Vào mùa xuân năm 2021, Farbod Mansorian chuyển nhà từ Los Angeles đến Greenville, Bắc Carolina để giới thiệu cho một trong những ngôi sao lớn nhất của YouTube một ý tưởng bất ngờ: Phiên dịch toàn bộ nội dung sáng tạo của YouTuber nổi tiếng này sang tiếng Tây Ban Nha.
Jimmy Donaldson, hay còn được biết đến trên YouTube với cái tên MrBeast, sở hữu kênh có lượng người theo dõi đứng thứ 5 trên nền tảng này với hơn 130 triệu người đăng ký theo dõi.
 |
| Nhiều YouTuber nổi tiếng như MrBeast hay PewDiePie đã bắt đầu lập kênh riêng đăng tải nội dung được bản địa hóa sang nhiều ngôn ngữ khác nhau. Ảnh:Tubefilter. |
Toàn bộ nội dung do MrBeast sản xuất đều được truyền tải bằng tiếng Anh. Nhận thấy điều này, Mansorian giới thiệu kế hoạch tham vọng đối với MrBeast, với mục tiêu mở rộng đối tượng tiếp cận kênh ra ngoài tiếng Anh thông qua lồng tiếng và "đóng gói lại nội dung" đến với 87% người dùng còn lại trên thế giới.
Công việc trị giá hàng triệu USD
Ý tưởng táo bạo của Mansorian đã thành công đáng kể. Mansorian sau đó lập ra công ty riêng cho lĩnh vực lồng tiếng có tên Unilingo.
Chỉ vài tuần sau, Unilingo đưa MrBeast vào danh sách khách hàng của mình và sau đó mở rộng thêm với hàng loạt kênh YouTube lớn, có thể kể đến như Dude Perfect, PewDiePie hay Jubilee.
 |
| Kênh mới bằng tiếng Tây Ban Nha của PewDiePie, người sở hữu 111 triệu người đăng ký trên YouTube. |
Theo ước tính của Mansorian, Unilingo đã mang lại gần 10 triệu USD doanh thu cho những YouTuber này bằng cách phát hành lại những nội dung đã được đăng trên kênh chính, lồng tiếng và lưu hành bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau.
Số liệu mới nhất của YouTube cho thấy có đến gần 2/3 tổng lượt xem kênh của các nhà sáng tạo nội dung đến từ lượng người dùng bên ngoài đất nước của họ.
Đối với Mansorian, điều này chính là cơ hội kinh doanh rất rõ ràng. “Nếu bạn chọn 10.000 video hàng đầu trên YouTube theo hiệu suất và lồng tiếng cho chúng bằng hơn 20 ngôn ngữ, bạn có thể dễ dàng thu hút thêm từ 500-1.000 tỷ lượt xem”, Mansorian nói với Rest of World.
Theo Rest of World, tại Ấn Độ, YouTuber có tên Harsha Sai đã có thêm 12 triệu người đăng ký chỉ bằng việc lồng tiếng cho các video từ ngôn ngữ bản địa Telugu của anh sang tiếng Tamil và Hindi.
Phiên bản tiếng Hindi của kênh YouTube Pokemon châu Á và Pokemon Indonesia cũng thu hút thêm 15 triệu người đăng ký bằng những tập phim hoạt được được lồng tiếng Hindi và Bahasa (ngôn ngữ chính thức ở Indonesia).
YouTuber 9 tuổi người Nga, Like Nastya, nhanh chóng bắt kịp trào lưu khi tạo ra đến 9 kênh lồng tiếng khác nhau, mở rộng lượng người sang những ngôn ngữ như tiếng Bahasa, tiếng Hàn và tiếng Ả Rập.
Chiến lược này giúp Nastya tiếp cận được hơn 100 triệu người đăng ký bên ngoài nước Nga. Với sự trợ giúp từ các nhà cung cấp dịch vụ ngôn ngữ có uy tín, lồng tiếng cho những kênh YouTuber nhanh chóng trở thành một hiện tượng và đang thống trị ngành công nghiệp giải trí này.
