 |
Lo ngại về vấn đề tài chính, chiến dịch tranh cử của Tổng thống Mỹ Donald Trump cắt giảm quảng cáo truyền hình vào tháng trước. Điều này giúp ông Joe Biden có được lợi thế lớn ở các bang quan trọng và làm dấy lên những bất đồng về chiến lược trong êkíp của ông Trump.
Theo những người biết vụ việc, quan chức đảng Cộng hòa đã nhận nhiều cuộc gọi từ các nhà hoạt động và nhà tài trợ lo lắng vì quảng cáo của ông Biden liên tục xuất hiện trên truyền thông địa phương nhưng không thấy màn đáp trả nào từ tổng thống.
Một số đảng viên Cộng hòa thân cận với ông Trump thấy khó hiểu trước quyết định hạn chế quảng cáo và nói tổng thống Mỹ nên thay đổi định hướng.
 |
| Thay vì chi tiền cho quảng cáo truyền hình, ông Trump mở 280 văn phòng tranh cử trên cả nước và thường xuyên đi đến các bang để vận động. Ảnh: Reuters. |
Diễn biến này làm đảo lộn bối cảnh cuộc đua vào Nhà Trắng. Chỉ còn chưa đầy 8 tuần trước ngày bầu cử, chiến dịch của ông Biden vốn có kinh phí eo hẹp nay rủng rỉnh tiền ủng hộ.
Trong khi đó, chiến dịch quy mô lớn của ông Trump phải đối mặt với quyết định ngân sách khó khăn.
Khó khăn tài chính
Trong số những người lo lắng có Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa Ronna McDaniel. Bà McDaniel gần đây nói ông Trump bà lo ngại vì quảng cáo của đảng Cộng hòa không chiếu trên truyền hình ở các bang như Michigan và Florida - nơi ông Biden đang chiếm sóng.
Quyết định cắt giảm chi tiêu được người quản lý chiến dịch mới của ông Trump, Bill Stepien, đưa ra. Ông Stepien cơ cấu lại ngân sách kể từ khi tiếp quản chiến dịch vào tháng 7, sau khi chiến dịch đã chi gần 1 tỷ USD.
Ông Stepien nói cắt giảm ngân sách quảng cáo là cần thiết vì không thể hạn chế các khoản chi tiêu khác như nhân sự hoặc trụ sở chiến dịch. Ông cũng phải đối mặt với những lựa chọn khó khăn vì đang cố gắng tiết kiệm tiền trong 30 ngày cuối trước cuộc bầu cử ngày 3/11.
Động thái này mang lại lợi ích quảng cáo ngắn hạn cho ông Biden - người đang dẫn ở hầu hết bang chiến trường. Từ 10/8 đến 7/9, chiến dịch của ông Biden chi khoảng 90 triệu USD cho quảng cáo truyền hình. Khoản tiền này nhiều hơn gấp 4 lần so với con số 18 triệu USD của chiến dịch ông Trump, theo một công ty thuộc phe Dân chủ.
Trong khi đó, các nhóm bên ngoài liên kết với ông Trump đã chi 28 triệu USD, cao hơn so với khoảng 16 triệu USD của các nhóm ủng hộ ông Biden. Tuy nhiên, điều này không khiến đảng Dân chủ mất lợi thế ở các bang cạnh tranh. Đảng Dân chủ vẫn chiếm sóng ở những nơi có thể quyết định kết quả bầu cử.
 |
| Chiến dịch của ông Biden không vận động nhiều ở thực địa mà chi số tiền áp đảo cho quảng cáo truyền hình. Ảnh: Reuters. |
Ông Stepien đã bác bỏ những phàn nàn về quyết định chiến lược của ông với Washington Post.
“Bốn năm trước, êkíp chiến dịch 2016 đã quen với việc bị đặt câu hỏi tại sao chúng tôi dành nhiều thời gian ở Scranton, tại sao chúng tôi mua ít quảng cáo truyền hình, nhiều quảng cáo kỹ thuật số và tại sao chúng tôi có chuyến đi cuối đến Wisconsin”, ông Stepien nói. “Chúng tôi khá hài lòng với kết quả của những quyết định đó và êkíp tổng thống cũng tự tin vào cách tiếp cận lần này”.
Êkíp tranh cử của ông Trump nhấn mạnh họ vận động ngoài thực địa mạnh mẽ hơn nhiều so với đảng Dân chủ. Họ cũng nói ông Trump thường xuyên đi vận động và thu hút nhiều sự quan tâm của giới truyền thông. Do đó, nhu cầu mua quảng cáo cũng giảm.
Tuy nhiên, đảng viên Cộng hòa đang chạy đua vào Thượng viện và Hạ viện lại lo lắng. Họ chứng kiến đảng Dân chủ chiếm sóng ở các vùng ứng viên tranh cử vào những vị trí thấp hơn phụ thuộc vào tổng thống để giành chiến thắng.
“Thực sự nhiều người thất vọng với chiến dịch tranh cử có vẻ im ắng của ông Trump, đặc biệt là ở những nơi như Arizona và North Carolina”, một chiến lược gia Cộng hòa giấu tên nói với Washington Post. "Hai nơi đó có cuộc đua lớn vào Thượng viện".
