Lương tối đa của sếp công ích chỉ 30 triệu/tháng

Năm 2012, lương của Giám đốc công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên (TNHH MTV) Thoát nước đô thị là 2,6 tỷ đồng (cao gấp 41 lần lương bình quân của công ty); lương Giám đốc công ty TNHH MTV Công trình giao thông Sài Gòn là 856 triệu đồng; lương Giám đốc công ty TNHH MTV Chiếu sáng công cộng là 2,2 tỷ đồng, công ty TNHH MTV Công viên cây xanh phải chi cho giám đốc 759 triệu đồng/năm.

Ông Phạm Minh Huân, Thứ trưởng Bộ Lao động thương binh và Xã hội vô cùng ngạc nhiên về cách tính làm thế nào để giám đốc mấy công ty công ích tại TP.HCM được hưởng mức lương cao ngất như vậy.

Theo ông Huân, lương của các lãnh đạo, các vị trí chủ chốt trong các doanh nghiệp nhà nước năm 2012 được quy định tại nghị định 206 năm 2004, có khống chế mức trần. Theo tính toán của tôi, mức lương tối đa của lãnh đạo các doanh nghiệp công ích này khoảng 30 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, còn phụ thuộc vào việc quy định đơn giá tiền lương vào các sản phẩm công ích như thế nào, áp dụng mức lương tối thiểu vùng bao nhiêu để ra mức lương đó. Tuy nhiên tôi khẳng định, nếu áp đúng theo các quy định thì không thể nào có được mức lương gấp bảy lần mức lương tối đa được.

- Ông có thể nói cụ thể hơn về các quy định xác định tiền lương của lãnh đạo những doanh nghiệp này?

- Dựa trên hướng dẫn của Bộ Lao động thương binh và Xã hội, Bộ Xây dựng có hướng dẫn xây dựng đơn giá tiền lương trong các sản phẩm công ích. Bộ Xây dựng quyết định doanh nghiệp áp dụng mức lương tối thiểu vùng là bao nhiêu, nhưng không vượt quá hai lần mức lương tối thiểu vùng chung do Chính phủ quy định để xác định đơn giá tiền lương. Từ đơn giá này doanh nghiệp sẽ xây dựng quỹ lương kế hoạch (theo kế hoạch công việc của năm) để trình cơ quan chủ quản phê duyệt. Người lao động, bao gồm cả lãnh đạo doanh nghiệp hàng tháng được tạm ứng 80% lương theo kế hoạch, đến cuối năm nếu hoàn thành kế hoạch công việc sẽ được lấy nốt 20% lương còn lại.

Ông Phạm Minh Huân, Thứ trưởng Bộ Lao động thương binh và Xã hội.

- Như ông nói, việc lương cao có thể do đơn giá tiền lương trong các sản phẩm công ích cao. Liệu có chuyện người dùng các dịch vụ công ích, Nhà nước đang phải trả phí dịch vụ công ích cao vì tiền lương trong đó cao ngất ngưởng như vậy?

- Việc xây dựng đơn giá tiền lương trong các sản phẩm công ích đô thị do bộ Xây dựng ban hành và có định mức. Bộ Lao động thương binh và Xã hội chỉ ban hành định mức ở những doanh nghiệp công ích quan trọng của quốc gia. Do vậy cần kiểm tra lại đơn giá này mới khẳng định được có chuyện dân phải trả phí dịch vụ công ích cao hay không.

- Hiện tại, TP.HCM đã khẳng định là những doanh nghiệp này có chi sai và quyết định thu hồi. Theo ông thì việc các công ty này chi lương như vậy xuất phát từ đâu?

- Tôi cũng không hiểu tính theo cách nào để ra được số lương gấp tới bảy lần mức lương tối đa như vậy. Bộ Lao động thương binh và Xã hội cũng đã yêu cầu sở  báo cáo vì các trường hợp này do sở quản lý. Tuy nhiên, tôi chắc chắn cách tính “có vấn đề” mới ra được mức lương như vậy, hoặc họ tính không căn cứ vào quy định nào cả. Cụ thể thế nào, sau khi có văn bản báo cáo sẽ rõ.

