"Ác mộng vẫn chưa kết thúc" là từ Gazzetta dello Sport sử dụng để mô tả về kết quả hòa 0-0 trước Bắc Ireland của Italy. Từ ngưỡng cầm chắc chiếc vé tới Qatar, người Italy một lần nữa đối mặt với vòng play-off đầy bất trắc để tới ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.
4 năm trước, Italy của Giampiero Ventura đi vào cuối chu kỳ với những lão tướng cạn kiệt động lực đã gục ngã trước Thụy Điển. Kết quả ngày ấy đau đớn, nhưng đúng với tình thế của Azzurri: Họ khủng hoảng lực lượng kế cận và chơi với tinh thần, chiến thuật của HLV thế hệ cũ.
Italy vừa lên ngôi tại Euro 2020 với thành phần đội tuyển là sự kết hợp của sức trẻ và những cựu binh dày dạn kinh nghiệm. Lần đầu tiên trong hơn 6 thập niên, thế giới chứng kiến Italy tấn công và chiến thắng.
Vậy điều gì đã khiến Italy sa sút như hiện tại?
 |
| Gazzetta dello Sport bi quan về tương lai của Italy. Ảnh: GDS. |
Những lỗ hổng
Không cần tới trận hòa trước Bắc Ireland hay các kết quả thảm họa tương tự trước Thụy Sĩ và Bulgaria, vấn đề của Italy đã lộ ra từ ngay trong chiến dịch chinh phục Euro 2020.
Chấn thương khiến Leonardo Spinazzola rời sân ở trận tứ kết trước Bỉ khiến Italy mất đi mũi tấn công quan trọng bên hành lang trái. Azzurri đã vượt qua Tây Ban Nha ở bán kết và Anh ở chung kết đều trên chấm luân lưu.
Người Italy về cơ bản không trội hơn Tây Ban Nha hay Anh về chuyên môn như đã thể hiện trong toàn bộ thời gian trước đó của Euro 2020. Họ chỉ lỳ lợm, sắt đá và bản lĩnh hơn. DNA đấu cúp của người Italy xuyên suốt lịch sử có thể là lý giải cho sự bùng nổ khủng khiếp ấy của Azzurri.
 |
| Chiesa là một trong những trụ cột của Italy phải cày ải liên tục. Ảnh: Reuters. |
Song khi trở lại với vòng loại World Cup, nơi những trận đấu diễn ra với quy mô nhỏ, khi andrenalin không bị kích hoạt tối đa như dưới ánh đèn chói lòa của Euro, những lỗ hổng về chuyên môn của Italy bắt đầu lộ rõ.
Không có Spinazzola, cấu trúc tấn công lệch trái của Italy mất đi uy lực. Người đá thay Emerson ra sân từ đầu trong toàn bộ trận hòa tai hại của Italy kể từ sau Euro 2020. Cầu thủ thuộc biên chế Lyon chỉ là cái bóng mờ của Spinazzola, và biến cánh trái của Italy trở thành vùng đất an toàn với những hậu vệ đối thủ.
Italy nhợt nhạt ấy đã hòa Bulgaria 1-1 trên sân khách, trong trận đấu mà nhà cái đặt ra tỷ lệ chấp cho đội bóng Đông Âu lên tới 2,75 bàn, hòa tiếp Thụy Sĩ trong cả hai lượt trận với chung kịch bản: Jorginho sút hỏng phạt đền vào phút cuối.
Và khi buộc phải ghi thật nhiều bàn vào lưới Bắc Ireland tại Belfast để đua tranh với Thụy Sĩ, người Italy sau cùng chỉ có được trận hòa 0-0 và chấp nhận rơi xuống lượt trận play-off đầy rủi ro.
Sự vắng mặt của Spinazzola hay hàng công cùn mòn như đã phân tích nhiều trước đó, chưa đủ để lý giải sự sa sút khó tin của Italy. Thể lực là một đáp án khác.
