Chúng ta thường nghe bệnh ung thư được mô tả là một "cuộc chiến" mà bạn phải chiến đấu để sinh tồn. Không may là chưa từng có bất cứ sự chắc chắn nào khi nói về ung thư và cũng không có kế hoạch nào có sẵn cho chiến thắng. Một số người thử mọi cách mà con người có thể làm nhưng cuối cùng vẫn không thể vượt qua.
Những lưu ý dưới đây có thể giúp bệnh nhân ung thư cũng như những người khỏe mạnh chiến đấu để phòng ngừa và đẩy lùi căn bệnh.
Nếu bị ung thư, hãy gặp chuyên gia
Điều này có vẻ hiển nhiên đối với hầu hết mọi người, nhưng không phải là tất cả. Có hàng triệu người bị ung thư đang được điều trị bởi các bác sĩ phẫu thuật, thực tập sinh, các bác sĩ gia đình và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác. Nếu có thể, hãy cố gắng đến gặp một bác sĩ chuyên khoa ung thư. Các chuyên gia gần như chắc chắn hiểu rõ về những phương án điều trị hiện tại và những thử nghiệm lâm sàng mang lại lợi ích cụ thể cho bạn.
Cũng có nhiều loại bác sĩ ung thư khác nhau. Thông thường, sẽ có một bác sĩ chuyên khoa ung thư sẽ quản lý và điều phối việc điều trị của bạn. Nếu bạn tiến hành xạ trị, bạn có thể gặp bác sĩ ung thư với chuyên môn về xạ trị. Đối với những người bị ung thư buồng trứng, tỷ lệ thành công trong phẫu thuật có vẻ cao hơn khi bác sĩ chuyên ung thư phụ khoa thực hiện so với bác sĩ phụ khoa nói chung.
 |
| Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain đang điều trị chứng ung thư não. Ảnh: Getty. |
Chọn cơ sở điều trị
Nếu bạn có kế hoạch đến gặp bác sĩ ung thư, bạn nên bắt đầu từ đâu? Thông thường, bước đầu tiên là chọn một cơ sở điều trị ung thư thay vì chọn bác sĩ điều trị. Điều trị ung thư thường là tiếp cận đa chiều, và một cơ sở điều trị ung thư tốt sẽ cho phép bạn có được đội ngũ điều trị tốt.
Vậy làm thế nào để bạn tìm ra cơ sở điều trị nào là tốt nhất cho loại ung thư mà bạn đang mắc? Đầu tiên là hỏi bác sĩ đang khám cho mình xem họ sẽ đi đâu nếu họ được chẩn đoán mắc chứng ung thư tương tự bạn. Nói chuyện với bạn bè và gia đình của bạn. Dành thời gian để kết nối với cộng đồng ung thư trực tuyến là một cách tuyệt vời để tìm hiểu các cơ sở nào hoạt động tích cực nhất trong việc điều trị và nghiên cứu loại ung thư của bạn.
Tham khảo ý kiến thứ hai (và có lẽ thứ ba, thứ tư)
Một số người cảm thấy không thoải mái khi hỏi ý kiến thứ hai, nhưng với tình huống nghiêm trọng như ung thư, hầu hết bác sĩ đều mong rằng bạn sẽ hỏi ý kiến thứ hai. Trên thực tế, hầu hết bác sĩ, khi bản thân họ đối mặt với bệnh ung thư, đều muốn có ý kiến thứ hai.
Khuyến cáo thường là bạn nên tham khảo ý kiến thứ hai tại một cơ sở điều trị ung thư lớn hơn. Những cơ sở này có thể có nhiều chuyên gia không chỉ chuyên về loại ung thư của bạn mà còn về các khía cạnh đặc thù khác của căn bệnh như hồ sơ phân tử ung thư.
