Phiên xử vụ án MobiFone mua 95% cổ phần AVG tạm nghỉ sau 3 ngày xét hỏi để tạo điều kiện cho ông Nguyễn Bắc Son (cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông) gặp gia đình bàn cách khắc phục số tiền 3 triệu USD đã nhận của cựu Chủ tịch HĐQT AVG Phạm Nhật Vũ.
Theo nhận định của thành viên HĐXX, phiên tòa có thể kết thúc sớm hơn dự kiến (ngày 31/12) vì hầu hết bị cáo thừa nhận tội danh. Chỉ duy nhất ông Nguyễn Bắc Son phủ nhận cáo buộc chủ mưu và có những thay đổi lời khai về việc nhận hối lộ.
Sáng không nhận tội, chiều thay đổi
Bị cáo Nguyễn Bắc Son hầu tòa với thể trạng sức khỏe không ổn định. Ông nhiều lần phải vào phòng cách ly khi phần xét hỏi diễn ra. HĐXX và đại diện VKS thường hỏi bị cáo “sức khỏe thế nào” trước khi thẩm vấn nội dung liên quan vụ án.
Trong số 14 bị cáo, cựu bộ trưởng là người duy nhất thay đổi lời khai về khoản tiền nhận hối lộ. Sáng 17/12, ông Son phủ nhận cáo buộc cầm 3 triệu USD từ Phạm Nhật Vũ. Ông Son giải thích rằng trong thời gian làm việc với cơ quan điều tra, sức khỏe, tinh thần bị cáo không tốt. Sau hai lần ngất trên bàn hỏi cung, ông đã thừa nhận cầm 3 triệu USD với lý do là “để giữ lại mạng sống”.
 |
Ông Nguyễn Bắc Son. Ảnh: Hoàng Lam. |
HĐXX khi đó đã công bố bản tự khai, đơn xin khắc phục hậu quả cũng như bản vẽ sơ đồ nơi để tiền, vali chứa tiền thể hiện ông Nguyễn Bắc Son đủ điều kiện sức khỏe khi làm việc này. Tuy nhiên, cựu bộ trưởng nói rằng cơ quan điều tra hướng dẫn như vậy nên ông làm theo.
Chỉ khi thẩm phán đọc lá thư ông Son gửi vợ có đoạn kể về việc ông đã khai báo số tiền nhận của Phạm Nhật Vũ thì bị cáo mới im lặng.
Sau giờ nghỉ trưa, ông Son bất ngờ thay đổi lời khai. Bị cáo thừa nhận đã cầm 3 triệu USD và hơn 700.000 USD từ lãnh đạo MobiFone. Tuy nhiên, cựu bộ trưởng nói không đưa số tiền này cho con gái. Bị cáo khai đã tiêu xài cá nhân nhưng không nhớ mục đích, đồng thời hứa sẽ trả lại trong thời gian sớm nhất.
Trong phần xét hỏi, ông Son cũng là bị cáo duy nhất cho rằng cáo trạng đánh giá chưa đúng vai trò của ông trong vụ án này. Dành gần một tiếng trình bày các quan điểm, cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông nói trong vụ án này không ai là chủ mưu.
Ông chỉ thừa nhận là người đứng đầu chịu trách nhiệm, không phải người cầm đầu. Trong các nguyên nhân chủ quan và khách quan nêu ra, bị cáo thừa nhận đã nhận thức pháp luật chưa đầy đủ. Ông Son mong HĐXX xem xét bối cảnh lúc đó để giảm án cho các bị cáo.
Xác nhận lại lời khai, ông Son thừa nhận đã chỉ đạo ông Trương Minh Tuấn ký quyết định phê duyệt dự án khi chưa được cấp trên phê duyệt. Tuy nhiên, bị cáo phủ nhận chỉ đạo bị cáo Lê Nam Trà (cựu Chủ tịch MobiFone) gấp rút ký hợp đồng với AVG hôm 25/12/2015.
“Tôi không chỉ đạo anh Trà. Hôm họp tổng kết, anh Trà nói đang hoàn tất hồ sơ, phân công anh Hải ký. Tôi nói đó là việc nội bộ của MobiFone, không chỉ đạo ai ký hay ký vào thời điểm nào”, ông Son trình bày.
Không hứa đưa lên làm bộ trưởng
Trong 3 ngày xét hỏi, HĐXX ghi nhận ông Trương Minh Tuấn và 12 bị cáo còn lại cơ bản đồng ý với các các buộc của VKS. Thừa nhận tội danh truy tố nhưng ông Tuấn cho rằng mình không được trao đổi, bàn bạc về việc MobiFone mua cổ phần AVG.
Trái với lời khai ông Son, bị cáo Trương Minh Tuấn nói không phụ trách lĩnh vực tài chính, kế hoạch nên ban đầu không được bộ trưởng phân công tham gia dự án. Ông chỉ làm một số việc theo chỉ đạo của cấp trên.
 |
Ông Trương Minh Tuấn. Ảnh: TTXVN. |
Đáng chú ý, ông Trương Minh Tuấn khai người tiền nhiệm không hứa hẹn sẽ đưa ông lên làm bộ trưởng khi yêu cầu ký giấy tờ liên quan thương vụ AVG. "Có thể quá trình làm việc, cơ quan điều tra có sự hiểu nhầm nào đó. Hoàn toàn không có việc đó", ông Tuấn khẳng định. Và ông Nguyễn Bắc Son cũng xác nhận không hứa hẹn việc này.