Gây sốc trong dư luận

Ông Trần Quang Thắng, viện trưởng viện Kinh tế và quản lý TP.HCM, đại biểu Hội đồng Nhân dân TP.HCM cho rằng, tin các giám đốc hưởng lương tiền tỷ mỗi năm đã thực sự gây sốc trong dư luận.

 Ông Thắng bức xúc: “Theo xu hướng chủ đạo thì Nhà nước của mình là Nhà nước của người lao động, đặc biệt là giai cấp công nhân, nhất là những người làm công việc nặng nhọc, ảnh hưởng tới vấn đề sức khoẻ như các ngành công ích nên luôn có sự ưu tiên. Theo đó, người lao động làm việc ở các công ty trên lương cao hơn bình quân một số lao động ở các ngành khác là điều có thể thấy.

Thế nhưng việc tạo nên một sự chênh lệch với mức lương khủng trên 2 tỷ đồng/năm là quá đà. Theo ý kiến của riêng tôi là không hợp lý. Bởi vì những đóng góp cần được bù đắp ở một mức độ tương xứng, nếu hơn thì chỉ một phần nhỏ. Khoảng 200% so với mức lương bình quân cũng được. Còn với mức lương cao như thế thì tôi thấy không công bằng, nhất là các công ty này lại đang dùng tiền ngân sách để chi trả”.

Lãnh đạo Công ty cấp nước đô thị TPHCM nhận huân chương Lao động hạng ba.

- Thực tế, các công ty công ích trên, ngoài nguồn hoạt động lấy từ ngân sách thì họ còn ký hợp đồng với những đơn vị này nọ, làm thêm bên ngoài nên có nguồn thu thêm?

- Tuy chưa đưa ra bất cứ nhận xét nào, nhưng theo ông Phạm Văn Đông, Trưởng ban kinh tế ngân sách Hội đồng Nhân dân TP.HCM cho biết, chuyện lương “khủng” vậy rất khó coi, nhất là lại xảy ra ở các công ty đang hoạt động trong lĩnh vực công ích.

Nếu có nguồn thu thêm thì chí ít anh phải bù lại cho ngân sách chứ sao lấy hết được, bởi nền móng của công ty này ngay từ đầu được đầu tư từ ngân sách. Ngân sách chi ra mua máy móc thiết bị, anh lấy đi làm thêm, rồi anh giữ hết sao được. Ở đây phải bảo đảm những chuẩn mực và bảo đảm tính công bằng tương đối trong xã hội. Rõ ràng mình đã bỏ quên kiểm tra vì vấn đề này xảy ra nhiều năm rồi. Bây giờ đã tới lúc quy trách nhiệm và phải lên tiếng để cộng đồng bức xúc và về mặt chính quyền cũng phải xem lại những thiếu sót của mình.

- Giờ mình mới phát hiện, ở khía cạnh một chuyên gia kinh tế, theo ông vấn đề nằm ở đâu?

Tôi nghĩ ở đây có vấn đề. Nhưng mọi chuyện cần phải có chứng cứ rõ ràng, không thể nói chung chung được. Có thể số lượng không nhiều nhưng lại có tác động rất lớn. Do đó điều tra như thế nào để phát hiện đúng cá nhân sai phạm, để làm rõ mọi chuyện và có biện pháp kỷ luật phù hợp. Sao cho người dân cảm thấy chính quyền không đồng ý với những sai trái trên. 

 Ngày 27/8, trao đổi với phóng viên, bà Nguyễn Thị Hiền Lương, Phó giám đốc sở Giao thông vận tải TP.HCM (phụ trách mảng công viên cây xanh) cho hay, thực tế sở này chỉ lãnh đạo công ty Công viên cây xanh về mặt Đảng, còn công ty này hoạt động theo luật doanh nghiệp và chịu sự quản lý trực tiếp của Uỷ ban Nhân dân từ năm 2010.

Dư luận bức xúc khi biết lương giám đốc công ty thoát nước 2,6 tỷ đồng/năm, trong khi người dân thành phố phải lội nước khi mưa.

“Ở khía cạnh lãnh đạo mặt Đảng, nên mới đây chúng tôi đã yêu cầu công ty Công viên cây xanh báo cáo cụ thể vụ việc. Đặc biệt, theo yêu cầu của Uỷ ban nhân dân TP.HCM, thì hiện tại sở Giao thông vận tải đang xây dựng bộ định mức lao động áp dụng đối với sản phẩm công ích là cây xanh. Bộ định mức này chúng tôi xây dựng sắp hoàn thành và sẽ báo cáo sớm”, bà Lương nói.

