là thuộc phân khúc tầm trung, có thể đào ETH như RTX 1660. "Mẫu RTX 1660S trong thời gian đầu về nước có giá khoảng 7 triệu đồng, hiện tại giá sản phẩm tăng lên 10 triệu đồng nhưng không có hàng để lắp”, đại diện cửa hàng cho biết.
Nhu cầu cao không chỉ khiến các dòng VGA mới khan hàng. Những dòng sản phẩm cũ, đã ra mắt vài năm như RTX 580 cũng được mua đi bán lại sôi động. Giá của mẫu VGA cũ này cũng tăng khoảng 2 triệu so với thời điểm đầu tháng 1. Thậm chí VGA cũ, đang không dùng được cũng bị gom để sửa và lắp dàn cày coin.
Thị trường tư vấn, mua bán “trâu cày” sôi động
Tại Việt Nam, thị trường mua bán các máy đào coin, thường được gọi là “trâu cày” đã xuất hiện từ cách đây gần 10 năm và trải qua nhiều đợt đỉnh giá Bitcoin.
Ban đầu, máy tính cá nhân cũng có thể đào Bitcoin. Tuy nhiên, từ khi những “trâu cày” ASIC ra đời, thị trường trâu máy tính chỉ dành để đào những loại tiền mã hóa khác như ETH.
 |
| Quảng cáo thu mua VGA của một người buôn bán. |
“Chỉ cần người mua có nhu cầu, sẽ có người bán cung cấp đầy đủ từ linh kiện, thiết lập tới dạy cách cày. Một số dịch vụ thậm chí còn hướng dẫn chọn coin hiệu quả nhất để cày hay bảo trì, bảo dưỡng”, Thế Vương, quản lý ngành hàng linh kiện tại một nhà phân phối lớn tại Hà Nội chia sẻ.
Lợi thế của các chủ trại đào coin là mua số lượng lớn, điều mà khách hàng lắp máy game không làm được.
"Mỗi chủ trại coin gom hàng chục tới cả trăm cây VGA, làm gì còn hàng mà bán ra cho người dùng. Thực ra xét về lợi nhuận thì bán số lượng lớn, nhanh gọn như vậy thích hơn bán cho khách lẻ", chủ một cửa hàng máy tính tại Hà Nội chia sẻ.
Theo chia sẻ của một số cá nhân và cửa hàng chuyên cung cấp trâu cày coin, mức giá cho một dàn máy sẽ từ khoảng 120 triệu trở lên khi lắp card đồ họa tầm trung như RTX 1660. Với những dàn lắp VGA cao cấp, hiệu năng mạnh hơn thì giá có thể lên tới 200-300 triệu đồng. Đây là mức giá vô lý mà một game thủ thông thường không thể chi nổi.
“Chúng tôi có dịch vụ thiết lập đào coin cho khách hàng luôn. Bên cạnh đó, trong quá trình vận hành, cửa hàng sẽ hỗ trợ sửa chữa tận nơi nếu trâu cày phát sinh lỗi. Dàn máy mới ít phát sinh lỗi trong thời gian đầu. Đến năm thứ 2, khi card chạy nhiều sẽ có phát sinh lỗi phần cứng nhiều hơn”, đại diện cửa hàng ở Hà Nội nói.
Từ đầu tháng 2, sau khi có làn sóng mắc mới Covid-19 thành phố Hà Nội đã quyết định đóng cửa toàn bộ các tiệm Internet cho tới khi có quy định mới. Để không bị mất doanh thu, một số hàng Internet đã chuyển các dàn máy của mình sang cày coin hoặc mở thêm dịch vụ lắp đặt, thiết lập cho người có nhu cầu.
Không phải món ngon cho “tay mơ”
Sức hút của tiền mã hóa khiến nhiều người mới tìm hiểu cũng muốn tham gia đào. Trên một nhóm chia sẻ kinh nghiệm với gần 70.000 thành viên, từ thời điểm sát Tết âm lịch đã có nhiều bài viết kiểu hỏi kinh nghiệm, tìm mua máy đào coin.
“Các bạn cho mình hỏi là đầu tư trâu cày tầm 50 triệu đồng giờ có ăn thua gì không. Mình chưa làm trâu cày bao giờ, có bạn nào tư vấn cho mình với”, một thành viên mới gia nhập nhóm này đặt câu hỏi.
So với mức giá trâu cày trên thị trường, chi phí đầu tư khoảng 50 triệu nói trên không đáng kể, nếu cố thì cũng chỉ được một dàn máy hiệu năng thấp, không mấy hiệu quả.
Các cửa hàng khi quảng cáo về dịch vụ thường nói tới thời gian thu hồi vốn. Có nơi cam kết khoảng 3 tháng thì số tiền mã hóa đào được bán đi đủ vốn, nhưng cũng có cửa hàng chỉ dám nói là “vài tháng”.
 |
| Một cửa hàng Internet tại Hà Nội đang phải đóng cửa đã chuyển đổi thành nơi đào coin. Ảnh: Quốc Sự. |
“Những người lắp máy cũng phải tính đến rủi ro, nhưng thực sự thị trường này cũng hên xui. Với mức giá tiền số hiện tại thì có thể tính khoảng 4 tháng là trâu hồi vốn”, Khắc Vinh, chủ một cửa hàng máy tính tại Đống Đa, Hà Nội cho biết.
Mức giá dao động khá nhiều của ETH khiến việc tính toán thời điểm thu hồi vốn khó khăn. Từ đầu tháng 2, đồng tiền này đã tăng giá từ hơn 1.300 USD lên 2.000 USD. Tuy nhiên, so với thời điểm tháng 1 thì đà tăng này đang chậm hơn.
Bên cạnh mức lợi nhuận, việc quản lý dàn máy đào coin cũng không đơn giản. Chủ dàn máy sẽ phải có kinh nghiệm để xử lý những sự cố. Dù bên bán có cung cấp dịch vụ thì việc xử lý trực tiếp cũng sẽ mất thời gian, đồng nghĩa khoảng chờ dàn máy không hoạt động.
Hai yếu tố cần phải tính toán với dàn máy đào là điện và tản nhiệt. Vào mùa nóng, vấn đề điện sẽ là lớn hơn, bởi các dàn trâu cày đều hoạt động ở hiệu năng tối đa, dùng rất nhiều điện. Nhiều người tham gia đào còn phải tính đến vị trí đặt máy để có nguồn điện giá rẻ.
Do vậy, trên nhóm chia sẻ kinh nghiệm, nhiều thành viên cho rằng người mới, có vài chục tới cả trăm triệu cũng không nên đầu tư vào “trâu cày”.
