Sáng 15/8, TAND Hà Nội mở phiên xử cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam (59 tuổi), cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Trần Thanh Liêm (60 tuổi) và 26 bị cáo khác trong vụ án kinh tế xảy ra tại Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty 3/2).
Thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa. Gần 60 luật sư đăng ký bào chữa cho các bị cáo và bảo vệ cho những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Trong đó, ông Trần Văn Nam có 5 luật sư. Phiên tòa dự kiến kéo dài trong 3 tuần.
Trong phần thủ tục, chủ tọa Vũ Quang Huy cho biết trong 28 bị cáo của vụ án, có 2 người gửi đơn xin xét xử vắng mặt. Họ gồm Phạm Văn Cành (64 tuổi, cựu Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương) và Đỗ Thị Thanh Thúy (cựu Kế toán trưởng Tổng công ty 3/2). Cuối phần thủ tục, luật sư Đinh Anh Tuấn (bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đại Dương) cho biết trước phiên tòa này, ông đã có văn bản gửi HĐXX, kiến nghị triệu tập 3 người tham gia tố tụng.
Luật sư nhận thấy chỉ một người có mặt là giám định viên của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. “Tôi đề nghị triệu tập ông Bùi Phạm Hải, Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bình Dương, và ông Vũ Minh Sang, nguyên Phó bí thư Tỉnh Bình Dương”, luật sư đề nghị và nói lý do nhằm làm rõ nhiều tài liệu, chứng cứ được cho là chưa được làm rõ.
Luật sư Phan Trung Hoài (bào chữa cho bị cáo Trần Nguyên Vũ) nêu quan điểm trong vụ án này, nhiều bị cáo bị tạm giam. Để họ có điều kiện tiếp xúc với luật sư, ông Hoài kiến nghị HĐXX cho những người bào chữa được tiếp xúc với thân chủ khi có thời gian giải lao. Ngoài những ý kiến trên, một số luật sư đề nghị triệu tập bị cáo Đỗ Thị Thanh Thúy và đại diện Kiểm toán Nhà nước đến tòa.
Sau khi thảo luận, HĐXX xét thấy 2 bị cáo có đơn xin vắng mặt đều có lý do chính đáng. Theo đó, ông Phạm Văn Cành vừa mổ sọ não nên sức khỏe chưa đảm bảo, còn bà Đỗ Thị Thanh Thúy mới sinh con. Quá trình điều tra, họ đã có lời khai nên khi cần thiết, đại diện VKS sẽ công bố. Đối với những người vắng mặt khác hoặc người được kiến nghị triệu tập, chủ tọa cho hay phiên tòa diễn ra dài ngày, nên HĐXX sẽ triệu tập khi cần thiết. Với những quan điểm trên, HĐXX tuyên bố tiếp tục làm việc. Sau đó, đại diện VKS bắt đầu công bố bản cáo trạng dài hơn 100 trang.
 |
| Cựu Bí thư Bình Dương Trần Văn Nam. Ảnh: Mạnh Đạt. |
Cáo trạng của VKSND Tối cao truy tố các ông Trần Văn Nam, Trần Thanh Liêm và 20 bị cáo khác về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Ba bị cáo bị truy tố tội Tham ô tài sản gồm: Võ Hồng Cường (Chủ tịch HĐQT Công ty Hưng Vượng), Trần Đình Như Ý (Chủ tịch HĐQT Công ty Phát Triển) và Nguyễn Thục Anh (con gái bị cáo Nguyễn Văn Minh).
Ba bị cáo còn lại bị truy tố về các tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Tham ô tài sản. Họ gồm: Nguyễn Văn Minh (Chủ tịch HĐQT Tổng công ty 3/2), Trần Nguyên Vũ (Tổng giám đốc Tổng công ty 3/2) và Huỳnh Thanh Hải (Phó tổng giám đốc doanh nghiệp này).
 |
| Các bị can Trần Văn Nam (trái) và Trần Thanh Liêm. |
Trước phiên xử, HĐXX đã triệu tập đại diện các tổ chức, đơn vị và cá nhân có quyền lợi nghĩa vụ liên quan gồm: Tỉnh ủy Bình Dương, UBND tỉnh Bình Dương, Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương, Cục Thuế tỉnh Bình Dương, Sở Tài nguyên và Môi trường Bình Dương, Sở Tài chính Bình Dương, Công ty Kim Oanh; bà Đặng Thị Kim Oanh...
Theo cáo buộc, Tổng công ty 3/2 là doanh nghiệp trực thuộc UBND tỉnh Bình Dương, do Trần Văn Minh làm Chủ tịch HĐQT. Tuy nhiên, ông Minh và người thân còn lập các công ty “sân sau” gồm: Công ty Tân Thành, Công ty Phát Triển và Công ty Đầu tư - Xây dựng Tân Phú.
Năm 2011, Tổng công ty 3/2 đề xuất tỉnh giao 2 khu đất tại khu liên hợp tỉnh gồm 43 ha để xây khu dân cư Tân Phú và 145 ha để xây sân golf, nghỉ dưỡng. Khi hồ sơ gửi đến cơ quan thuế, ông Lê Văn Trang (khi đó là Cục trưởng Cục Thuế Bình Dương) và thuộc cấp đã đề xuất đơn giá giao đất là gần 52.000 đồng/m2.
VKS cáo buộc nhóm bị cáo từng là cán bộ tại UBND tỉnh Bình Dương biết cơ quan thuế tỉnh lấy mức giá của năm 2006 để áp cho năm 2012 là sai. Tuy nhiên, họ vẫn phê duyệt việc giao đất. Trong vụ án, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam biết việc làm này là sai nhưng vẫn giao đất. Hành vi của các bị cáo gây thiệt hại cho Nhà nước 761 tỷ đồng.
 |
| Bị can Nguyễn Văn Minh. Ảnh: Thanh Kiều. |
Giai đoạn 2015-2021, với cương vị là Bí thư Tỉnh ủy, ông Trần Văn Nam biết Tổng công ty 3/2 đã chuyển nhượng khu đất 43 ha cho doanh nghiệp tư nhân, không bàn giao lại đất cho công ty Nhà nước theo quy định. Tuy nhiên, bị can không yêu cầu phía 3/2 giao đất để bảo toàn vốn khiến khu đất thuộc sở hữu Nhà nước bị chuyển sang công ty tư nhân. Hành vi này của ông Nam và các bị can gây thiệt hại gần 983 tỷ đồng.
Để che giấu sai phạm, ông Nam đã chỉ đạo cấp dưới hợp thức hóa các công văn, giấy tờ liên quan 2 khu đất vàng, làm sai lệch bản chất nội dung các văn bản. Như vậy, VKS buộc ông Trần Văn Nam phải chịu trách nhiệm chính về những sai phạm gây thiệt hại với tổng số tiền hơn 1.745 tỷ đồng.
Đối với cựu Chủ tịch tỉnh Trần Thanh Liêm, VKS cho rằng bị can cũng có những sai phạm liên quan việc áp giá đất trái quy định đối với 2 khu đất nêu trên. Cơ quan công tố cho rằng ông Liêm phải chịu trách nhiệm liên đới về khoản thiệt hại hơn 5.000 tỷ đồng.
