Theo Wired, Steve Jobs là một nhà cách mạng vĩ đại, nhưng không phải một CEO tốt. Nhà sáng lập Apple có thể xuất sắc trong việc phát triển các sản phẩm công nghệ mới, nhưng việc điều hành một công ty lại không phải thế mạnh của ông.
Trong khi đó, người kế nhiệm ngai vàng Apple - Tim Cook - đã chứng tỏ mình vượt trội hơn trong vai trò này. Thậm chí Tim được được đánh giá là người giỏi nhất trong sáu người đàn ông từng nắm quyền điều hành Táo Khuyết.
Con số biết nói
Những số liệu chính là bằng chứng thuyết phục nhất: Apple là công ty nghìn tỷ USD đầu tiên, cột mốc chói lọi nhất dưới thời Tim Cook. Apple đã đạt được bước ngoặt này vào ngày 2/8/2018, khi cổ phiếu của hãng tăng lên đến 207,05 USD. Để so sánh, khi Jobs qua đời ngày 19/5/2011, cổ phiếu Apple có giá chỉ 50,53 USD, định giá toàn công ty thấp hơn hai phần ba so với hiện nay: chỉ 300 tỷ USD.
Doanh thu của Apple dưới thời Tim Cook cũng tăng gấp 3 lần. Cụ thể, năm 2018 hãng đã đạt mức doanh thu kỷ lục 265,6 tỷ USD, cao nhất trong lịch sử công ty. Khi được bổ nhiệm, các nhà phân tích đã lo lắng vị CEO này sẽ không thể khiến Apple tăng trưởng nữa do giá trị công ty lúc bấy giờ đã quá lớn.
 |
| iPad luôn là sản phẩm người dùng nghĩ đến đầu tiên khi muốn mua một chiếc máy tính bảng. Ảnh: NBC. |
Trong 8 năm vừa qua, Tim Cook đã chứng minh rằng mọi hoài nghi về ông đều đã sai.
Dù nhu cầu iPhone của thị trường đang chững lại, Apple vẫn luôn dẫn đầu trong mọi lĩnh vực mà hãng tham gia cạnh tranh. Apple Watch, iPad hay AirPods luôn chiếm thế độc tôn ở thị phần sản phẩm của mình.
Lấy một ví dụ, dù Apple chưa bao giờ tiết lộ doanh số, nhưng Apple Watch được ước tính đã bán hơn 50 triệu thiết bị cho đến hôm nay. Theo công ty nghiên cứu thị trường Canalys, con số này lớn hơn doanh thu toàn bộ ngành đồng hồ Thụy Sĩ cộng lại.
Ngoài ra, việc kinh doanh dịch vụ của Apple được mở rộng trong nhiều lĩnh vực cũng đảm bảo một tương lai thoát ly phần cứng của hãng, là bước nhìn xa của Tim Cook.
Steve Jobs kiến tạo lỗi lạc, nhưng không phải người điều hành giỏi
Từ khi Steve Jobs qua đời, ông trở thành một hình tượng gần như được thần thánh hóa. Một nhà cải cách vĩ đại hẳn xứng đáng với những lời ca ngợi như vậy. Tuy nhiên, không phải mọi thứ với bàn tay của Jobs đều hóa vàng.
Steve từng bị đuổi khỏi chính công ty do ông sáng lập vì thái độ làm việc kém, dù ông đã trở lại không lâu sau đó. Những dự án ngoài Apple của Steve như công ty máy tính NeXT cũng không gặt hái được nhiều thành công, và cuối cùng bị chính Apple mua lại với mức giá rẻ bèo 400.000 USD.
 |
| Không thể phủ nhận công ty máy tính NeXT là sự thất bại bẽ mặt của Steve Jobs. Ảnh: Techland. |
Duy chỉ có xưởng phim Pixar là dự án sinh lời hiệu qủa của Steve Jobs, nhưng thực tế Pixar chủ yếu được quản lý bởi John Lasseter và Ed Catmull.