“Chúng tôi mới bắt đầu làm điều này cách đây 6 tháng và thật điên rồ khi đề cập đến việc một số video được lồng tiếng lại đã lan truyền như thế nào”, MrBeast đã nói trên một podcast vào tháng 3/2022 và kênh YouTube bằng tiếng Tây Ban Nha của mình có tên MrBeast en Espanol.
Nhờ danh tiếng của MrBeast, kênh MrBeast en Espanol hiện đã có 23 triệu người đăng ký, với nhiều video phổ biến đạt gần 100 triệu lượt xem.
Về cách kiếm tiền, Unilingo cho biết thường tính phí dịch thuật trả trước và giảm 10% doanh thu quảng cáo trong tương lai từ các kênh được lồng tiếng.
Công ty cũng tiết lộ thêm đội ngũ nhân sự đã làm việc hết năng suất để mang về những lượt xem ấn tượng và dành phần lớn số tiền thu được chỉ để trả lương cho các diễn viên lồng tiếng nổi tiếng.
Đối với kênh MrBeast en Espanol, Mansorian thậm chí còn đầu tư đến mức thuê hẳn diễn viên từng lồng tiếng Tây Ban Nha trong phim Spider-Man để mang lại trải nghiệm chân thực nhất cho khán giả.
Ngoài ra, Unilingo cũng ký hợp đồng với Junko Takeuchi, người lồng tiếng cho nhân vật chính Naruto trong bộ anime cùng tên để truyền tải phiên bản tiếng Nhật cho kênh của MrBeast.
“Ban đầu có rất nhiều hoài nghi và thật không dễ dàng gì để đạt được hợp đồng đó”, Mansorian mô tả quá trình kéo dài 6 tháng để thuyết phục nữ diễn viên nổi tiếng từng góp giọng trong nhiều bộ anime nổi tiếng nhận lời lồng tiếng.
Theo ghi nhận của Rest of World, một trong những YouTuber đầu tiên tạo nội dung lồng tiếng trên nền tảng này là Derek Muller. Anh điều hành một kênh nổi tiếng về đề tài khoa học có tên Veritasium sở hữu hơn 13 triệu người theo dõi.
 |
| Kênh tiếng Tây Ban Nha của MrBeast nhanh chóng thu hút lượt view khủng. Ảnh: Rest of World. |
Năm 2018, Muller đã thuê Unilingo lồng tiếng cho các video bằng tiếng Anh trên kênh chính sang tiếng Tây Ban Nha và lập kênh mới phục vụ cộng đồng người Latin.
Chỉ trong vòng 5 năm, kênh tiếng Tây Ban Nha của Veritasium đã mang lại cho Muller hơn 50.000 USD doanh thu và thu hút hơn 200 triệu lượt xem. Với sự thành công này, Veritasium đã giao cho Unilingo xử lý toàn bộ các hoạt động lồng tiếng và nội dung cho Veritasium bằng 7 ngôn ngữ nhau.
Thị trường màu mỡ
Thực tế trong nhiều năm qua, YouTube đã và đang phát triển các hệ thống hỗ trợ nội dung đa ngôn ngữ. Năm 2021, Google đã bắt đầu thử nghiệm tính năng cho phép chủ kênh tải lên nhiều file âm thanh khác nhau, mang đến nhiều lựa chọn lồng tiếng trên một video.
MrBeast cũng được mời vào bản thử nghiệm bằng tiếng Tây Ban Nha. Giai đoạn thử nghiệm đã dần được mở rộng và cho đến tháng 12/2022, tính năng này đã được ra mắt cho một số video có nhiều ngôn ngữ khác nhau ở Ấn Độ.