Quá trình xét hỏi, HĐXX đặt nhiều câu hỏi đối với ông Tuấn về việc ký quyết định phê duyệt dự án trái quy định. Cựu Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông thừa nhận việc ký quyết định phê duyệt dự án không thuộc chức năng, nhiệm vụ của mình nhưng trên trực tiếp chỉ đạo nên ông làm theo.
“Bị cáo không phụ trách nên không biết dự án phải làm theo Luật đầu tư và Luật quản lý sử dụng vốn Nhà nước. Sau này làm việc cơ quan điều tra, tôi nhận thức phải tuân theo cả 2 luật”, ông Tuấn trình bày.
Về việc nhận hối lộ, ông Trương Minh Tuấn thừa nhận quá trình thực hiện dự án, Phạm Nhật Vũ nhiều lần liên hệ hỏi thăm về tiến độ. Tuy nhiên, Vũ không thúc giục vì biết bị cáo không tham gia chỉ đạo xuyên suốt.
Khi dự án hoàn tất, hai bên không thỏa thuận chuyện tiền nong. "Tết 2016, sau đại hội, Vũ đến phòng làm việc của tôi với tư cách tặng hoa chúc mừng tôi trúng cử. Chiều tối, tôi mở gói quà thấy có 200.000 USD", bị cáo trình bày và khai đã nhận số tiền này trong bối cảnh nhiều người đến chúc mừng sau đại hội.
Sau này, ông Tuấn nhận thức rằng đó là tiền Vũ cám ơn khi bị cáo ký quyết định phê duyệt dự án liên quan thương vụ mua cổ phần.
 |
Phạm Nhật Vũ được cảnh sát dìu vào tòa. Ảnh: TTXVN. |
Chi hàng triệu USD để rời bỏ AVG
Cũng gặp vấn đề về sức khỏe, ông Phạm Nhật Vũ được tòa cho phép ngồi ghế để trả lời thẩm vấn. Sau ngày xét xử đầu tiên, ông Vũ được đưa đến bệnh viện để điều trị.
Nói về thương vụ mua bán, bị cáo Vũ khai số tiền nhận về tương đương vốn đã bỏ ra đầu tư. Mục đích lớn nhất mà ông đạt được khi chuyển nhượng 95% cổ phần là rời bỏ AVG để làm việc khác.
Do đó, bị cáo đã chi 6,2 triệu USD cho các bị cáo Nguyễn Bắc Son, Lê Nam Trà, Trương Minh Tuấn và Cao Duy Hải dù không thỏa thuận. Theo khai báo, đây là tiền cá nhân ông Vũ có được từ việc làm ăn khác.
Khi hoàn trả gần 9.000 tỷ cho MobiFone, Phạm Nhật Vũ nói ngoài số tiền đã nhận từ thương vụ, ông còn bỏ thêm 450 tỷ để thanh toán các khoản khác phát sinh. Bị cáo tự nguyện trả lại tiền vì không muốn mang tiếng chiếm đoạt tài sản của Nhà nước và để cho những người liên quan vụ án được giảm nhẹ trách nhiệm.
Trình bày tại tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, bà Kolmakova Ekaterina Valerievna (vợ bị cáo Vũ) nói rằng để có được số tiền nộp lại, chồng bà đã phải đi vay mượn, gom góp trong gần một năm. Theo người phụ nữ này, Phạm Nhật Vũ có nhiều cơ hội ở lại nước ngoài nhưng đã không trốn tránh.
Với việc khắc phục triệt để hậu quả vụ án với số tiền lớn nhất trong lịch sử tố tụng Việt Nam, vợ cựu Chủ tịch AVG mong HĐXX cho bị cáo Vũ được hưởng khoan hồng đặc biệt.
Sáng mai, 20/12, phiên tòa xét xử 14 bị cáo trong đại án MobiFone mua 95% cổ phần AVG tiếp tục diễn ra.
Theo cáo buộc, khi MobiFone ra chiến lược tham gia lĩnh vực truyền hình, ông Nguyễn Bắc Son đã giới thiệu, định hướng cho Lê Nam Trà thực hiện dự án bằng cách mua cổ phần AVG.
Dự án này thuộc nhóm A với thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư thuộc về Thủ tướng. Khi dự án chưa được thẩm định, chưa có quyết định chấp thuận từ Chính phủ, ông Son đã chỉ đạo ông Tuấn ký quyết định phê duyệt dự án.
Biết AVG làm ăn thua lỗ nhưng các bị cáo đã mua AVG với giá gần 8.900 tỷ, làm thiệt hại tài sản của Nhà nước hơn 6.590 tỷ đồng.
Khi thương vụ hoàn tất, ông Nguyễn Bắc Son được Phạm Nhật Vũ hối lộ 3 triệu USD. Ông Son nói số tiền này đã đưa cho con gái nhưng người phụ nữ này phủ nhận.
Ngoài ra, bị can Phạm Nhật Vũ đã hối lộ ông Lê Nam Trà 2,5 triệu USD; hối lộ Cao Duy Hải 500.000 USD; đưa cho ông Trương Minh Tuấn 200.000 USD.
VKSND Tối cao cáo buộc ông Son chỉ đạo xuyên suốt từ lúc giới thiệu mua bán đến thanh toán, còn ông Trương Minh Tuấn giúp sức tích cực.
