Metaverse là loạt không gian ảo được kết nối với nhau - như mạng lưới toàn cầu nhưng được truy cập thông qua thực tế ảo. Cách hiểu thông thường này không hề sai. Tuy nhiên, một khía cạnh cơ bản đã tạo nên sự khác biệt giữa metaverse và Internet ngày nay, đó là công nghệ blockchain.
Công nghệ blockchain có liên quan gì với metaverse? Câu trả lời là mọi thứ. Blockchain cho phép người dùng sở hữu tài sản kỹ thuật số trong thế giới ảo thông qua NFT (token không thể thay thế). Đây là điểm mấu chốt để tạo nên giá trị của các vũ trụ ảo.
 |
| Công nghệ blockchain hứa hẹn giúp mọi tài sản số của người dùng trong metaverse hoàn toàn thuộc quyền sở hữu của họ. Ảnh: Meta. |
Metaverse không thuộc sở hữu của bất kỳ nhóm người hoặc công ty nào. Mỗi tổ chức sẽ xây dựng các không gian ảo khác nhau. Trong tương lai, những thế giới này sẽ kết nối, tương tác với nhau - tạo thành metaverse.
Người dùng sẽ muốn mang theo tài sản của mình khi di chuyển giữa các thế giới ảo - như từ Decentraland đến không gian ảo của Microsoft. Nếu hai thế giới này có thể liên kết với nhau, blockchain sẽ xác thực quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số của người dùng trong cả hai thế giới.
Vai trò của công nghệ blockchain
Về cơ bản, một khi người dùng có thể truy cập vào ví tiền điện tử cá nhân trong thế giới ảo, họ có thể tiếp cận toàn bộ tài sản kỹ thuật số của mình.
Vật phẩm kỹ thuật số bên trong ví không chỉ có tiền điện tử, người dùng có thể lưu trữ các sản phẩm metaverse như đồ trang trí, vũ khí ảo và những món đồ liên quan đến hình đại diện như quần áo, ảnh hoạt họa.
 |
| Trong metaverse, mọi người có thể tạo avatar - tức hình ảnh đại diện - mang phong cách, cá tính mà họ muốn thể hiện. Ảnh: Salvador Melendez/AP. |
Sử dụng ví điện tử, người dùng có thể mua hàng hóa kỹ thuật số truyền thống như nhạc, phim, trò chơi và ứng dụng. Bên cạnh đó, tại metaverse, người dùng còn có thể mua sản phẩm tồn tại trong thế giới thực. Họ có thể quan sát, "cầm nắm" chúng qua mô hình 3D để đưa ra quyết định mua sắm sáng suốt.
Ví điện tử sẽ được liên kết với thẻ căn cước công dân (ID), tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch yêu cầu xác minh pháp lý như mua xe hơi hoặc nhà ở thế giới thực. Việc liên kết giữa ví điện tử và thẻ ID còn giúp kiểm soát quyền truy cập tại các khu vực giới hạn độ tuổi trong metaverse.
Bản chất phi tập trung của blockchain có khả năng làm giảm sự cần thiết của “người gác cổng” trong các giao dịch tài chính. Tuy nhiên, những doanh nghiệp vẫn sẽ tìm kiếm nhiều cơ hội để tạo ra doanh thu, thậm chí nhiều hơn so với các nền kinh tế hiện tại. Các công ty như Meta sẽ cung cấp những nền tảng lớn, nơi mọi người có thể làm việc, vui chơi và tụ họp.
Các thương hiệu lớn cũng tham gia vào tổ hợp NFT, bao gồm Dolce & Gabbana, Coca-Cola, Adidas và Nike. Trong tương lai, khi mua một vật phẩm của thế giới thực, bạn cũng có thể sở hữu NFT của sản phẩm đó trong metaverse.
Công nghệ blockchain và thị trường phi tập trung
Blockchain là một công nghệ lưu trữ vĩnh viễn các giao dịch trong cuốn sổ cái - một cơ sở dữ liệu phi tập trung và công khai. Bitcoin là tiền điện tử nổi tiếng nhất dựa trên công nghệ này.
Khi một người mua Bitcoin, giao dịch đó sẽ được ghi lại vào chuỗi khối Bitcoin. Điều này có nghĩa hồ sơ giao dịch sẽ được phân phối đến hàng nghìn máy tính cá nhân trên khắp thế giới.
Giống như Bitcoin, Ethereum là nền tảng dựa trên công nghệ blockchain. Tuy nhiên, Ethereum cũng có thể được lập trình thông qua các hợp đồng thông minh - những đoạn mã tự thực thi trong trường hợp các điều kiện được thỏa mãn.
Người dùng có thể sử dụng một hợp đồng thông minh trên blockchain để thiết lập quyền sở hữu đối với đối tượng kỹ thuật số như những sản phẩm nghệ thuật tự sáng tạo.
Không ai khác có thể giành quyền sở hữu những sản phẩm này trên blockchain ngay cả khi họ lưu một bản sao tác phẩm vào máy vi tính. Ngoài ra, người dùng còn có thể sở hữu các tài sản số khác như tiền tệ, chứng khoán hoặc các bản thiết kế, hội họa.
 |
| NFT - viết tắt của Non Fungible Token - là những vật phẩm, như âm nhạc hay tác phẩm đồ họa, được mã hóa trên blockchain. Ảnh: Lynne Sladky/AP. |
Người dùng có thể sử dụng hợp đồng thông minh để giao dịch trực tuyến một sản phẩm với giá 1 triệu USD bằng Ether - đơn vị tiền tệ của chuỗi khối Ethereum. Khi giao dịch được hai bên chấp thuận, sản phẩm trên và tiền số Ether sẽ tự động chuyển quyền sở hữu giữa người mua và người bán trên blockchain.
Giao dịch này không cần ngân hàng hoặc bên thứ ba làm chứng. Nếu xảy ra tranh chấp, hồ sơ công khai trong sổ cái sẽ trở thành cơ sở để truy cứu.
Thực hiện hành vi lừa đảo hay kiểm soát hệ thống lưu trữ phi tập trung là một điều khó khăn. Các blockchain công khai - như Bitcoin và Ethereum - là những nền tảng minh bạch. Bất kỳ ai trên Internet đều có thể truy cập vào các giao dịch được lưu trữ trên cơ sở dữ liệu, không giống như việc tiếp cận sổ sách ngân hàng truyền thống.