Trước tình trạng cuộc sống người dân còn nhiều bất trắc từ việc ngập lụt, đường sá giao thông ngổn ngang, cây xanh gãy đổ, đèn đường luộm thuộm... thông tin trên (từ kết luận của Uỷ ban Nhân dân TP.HCM) đã gây bức xúc cho người dân TP.HCM.

Lấy tiền của người lao động Theo thông báo kết luận ngày 26/8 của phó chủ tịch Uỷ ban Nhân dân TP.HCM - Lê Mạnh Hà về việc chấp hành các quy định pháp luật về lao động, tiền lương, thì một thời gian dài ba công ty công ích (100% vốn nhà nước – trực thuộc Uỷ ban Nhân dân TP.HCM) trên địa bàn TP.HCM là công ty TNHH MTV Thoát nước đô thị, công ty TNHH MTV Công trình giao thông Sài Gòn, công ty TNHH MTV Chiếu sáng công cộng… đã làm sai quy định của bộ luật Lao động, gây thiệt thòi cho hàng trăm lao động khoán việc (thời vụ), dù theo quy định họ được hưởng chế độ hợp đồng không xác định thời hạn với mức thu nhập cao hơn. Theo đó, công ty Thoát nước đô thị đã vi phạm nghiêm trọng quy định của bộ luật lao động trong việc ký kết các hợp đồng lao động, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của hơn 500 lao động tại công ty này. Cụ thể, công ty đã vi phạm về việc ký hợp đồng mùa vụ với thời hạn dưới ba tháng đối với 163 người lao động thường xuyên và ký hợp đồng có thời hạn đối với 355 trường hợp đủ điều kiện ký hợp đồng không xác định thời hạn. Tương tự, công ty Công trình giao thông Sài Gòn, từ nhiều năm qua cũng đang “tước đoạt” quyền lợi chính đáng của hơn 210 lao động kể cả mùa vụ và hợp đồng có thời hạn, trong khi đáng ra những người lao động mùa vụ thường xuyên của công ty này phải được ký hợp đồng lao động có thời hạn, tiến tới ký hợp đồng không xác định thời hạn. Ban lãnh đạo các công ty trên đã sử dụng quỹ lương trên của người lao động để chi tiền lương, tiền thưởng cho các viên chức quản lý sai quy định. Cụ thể, năm 2012, lương của giám đốc công ty Thoát nước đô thị là 2,6 tỷ đồng (cao gấp 41 lần lương bình quân của công ty); lương giám đốc công ty Công trình giao thông Sài Gòn năm 2012 là 856 triệu đồng; lương giám đốc công ty Chiếu sáng công cộng là 2,2 tỷ đồng, công ty Công viên cây xanh phải chi cho giám đốc là 759 triệu đồng/năm. Uỷ ban Nhân dân TP.HCM yêu cầu, trước mắt hội đồng thành viên công ty Thoát nước đô thị thu hồi toàn bộ số tiền trên 3,2 tỷ đồng được lấy từ quỹ lương chi sai quy định cho các viên chức quản lý trong năm 2011; hội đồng thành viên công ty Công trình giao thông Sài Gòn phải thu hồi hơn 544 triệu đồng chi sai cho cán bộ quản lý năm 2011. Tương tự, hội đồng thành viên công ty Chiếu sáng công cộng phải thu hồi hơn 2,5 tỷ đồng do “bội chi” cho lãnh đạo. Yêu cầu công ty Thoát nước đô thị, công ty Công trình giao thông Sài Gòn, phải nhanh chóng thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả để khôi phục quyền lợi của người lao động đã bị tước đoạt như đã nêu trên như bảo hiểm xã hội và các quyền lợi khác; đền bù các thiệt hại do áp dụng các chế độ bất bình đẳng giữa những người lao động trong công ty. Sau kết luận này, các đơn vị liên quan trên phải tổ chức kiểm điểm từng cá nhân sai phạm và đề xuất hình thức kỷ luật. Tất cả các biện pháp thu hồi tiền chi sai, khôi phục quyền lợi người lao động, kiểm điểm cá nhân sai phạm phải báo cáo thành phố trước ngày 15/9/2013.