Không có kế hoạch chi tiêu rõ ràng
Trọng tâm sự căng thẳng trong chiến dịch ông Trump là bất đồng về tỷ lệ ngân sách cho vận động ở thực địa với quảng cáo truyền hình. Bên cạnh đó, số tiền chiến dịch huy động được từ nhà tài trợ trong những tuần cuối cùng và việc vấn đề tài chính có thể trở nên nghiêm trọng như thế nào cũng gây tranh cãi.
Jared Kushner, con rể tổng thống và là người giám sát các quyết định tài chính lớn của chiến dịch, đã thông qua cách tiếp cận mới của ông Stepien sau khi từng ủng hộ người tiền nhiệm Brad Parscale của ông. Ông Parscale đã bị tổng thống sa thải vào mùa hè này.
Ông Parscale giả định Tổng thống Trump nhận được một lượng lớn các khoản quyên góp trực tuyến vào cuối chiến dịch. Ông Stepien lại ít mong đợi điều này hơn. Vào tháng 8, ông Trump huy động được 210 triệu USD. Trong khi đó, chiến dịch của ông Biden thu được 364,5 triệu USD.
 |
| Ông Bill Stepien đứng sau Tổng thống Trump khi tổng thống nói chuyện với các phóng viên trên Air Force One vào ngày 28/8. Ảnh: AFP. |
Ông Parscale nói chiến dịch ông Trump có rất nhiều tiền và cần phải tiêu tiền sớm để giữ lợi thế trong cuộc đua. Ông Parscale cho rằng điều này quan trọng vì nhiều người Mỹ bỏ phiếu qua bưu điện trong năm nay.
Một người hiểu vấn đề cho biết sự chênh lệch trong chi tiêu truyền hình là do chiến lược khác nhau giữa hai chiến dịch.
“Sự khác biệt lớn nhất với chiến dịch của Biden là chúng tôi vận động ở thực địa rất tích cực”, người này nói.
Ông Trump đã mở hơn 280 văn phòng vận động tại Mỹ. Trong khi đó, chiến dịch ông Biden không có văn phòng nào mặc dù họ hầu như đang thực hiện công việc tương tự trên nền tảng trực tuyến.
Tổng thống khó chịu với một số khoản chi tiêu của Parscale nhưng đã nói với các cố vấn khác rằng muốn giữ ông Parscale lại.
Quan chức đảng Cộng hòa không cho biết chiến dịch của ông Trump còn bao nhiêu tiền, nhưng họ nói vẫn còn ngân sách đáng kể cho những khoản chi quan trọng.
Song, các quan chức khác trong chiến dịch của tổng thống cho biết ông Stepien phải dọn dẹp kế hoạch chi tiêu vô tổ chức mà Parscale để lại. Họ nói ông Stepien không biết tiền sẽ đi đâu và phải dành hàng tuần để lập ngân sách chính thức. Ông Stepien nói chiến dịch đã lãng phí quá nhiều tiền vào những thứ không quan trọng.
Êkíp ông Trump đã phòng thủ từ giữa tháng 8 đến đầu tháng 9. Họ chi 3,8 triệu USD ở Georgia và 1,4 triệu USD ở Iowa. Đây là những bang đảng Cộng hòa giành được gần đây mà đảng Dân chủ không hề tiêu tiền vào. Trong khi đó, ông Biden chi 2,7 triệu USD cho quảng cáo ở Nevada, bang đảng Dân chủ giành được không chút khó khăn.
Trong các bang đang tranh chấp gay gắt, ông Biden chi gấp sáu lần ông Trump ở Arizona và gần gấp ba lần ở North Carolina. Điều này buộc các nhóm vận động SuperPAC bên ngoài của đảng Cộng hòa phải vào cuộc để thu hẹp khoảng cách.
Sự chênh lệch được dự đoán sẽ tiếp tục diễn ra trong thời gian tới vì chiến dịch ông Trump giảm quảng cáo truyền hình ở các bang quan trọng những tuần gần đây.
Tuy nhiên, chi tiêu trực tuyến của ông Trump tiếp tục vượt ông Biden, theo Bully Pulpit Interactive. Từ 8/8 đến 5/9, ông Trump chi 59 triệu USD cho Facebook và Google. Trong khi đó, ông Biden chỉ chi 43,3 triệu USD.
Phần lớn chi tiêu trực tuyến của hai bên đều nhắm vào bang sân nhà như California, New York hoặc Texas. Washington Post cho rằng quảng cáo này tập trung vào việc gây quỹ, không phải thuyết phục cử tri hoặc thúc đẩy đi bỏ phiếu.
Chiến lược gia đảng Dân chủ tin rằng quyết định giảm quảng cáo truyền hình của ông Trump phản ánh dự đoán nhiều cử tri của tổng thống sẽ bỏ phiếu trực tiếp hơn cử tri của ông Biden. Trong khi đó, êkíp ông Biden tập trung hơn vào việc thúc đẩy cử tri bỏ phiếu sớm.
Người quản lý chiến dịch ông Biden, bà Jen O'Malley Dillon, cho biết họ đang có kế hoạch chi nhiều hơn vào đầu mùa thu để khuyến khích bỏ phiếu sớm và bỏ phiếu qua thư. Đây là chiến lược khác xa với truyền thống, khi các bên thường chi mạnh nhất vào thời điểm ngay trước ngày bỏ phiếu.