Có nhiều lý do cho việc tại sao một ý kiến thứ hai (hoặc nhiều hơn) là rất quan trọng. Hiển nhiên lý do đầu tiên là để có được ý kiến từ một chuyên gia hiểu biết nhiều hơn hoặc quan tâm đến loại ung thư của bạn. Song ngay cả khi cả hai hoặc tất cả ý kiến bạn nhận được đều như nhau, điều này có thể là vô cùng quan trọng. Nếu việc điều trị của bạn không thành công, bạn có thể không phải tự vấn chính mình và ước gì bạn đã tham khảo ý kiến thứ hai ngay từ đầu.
 |
| Một cơ sở điều trị ung thư tại Mỹ. Ảnh: ryancompanies.com. |
Tìm hiểu mọi thứ có thể
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng dành thời gian để tự tìm hiểu về bệnh ung thư không chỉ giúp bạn cảm thấy được trao quyền và kiểm soát việc điều trị của mình hơn, mà còn có thể tạo nên sự khác biệt trong kết quả của bạn. Điều này có vẻ quá sức nếu bạn không có bằng y khoa, nhưng nhiều người chiến thắng ung thư nói rằng bạn có thể làm được. Hãy đặt ra nhiều câu hỏi. Học cách tìm thông tin hữu ích về ung thư trên mạng.
Và đừng quên rằng các cộng đồng ung thư trực tuyến thường là nơi tuyệt vời để thu thập thông tin. Lượng thông tin và sự hỗ trợ cho bệnh nhân ung thư ở đây rất đáng kinh ngạc. Bạn có thể nhận được tài liệu giáo dục miễn phí, được ủng hộ về cả tinh thần lẫn vật chất, trợ giúp về các vấn đề bảo hiểm, trợ giúp về ngoại hình, đề xuất chế độ ăn uống...
Tìm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, cộng đồng
Sự hỗ trợ từ cả gia đình, bạn bè và cộng đồng ung thư rất quan trọng trong việc cải thiện lợi thế của bạn. Các nghiên cứu về ảnh hưởng của các mối quan hệ xã hội đối với bệnh tật và tử vong chỉ ra rằng quan hệ xã hội mạnh mẽ giúp cải thiện tỷ lệ sống trong nhiều điều kiện khác nhau. Chỉ nhìn riêng vào bệnh ung thư, một nghiên cứu lớn cho thấy mức độ hỗ trợ xã hội cao giúp giảm 25% nguy cơ tử vong.
Để bạn bè và gia đình giúp bạn là một bước quan trọng, nhưng việc kết nối với những người khác đang đối mặt với chẩn đoán tương tự cũng có thể có ích. Ngoài hỗ trợ tinh thần, các cộng đồng hỗ trợ điều trị ung thư là nơi tốt để tìm hiểu về các phương pháp điều trị mới nhất cho căn bệnh của bạn. Trong thời đại mà nghiên cứu về ung thư tiến bộ theo cấp số nhân, thậm chí có những người đã học về phương pháp điều trị mới và thử nghiệm lâm sàng - đôi khi điều này có nghĩa là khác biệt giữa sống và chết - thông qua tương tác với những người chiến thắng ung thư hơn là với những bác sĩ ung thư trong cộng đồng của họ.
 |
| Tập thể dục, ăn uống lành mạnh giúp ngăn ngừa ung thư. Ảnh: Catholic Health. |
Tập thể dục, ăn uống lành mạnh
Hầu hết chúng ta đã nghe đủ về lợi ích của việc ăn uống lành mạnh và tập thể dục đến nỗi chúng ta không cần thảo luận về tác động của chúng nữa, nhưng những việc này không chỉ giúp giảm nguy cơ bị ung thư mà còn cải thiện tỷ lệ sống ở những người mắc bệnh. Cũng rất đáng lưu tâm là các điều kiện y tế khác - những thứ gây ra bởi ung thư hoặc những thứ tồn tại cùng ung thư - là nguyên nhân quan trọng dẫn đến tử vong.
Bạn không cần phải tập chạy marathon được hưởng lợi từ việc tập thể dục. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hoạt động thể chất nhẹ nhàng, thú vị, chẳng hạn như làm vườn hai lần một tuần, giúp cải thiện tỉ lệ sống đối với một số loại ung thư nguy hiểm nhất.
Rõ ràng là một chế độ ăn uống lành mạnh là điều đầu tiên giúp làm giảm nguy cơ phát triển ung thư, nhưng cũng như việc tập thể dục, chúng ta thấy rằng thói quen ăn uống cũng có thể tạo ra sự khác biệt cho những người bị ung thư.
Hãy chú ý đến các bệnh khác mà bạn mắc phải, từ bệnh hen suyễn đến bệnh tim. Những người bị ung thư vẫn phải đối mặt với những lo ngại này, những thứ thậm chí còn khó nhận thấy hơn giữa các triệu chứng của bệnh ung thư. Các cục máu đông thường gặp ở những người mắc bệnh ung thư, và nếu chúng bị vỡ và đi đến chân của bạn (thuyên tắc phổi), chúng có thể gây tử vong. Cuối cùng, trầm cảm và tự tử đều tăng ở những người bị ung thư. Hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào.
Tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị
Dù là với thử nghiệm lâm sàng hay kế hoạch điều trị mà bạn và bác sĩ đã đồng ý, hãy tuân thủ và nỗ lực hết sức. Một số người từ bỏ phác đồ điều trị vì một lý do nào đó. Một số người quên uống thuốc mỗi ngày hoặc không thực hiện các biện pháp phòng ngừa để ngăn ngừa nhiễm trùng khi đang hóa trị.
Bạn phải tin vào chính mình, bác sĩ của bạn, và việc điều trị của bạn. Nếu bất kỳ điều nào trong số này không tốt, hãy nói cho bác sĩ hoặc người tư vấn về ung thư cảm xúc của bạn. Hãy nhớ rằng nhiều tác dụng phụ có thể được kiểm soát, nhưng để giải quyết những triệu chứng này, bác sĩ của bạn cần phải biết chúng đang khiến bạn khó chịu.
Nếu bạn hút thuốc, hãy bỏ thuốc lá. Một số người cảm thấy rằng một khi họ bị ung thư, điều này không còn quan trọng nữa, nhưng thực tế là có.
Tự ủng hộ bản thân
Có lẽ điều quan trọng nhất bạn có thể làm để cải thiện tỷ lệ sống của bạn khi mắc ung thư là hãy tự ủng hộ chính mình. Không ai có động lực như bạn để tìm giải pháp khả dĩ cho việc điều trị bệnh lẫn việc kiểm soát các tác dụng phụ.
Đối với những người không bị ung thư
Hai điều cuối cùng là dành cho những người không bị ung thư, hoặc cho những người muốn giảm nguy cơ phát triển chứng ung thư thứ hai. Cứ một trong 2 đàn ông và một trong 3 phụ nữ sẽ mắc ung thư trong cuộc đời, và một số phương pháp điều trị ung thư, chẳng hạn như hóa trị và xạ trị, có thể làm tăng nguy cơ gây ra một chứng ung thư khác.
 |
| Điều trị ung thư là một cuộc chiến mà bạn cần phải có niềm tin vào bản thân. Ảnh: Getty. |
Phát hiện sớm là quan trọng
Phát hiện sớm là quan trọng đối với một số bệnh ung thư. Nói chung, càng phát hiện bệnh sớm, cơ hội sống càng cao.
Phát hiện sớm có thể bao gồm việc kiểm tra thường xuyên, nhưng điều quan trọng nhất là không bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo trên cơ thể. Tìm hiểu về các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh ung thư, cả những dấu hiệu và triệu chứng thường gặp. Nếu bạn lưu tâm đến bất kỳ triệu chứng nào trong số này, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn. Các triệu chứng, chẳng hạn như cơn đau, là cách cơ thể nói với chúng ta rằng có điều gì đó không ổn. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào không giải thích được, hãy nghĩ đến việc đi hỏi người khác.
Dù có một số tranh cãi về việc sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt và thậm chí ung thư vú, chúng tôi biết rằng việc sàng lọc ung thư đại tràng, cũng như sàng lọc ung thư phổi ở những người hút thuốc trước đây và hiện tại, có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ tử vong do những căn bệnh này.
Hiểu nguy cơ gây ung thư và hành động
Có nhiều nguyên nhân gây ung thư, nhưng nhìn chung, người ta cho rằng hầu hết bệnh ung thư đều là "đa yếu tố", có nghĩa là nhiều yếu tố kết hợp với nhau làm tăng hoặc giảm nguy cơ mắc bệnh. Ung thư có thể là kết quả của đột biến gen, virus hoặc chất gây ung thư trong môi trường.
Dành thời gian để tìm hiểu về chứng ung thư mà người thân của bạn đã mắc. Điều này bao gồm không chỉ các chứng ung thư như ung thư vú. Đôi khi ung thư có yếu tố di truyền, nhưng các thành viên khác nhau trong gia đình sẽ mắc các chứng ung thư khác nhau.
Việc nhận thức được các điều kiện làm tăng nguy cơ gây ung thư cũng rất quan trọng. Ví dụ, bệnh tiểu đường làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tụy và bệnh viêm ruột có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng.