Tuy nhiên, vẫn có nhiều YouTuber từ chối chuyển thể nội dung sản phẩm của họ do lo sợ nguy cơ bị ăn cắp doanh thu quảng cáo trong quá trình lồng tiếng.
 |
| Người dùng sắp có thêm lựa chọn âm thanh được lồng tiếng sang ngôn ngữ bản địa trên YouTube. Ảnh:Tubefilter. |
Hiện các bản dịch trái phép, hay còn được gọi là “fandub”, vẫn thường được chia sẻ bằng nhiều ngôn ngữ địa phương mà người sáng tạo nội dung không hề hay biết.
Đây cũng là một trong những nhiệm vụ đầu tiên mà Unilingo cam kết với khách hàng của mình, đó là "thanh trừng" những phiên bản lồng tiếng vi phạm bản quyền này.
Trước khi ra mắt kênh PewDiePie en Espanol , Mansorian cho biết đã xóa sổ một kênh "fandub" có hơn 100.000 người đăng ký bằng cách gửi yêu cầu vi phạm bản quyền tới YouTube.
“Sự phổ biến của những bản lồng tiếng lậu dường như cũng phản ánh nhu cầu của khán giả đối với việc chuyển thể nội dung sang ngôn ngữ bản địa trên YouTube”, Seryun Lee, giáo sư chuyên nghiên cứu về dịch thuật và văn hóa tại Đại học Ngoại ngữ Hankuk, nói với Rest of World.
Ông Lee cũng nhanh chóng chỉ ra rằng "fandub" không phải là không có lợi cho những người dùng YouTube nổi tiếng. Ngoài việc chứng minh nhu cầu về nhiều ngôn ngữ khác nhau, một số người trong ngành giải trí thậm chí còn khuyến khích những video "fandub" để tận dụng nguồn lao động miễn phí.
“Tôi đã nghe nói về việc người dùng YouTube và đơn vị sở hữu bản quyền tạm thời bỏ qua các phiên bản lồng tiếng do người hâm mộ làm cho họ. Việc NHM dành tình cảm để sản xuất và chia sẻ những nội dung như vậy thông qua nhiều phiên bản ngôn ngữ khác nhau là một chiến lược tiếp thị rất hiệu quả”, ông Lee nói.
Thị trường dịch vụ dịch thuật cho các video đang phát triển rất nhanh chóng: Theo ước tính, thị trường này có thể đạt quy mô lên tới 47,21 tỷ USD vào năm 2030 do nhu cầu đột biến từ các dịch vụ phát trực tuyến tăng cao.
 |
| Nhu cầu lồng tiếng cho các video trên YouTube được dự đoán sẽ bùng nổ trong thời gian tới. Ảnh: Telangana Today. |
Tuy nhiên, theo báo cáo của Rest of World, những nhà cung cấp dịch vụ đang phải vật lộn để kịp hoàn thành các đơn đặt hàng, bên cạnh việc giữ chân những dịch giả tài năng.
Đặc biệt, các nhà cung cấp đang lo ngại việc người dùng YouTube có thể không trả được mức giá mà họ mong muốn.
“Mức giá cho dịch vụ sẽ phụ thuộc vào quy trình làm việc và giá cả. Bạn biết đấy, tôi nghĩ cách tạo nội dung trên YouTube rất khác biệt”, Louise Callcott-Stevens, CEO của EarCandy, đối tác cung cấp bản dịch bằng ngôn ngữ Nam Phi cho Netflix và Paramount nói.
Hiện EarCandy vẫn chưa hợp tác với người dùng độc lập trên YouTube, nhưng Callcott-Stevens nhận thấy sự gia tăng của các nhà cung cấp dịch vụ lồng tiếng chuyên biệt ở Los Angeles là dấu hiệu cho thấy xu hướng này có thể lan rộng ra toàn cầu trong những năm tới.
Những chiếc bẫy vô hình trên mạng xã hội
Cuốn sách Vũ trụ kĩ thuật số của giáo sư Kim Sang Kyun đã đi sâu phân tích, mổ xẻ một cách tường tận, những tác động các thiết bị thông minh, thế giới ảo và mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại.