Phần lớn cầu thủ Italy không được nghỉ ngơi đủ nhiều kể từ sau Euro 2020. Họ lập tức phải bước vào mùa giải mới với nhịp độ thi đấu căng thẳng không kém. Điều này kéo theo việc những trụ cột của Azzurri gặp các vấn đề về thể lực.
Nicolo Barella là ví dụ. Tiền vệ trung tâm của Italy đã đá chính trong mọi trận đấu cho Inter Milan kể từ đầu mùa. Lần duy nhất Barella được ra sân nghỉ trước phút thứ 70 là trong trận hòa với AC Milan ngay trước đợt tập trung thi đấu cho ĐTQG tháng 11.
Barella gặp chấn thương. Song bất chấp điều ấy, Barella vẫn phải cày ải ở cả hai trận đấu với Thụy Sĩ và Bắc Ireland. Phong độ của tiền vệ sinh năm 1997 dĩ nhiên không thể cao. Anh chơi dưới sức và bị thay ra vào các phút 69 và 64 trong hai trận đấu này.
Những trường hợp như Barella không thiếu tại Italy lúc này. Lorenzo Insigne, Federico Chiesa cũng gặp vấn đề tương tự khi phải cày ải liên tục trong màu áo Napoli và Juventus. Ciro Immobile và Giorgio Chiellini đã dính chấn thương và không thể ra sân cũng bởi lý do này.
Cuối cùng, Italy vẫn phải tự trách chính mình khi để lỡ các khoảnh khắc quyết định. Tại Euro 2020, Azzurri đã lên ngôi nhờ sự sắt đá hơn đối thủ ở các giây phút cân não trên chấm luân lưu. Nhưng Jorginho, chuyên gia phạt đền số một của Azzurri, lại sút hỏng 2 cú đá đầy tai hại trước đối thủ cạnh tranh trực tiếp Thụy Sĩ.
Nếu không đánh mất 4 điểm quý giá ấy, Italy thực tế đã rung đùi cầm vé tới Qatar từ lượt đấu trước. Trận đại chiến với Bắc Ireland ở Belfast thậm chí sẽ không tồn tại.
Chờ bản lĩnh Italy
Bất chấp việc rơi xuống loạt trận play-off, HLV Roberto Mancini của Italy vẫn nói cứng: "Italy sẽ có những cuộc chiến vào tháng 3. Chúng tôi sẽ giành vé tới World Cup, thậm chí có thể vô địch".
Với cá tính ngạo mạn của Mancio, những phát biểu kiểu này không bất ngờ. Song từ lời nói đến hành động vẫn là hành trình dài.
 |
| HLV Mancini chưa hài lòng với Italy nhưng không đến nỗi tuyệt vọng. Ảnh: Reuters. |
Những gì Italy thể hiện từ sau Euro 2020 không đủ thuyết phục những CĐV dù là lạc quan nhất của đội tuyển này. Tuy nhiên, điểm lạc quan nhất định nằm ở việc các trận play-off sinh tử sẽ diễn ra vào tháng 3/2022, thời điểm Spinazzola đã bình phục chấn thương, và tinh thần cũng như thể lực của từng trụ cột như Barella, Jorginho có thể khác so với hiện tại.
Khác với thời điểm năm 2017, khi bóng đá Italy chạm đáy với thế hệ cầu thủ cũ và những ngôi sao trẻ không được trao cơ hội, bóng đá xứ sở mỳ ống đã cho thấy sức bật mạnh mẽ với những ngôi sao trẻ trung như Chiesa, Barella, Alessandro Bastoni hay Sandro Tonali.
Những e ngại về kịch bản thảm họa như cách đây 4 năm là có, song nếu nhìn vào hành trình dài hạn, bóng đá Italy đang không chệch hướng.
Điều những người hâm mộ Azzurri chờ lúc này có lẽ là Italy sẽ thể hiện bản lĩnh đúng lúc. Sự lỳ lợm xen lẫn sắt đá truyền thống đã giúp Azzurri lên ngôi tại Euro 2020. Giờ đây, họ cần điều ấy để lách qua khe cửa hẹp tới Qatar.