Khi Jobs trở lại Apple, ông đã gặt hái được nhiều thành tựu khi sáng tạo những thiết kế mang tính bước ngoặt trong lịch sử di động, song khi công ty bắt đầu ổn định, Jobs chuyển giao mọi thứ cho Tim Cook, đang là COO vào thời điểm đó.
Cố chủ tịch Apple muốn tập tủng toàn bộ thời gian để tạo ra các sản phẩm mới cùng với Jony Ive. Trong khi đó, Cook điều hành Apple và trở thành kiến trúc sư chính cho hoạt động sản xuất và chuỗi cung ứng khổng lồ, điều đã tạo nên một Apple thành công hôm nay.
Tuy đảm nhận vị trí là giám đốc điều hành, Steve Jobs chủ yếu làm việc như một giám đốc sản phẩm của Apple.
“Rất nhiều người đã lo ngại Tim Cook không thể điều hành công ty tốt vì anh ta không phải một người làm sản phẩm”, Harace Dediu, người sáng tập công ty phân tích Asymco nói. “Tuy nhiên, đó vốn không phải điều ông ấy phải làm”.
Apple tiếp tục phát triển mạnh mẽ
Thực tế, Apple tiếp tục đổi mới các sản phẩm sau khi Jobs qua đời. Jony Ive vẫn vững vàng đi trên con đường của mình mà không có “người giáo viên”, cách ông gọi Jobs. Apple Watch là sản phẩm đầu tiên của Apple không có bất cứ sự góp ý nào từ Steve Jobs, nhưng nó vẫn thành công đáng kể và nhận được sự yêu mến từ người dùng.
Và rồi, chúng ta có AirPods hay FaceID, hệ thống nhận dạng bảo mật khiến người dùng an tâm và hoạt động mượt mà nhất; Apple Pay, hệ thống thanh toán đã thống trị toàn cầu với khoảng 252 triệu người dùng trong năm 2018.
Theo nhà phân tích Gene Munster, chip A12 Bionic đã đạt đến mức hiệu năng ngang với máy tính để bàn. Apple cũng đang sản xuất những chiếc iPhone và iPad tốt nhất của mình.
Tất nhiên, triều đại Tim Cook không hoàn hảo. Có những lời chỉ trích chính đáng rằng Apple đang bỏ bê Mac, trì hoãn sản phẩm này bằng những lỗi về bản phím.
 |
| Apple dưới thời Tim Cook vẫn có những thất bại nhất định. Bàn phím Butterfly trên MacBook mới là một trong số đó. Ảnh: CNET. |
Việc khai tử AirPower mới đây sau 2 năm hứa hẹn cũng là một điểm khuyết lớn cho thời gian điều hành của CEO này. Chưa kể Apple đang đối mặt với một số cáo buộc trốn thuế. Giá iPhone đang đắt hơn bao giờ hết.
Nhưng điều quan trọng nhất ở một “công ty già” như Apple không phải là các sản phẩm, mà là vấn đề hậu cần - một chuỗi cung ứng, phân phối, quản lý tài chính và tiép thị hiệu quả. Tim Cook đã chứng minh tài năng của mình trong tất cả những lĩnh vực này.
Apple và một công ty lớn với nhiều vấn đề phức tạp, khi tham gia vào một chuỗi nhiều sản phẩm phần cứng, dịch vụ ở nhiều thị trường khác nhau. Tim Cook rất phù hợp để điều hành Apple theo cách Steve Jobs không làm được.
“Khi bạn trở thành công ty khổng lồ với rất nhiều người đang hoạt động và mô hình kinh doanh đa dạng, bạn cần có một CEO tổng quát hơn”, ông Dediu nói. ”Đó là vị trí mà Tim Cook luôn đứng vững: một người đàn ông hợp việc”.
