Những ngày đầu tháng 10/2014, xã biên giới Trường Sơn (huyện Quảng Ninh, Quảng Bình) rộ lên tin đồn "ma thuốc độc" sau khi một số người dân bị các chứng bệnh lạ không rõ nguyên nhân.
Tin đồn khởi nguồn từ 2 người ở thôn Xuân Sơn là anh Võ Ngọc Sơn (36 tuổi) và chị Mai Thị Sáu (38 tuổi). Anh Sơn và chị Sáu đang khoẻ mạnh thì đột nhiên bị mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn... khiến sức khoẻ giảm sút nghiêm trọng.
Người đầu tiên bị bệnh là anh Sơn. Bệnh nhân đến trạm y tế xã Trường Sơn chữa 2 ngày về vẫn không khỏi. Sau đó, được người quen chỉ một thầy lang tên là Hùng (xã Lâm Hoá, huyện Tuyên Hoá) nên anh thuê xe vượt hơn 100 km đến nơi "thầy" Hùng. Thầy lang này khẳng định ông Sơn bị bệnh "chuột bạch" do "ma thuốc độc" (một loại bùa ngải) gây nên.
Chị Mai Thị Sáu bị bệnh lạ đã được chữa khỏi. |
Anh Sơn và chị Sáu bị bệnh từ cuối tháng 9/2014, sau đó hàng loạt người dân các thôn bản của xã Trường Sơn đều bị những triệu chứng như toàn thân mệt mỏi, đau nhức đầu, nóng sốt, mất ngủ, ăn uống kém, rối loạn tiêu hoá, chóng mặt, buồn nôn...
Có đến hơn 200 người (chủ yếu là người Kinh, khoảng 6 - 7 người Vân Kiều) bị các triệu chứng trên, nhưng chỉ có 5 - 7 người đến trạm y tế xã điều trị, số còn lại kéo đến nhà thầy lang.
Trong các bệnh nhân này, có một nhân viên trạm y tế xã Trường Sơn tự chữa cho mình nhưng không khỏi nên theo mọi người đi tìm "thầy" Hùng, sau đó thì hết bệnh. Chính điều này đã khiến lời đồn về "ma thuốc độc" càng lan rộng.
Trong khi người dân hoang mang lo lắng và liên tục đồn thổi về "ma thuốc độc" thì trạm y tế xã Trường Sơn chỉ khẳng định đây là căn bệnh lạ khó chữa, khó xác định nguyên nhân."Những người đến nhà ông Hùng trở về đều khẳng định đã khỏi bệnh. Từ đó, họ đồn thổi là bị bệnh chuột bạch, trúng ma thuốc độc khiến ai cũng tin như vậy", ông Nguyễn Sơn Hải - Phó chủ tịch xã Trường Sơn - cho biết.
Sau khi bệnh lạ xuất hiện cùng lời đồn thổi, lực lượng bộ đội Biên phòng thuộc Đồn Biên phòng Làng Mô phối hợp chính quyền địa phương ổn định tình hình khu vực biên giới.Báo cáo về bệnh lạ ở xã Trường Sơn của Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Quảng Bình. |
"Chúng tôi đã báo cáo về Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh xin chi viện cán bộ quân y, đồng thời huy động cán bộ chiến sĩ phối hợp với cán bộ xã về từng thôn, bản để điều tra xác minh thông tin. Đặc biệt, đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân yên tâm sinh hoạt, sản xuất trong khi chờ cơ quan chức năng tìm ra nguyên nhân của bệnh lạ", Trung tá Ngô Văn Dũng - Chính trị viên đồn biên phòng Làng Mô - cho biết.
Chính quyền xã đã báo cáo bệnh lạ lên huyện và thông báo khẩn đến ngành y tế cấp cao hơn để có các biện pháp xử lý. Sở y tế tỉnh Quảng Bình chỉ đạo Trung tâm y tế dự phòng tỉnh cử đoàn công tác phối hợp với địa phương tìm căn nguyên của bệnh lạ.
Trong báo cáo gửi lãnh đạo Sở y tế, đoàn công tác do Giám đốc Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Quảng Bình dẫn đầu kết luận "không có cơ sở khẳng định bị bệnh chuột bạch, ma thuốc độc. Những bệnh nhân có dấu hiệu lâm sàng trên nghi bị cảm cúm do thay đổi thời tiết, chuyển giao mùa".
Kết luận của cơ quan chức năng thì đã rõ, nhưng thực tế người dân ở Trường Sơn vẫn chưa yên tâm. "Chưa thể khẳng định đó là bệnh chuột bạch như đồn thổi, nhưng chúng tôi cũng không tin đó là cảm cúm do thay đổi thời tiết", ông Nguyễn Đức Cảnh, người địa phương, nói.
Lời đồn rằng nếu giết được nhiều người bằng cách bỏ độc thì sẽ nhanh chóng giàu lên nhờ “ma thuốc độc” phù hộ, trồng cây trái tươi tốt, được mùa, buôn bán phát đạt… “Ma thuốc độc” là câu chuyện huyền bí, mê tín dị đoan lưu truyền khá phổ biến ở các vùng rừng núi miền Trung, Tây Nguyên.