Ngày 9/5, Vingroup tuyên bố VinSmart sẽ đóng mảng tivi, điện thoại di động. Như vậy, thương hiệu smartphone Vsmart đã ngừng kinh doanh chỉ sau 3 năm, với thành tích cao nhất đạt được là lọt vào top 3 thị phần trong một tháng tại thị trường Việt Nam.
"Tôi thật sự bất ngờ! VinSmart đã lọt vào top 3 thương hiệu tại Việt Nam, và top 20 tại châu Á vào cuối năm 2020. Họ còn có nhiều cơ hội trong thời gian tới khi mạng 5G phổ biến hơn tại các nước châu Á, châu Phi, với phí sử dụng rẻ hơn", ông Neil Mawston, Giám đốc mảng viễn thông toàn cầu tại công ty nghiên cứu Strategy Analytics chia sẻ với Zing.
 |
| Việc sản xuất smartphone của VinSmart có thể gặp khó bởi tình trạng thiếu chip trên toàn cầu. |
Khi được hỏi liệu có thể tìm ra lý do cho quyết định này, ông Mawston cho rằng cuộc khủng hoảng chip toàn cầu có thể là một nguyên nhân. Không chỉ là một cái tên đơn lẻ, cuộc khủng hoảng này đang khiến nhiều hãng smartphone gặp khó.
Nhiều hãng gặp khó trong cuộc khủng hoảng toàn cầu
"Xét về số lượng bán ra, VinSmart vẫn là một hãng smartphone nhỏ về quy mô. Tôi cho rằng những hãng nhỏ đang phải chịu thiệt hại nặng nề nhất vì khủng hoảng thiếu chip", ông Anshel Sag, nhà phân tích tại công ty Moor Insights & Strategy chia sẻ với Zing.
Khủng hoảng ngành bán dẫn bắt đầu từ khi dịch Covid-19 bùng phát. Khi đó, các hãng sản xuất đã nghĩ rằng nhu cầu của người dùng cũng sẽ giảm đi. Tuy nhiên, sự thật lại trái ngược.
Do phải ở nhà dài ngày, mọi người mua đồ công nghệ nhiều hơn. Họ mua máy tính mạnh hơn, màn hình lớn hơn để làm việc ở nhà. Trẻ em được mua laptop mới để học tại nhà. TV, máy chơi game, các loại đồ gia dụng đều tăng doanh số.
 |
| Những công ty gia công chip như TSMC đang phải làm việc với hơn 100% công suất nhằm giảm tác động của cuộc khủng hoảng ngành chip. Ảnh: Reuters. |
Đại dịch đã biến thành một ngày hội mua sắm kéo dài hàng tháng trời. Do đó, nhu cầu về chip cũng tăng mạnh. Trên thế giới, chỉ có vài công ty gia công sở hữu công nghệ hiện đại để cung cấp chip cho smartphone. Khi mọi ngành công nghiệp đều muốn tăng sản lượng, nguồn cung không thể đáp ứng.
"Các hãng nhỏ gặp bất lợi bởi quy mô của họ không đủ lớn, dẫn đến biên độ lợi nhuận rất mỏng. Trong ngành smartphone thì quy mô là rất quan trọng. Phải sản xuất được nhiều smartphone thì mới có thể đàm phán giá linh kiện tốt", ông Sag nhận định khi được hỏi về khó khăn của các hãng smartphone nhỏ.
Trong báo cáo tài chính quý I được công bố cuối tháng 4, CEO Tim Cook của Apple cũng cảnh báo về tình trạng thiếu chip. Người đứng đầu Apple cho rằng không phải nhu cầu giảm, mà không có nguồn cung chip mới là mối lo lớn nhất của công ty này trong quý II.
 |
| CEO Apple cũng thừa nhận công ty này có thể gặp khó trong thời gian tới vì tình trạng thiếu hụt chip. Ảnh: Cnet. |
"Chúng tôi cho rằng sẽ có vấn đề với nguồn cung. Việc thiếu hụt chip sẽ ảnh hưởng chủ yếu đến iPad và Mac. Chúng tôi cũng kiểm soát khá tốt nhu cầu của mình, nhưng không thể bình luận về nhu cầu của các hãng khác", CEO Apple nói với các nhà đầu tư.
Chưa tìm ra giải pháp
Thị trường smartphone hiện tại chỉ còn là cuộc chơi của vài hãng lớn. Những tên tuổi một thời như Sony chấp nhận thu nhỏ quy mô, bán chỉ 400.000 máy trong quý I khi cố gắng giữ thương hiệu Xperia một thời.
Khủng hoảng chip sẽ càng khiến những hãng smartphone có quy mô nhỏ gặp khó khăn trong thời gian tới.
VinSmart đã lọt vào top 3 thương hiệu tại Việt Nam, và top 20 tại châu Á vào cuối năm 2020. Họ còn có nhiều cơ hội trong thời gian tới khi mạng 5G phổ biến hơn tại các nước châu Á, châu Phi, với phí sử dụng rẻ hơn. - Neil Mawston, Giám đốc mảng viễn thông toàn cầu tại công ty nghiên cứu Strategy Analytics
"Khi sản xuất với quy mô nhỏ, các công ty này sẽ là người bị ảnh hưởng đầu tiên bởi sự thiếu nguồn cung, tăng giá. Cũng cần nhớ rằng nhà cung cấp vẫn ưu tiên phục vụ các khách hàng lớn, quan trọng nhất của họ", ông Anshel Sag nhận xét.
Theo ông Neil Mawston, ngoài vi xử lý chính thì một linh kiện khác là màn hình cũng tăng giá khoảng 15%. Đây cũng là hậu quả của khủng hoảng chip, bởi mọi màn hình trên smartphone đều phải có một con chip điều khiển.
"Đại dịch, giãn cách xã hội, và sự cạnh tranh nguồn cung với cả các sản phẩm khác như tablet, laptop và xe điện khiến cho chuỗi cung ứng linh kiện smartphone đang ở trong trạng thái căng thẳng nhất trong nhiều năm nay", ông Neil Mawston chia sẻ.
Trong một bài phỏng vấn gần đây, CEO Qualcomm, Cristiano Amon nhận định tình trạng thiếu chip có thể kéo dài đến hết năm 2021. Do vậy, khó khăn vẫn còn trước mắt với nhiều công ty sản xuất sản phẩm công nghệ.
 |
| Xe hơi là ngành sản xuất bị ảnh hưởng nặng nề nhất do tình trạng thiếu chip. Những hãng sản xuất đồ công nghệ cũng có thể chịu ảnh hưởng trong thời gian tới. Ảnh: Automotive News. |
Khi được hỏi thêm về VinSmart, ông Neil Mawston cho rằng mình bất ngờ bởi smartphone Vsmart đang có thị phần nhất định ở thị trường trong nước. Nhà phân tích này cho rằng đây là một trong những lợi thế lớn để có thể mở rộng ra thị trường khu vực.
"Mọi hãng smartphone lớn đều dùng thị trường nội địa như một bệ đỡ để có thể tiến ra khu vực hoặc toàn cầu. iPhone của Apple thành công ở Mỹ rồi mới mở rộng ra các nước khác. Câu chuyện tương tự là Huawei ở Trung Quốc, và Samsung ở Hàn Quốc.
VinSmart còn rộng cửa để tăng trưởng ở Đông Nam Á. Do đó, chúng tôi cảm thấy khó hiểu khi họ quyết định dừng sản xuất smartphone, nhất là khi cơ hội cho 5G đang ở rất gần", ông Mawston nhận định.
