Không ai có thể 'đốt tiền' mãi, kể cả Apple

Cách đây vài ngày trước, tin tức Apple hủy dự án ôtô điện “Project Titan” đã được lan truyền khắp nơi. Suốt cả thập kỷ qua, dự án liên tục trong trạng thái bấp bênh với hàng nghìn nhân viên được tuyển dụng và hàng loạt thay đổi lớn về lãnh đạo dự án. Những điều này đã làm trì hoãn những nỗ lực nghiên cứu và phát triển đầy tham vọng của tập đoàn.

Theo nguồn tin từ Bloomberg, sau khi kết thúc dự án ôtô điện, Apple chuyển nhiều người trong số gần 2.000 nhân viên sang “Nhóm Dự án Đặc biệt” để tập trung vào phát triển AI.

Với những người mong đợi Apple Car trong những năm qua, tin tức hủy bỏ dự án mang lại nỗi thất vọng lớn. Họ đặt câu hỏi tại sao tập đoàn khổng lồ như Apple lại kết thúc một dự án xe hơi bí mật mà hãng chưa bao giờ công bố hay thừa nhận chính thức?

Apple đã thất bại từ lúc bắt đầu

Theo cây bút Raymond Wong của Inverse, ông không hề thất bất ngờ. Bởi suốt nhiều năm, ông luôn tin rằng Apple sẽ không bao giờ có thể tạo ra ôtô điện. Giám đốc điều hành Jeff Williams và Phó Giám đốc Công nghệ Kevin Lynch, người được giao phụ trách dự án ôtô điện, không chỉ từ bỏ dự án Apple Care chỉ sau một đêm. Nó đã thất bại ngay từ đầu.

Ngay cả khi Steve Jobs qua đời vào năm 2011, Apple vẫn tiếp tục chuỗi phát triển sản phẩm và đổi mới ấn tượng trong những năm 2010. Khung kính và thép không gỉ của iPhone 4 đã đưa Apple bước vào thế giới sang trọng và cao cấp. iPhone 5 mang đến khả năng đọc dấu vân tay. Trong khi iPhone 6 và 6 Plus lại là cuộc cách mạng màn hình lớn, thỏa mãn nhu cầu từ lâu của người dùng.

Sau đó, Apple Watch xuất hiện vào năm 2015, nhanh chóng trở thành thiết bị theo dõi sức khỏe ai cũng cần phải có. Rồi đến AirPods gây bão trên toàn thế giới từ cuối năm 2016. Năm 2018, Apple đã tăng vọt đến mức trở thành công ty đại chúng đầu tiên đạt mức định giá 1 nghìn tỷ USD.

Với giá cổ phiếu tăng vọt, áp lực đã đè nặng lên Giám đốc điều hành Apple Tim Cook và các trợ lý của ông trong việc cung cấp một dòng sản phẩm bùng nổ tiếp theo (The Next Big Thing).

Apple cũng không biết xe điện của mình sẽ trông như thế nào. Ảnh: Business Insider.

Đến năm 2015, công ty bắt đầu thuê các chuyên gia ôtô để bắt đầu thực hiện dự án xe điện bí mật của mình. Apple được cho là đã đưa hàng nghìn nhân sự - từ nhân viên mới đến nhân viên kỳ cựu của các bộ phận khác - vào dự án, để khám phá mọi thứ, từ pin EV đến công nghệ tự lái.

Nhưng dù có bao nhiêu tin đồn nội bộ về xe điện vượt trội của Apple, cây bút Inverse luôn cho rằng dự án xe hơi của Apple không có bất kỳ định hướng rõ ràng nào. Apple đang cố gắng xây dựng điều gì? Một chiếc xe điện có thể cạnh tranh trực tiếp với Tesla? Một chiếc xe tự lái hoàn toàn, chạy bằng điện trông không giống như những chiếc sedan và SUV đi đầy trên đường?

Các báo cáo nội bộ Apple trong thập kỷ qua đã vẽ ra một bức tranh về cuộc chiến bên trong. Apple dường như không chỉ không biết họ muốn chế tạo loại xe nào, mà các công nghệ mà họ muốn đưa vào không thể phát triển hoặc không tồn tại.

10 năm cho một dự án Apple Car không có thật

Là người đứng đầu thiết kế công nghiệp, người đã tạo ra những kiểu mẫu khởi đầu xu hướng, Jony Ive sở hữu sức mạnh to lớn. Xét cho cùng, Cook không phải là một người làm sản phẩm như Ive hay Jobs. Vì vậy, để Ive làm những gì ông ấy giỏi - tưởng tượng về tương lai - có vẻ là một ý tưởng đúng đắn.

Song, vấn đề duy nhất với chiếc xe hơi chạy bằng Siri của Ive là nó không thực tế về mặt kỹ thuật. "Ông dường như không để ý đến các kỹ sư - những người lo lắng rằng dự án ôtô điện chỉ mang tính hư cấu như cuộc trình diễn. Nó di chuyển rất nhanh nhưng chẳng biết đâu là đích đến cuối cùng”, trích từ After Steve: How Apple Became a Trillion-Dollar Company and Lost Its Soul.

Là thiên tài thiết kế, nhưng Jony Ive lại nảy ra những ý tưởng vô thực cho Apple Car. Ảnh: New York Times.

Sau đó, The Information đưa tin Apple Car sẽ không có vô lăng hoặc bàn đạp phanh và có bốn chỗ ngồi đối diện nhau. Viết cho Bloomberg, Gurman nói rằng Apple đã quay trở lại với ôtô điện không có vô lăng và tính năng tự lái hoàn toàn sẽ chỉ hoạt động trên đường cao tốc, hoạt động giống như các chế độ kiểm soát hành trình và hỗ trợ người lái hiện có.

Mỗi năm, với mỗi thay đổi mới, dự án dường như trở lại con số 0, khởi động lại mà không có mục tiêu rõ ràng để hướng tới.

Trong khi đó, Apple đã cập nhật và cải tiến CarPlay từ năm 2014. CarPlay là cách Apple mở rộng chức năng của iPhone sang màn hình thông tin giải trí của ôtô. Với CarPlay, bạn có quyền truy cập vào bản đồ, cuộc gọi, nhắn tin, nhạc, podcast… Tất cả đều có thể được điều khiển bằng màn hình cảm ứng hoặc bằng giọng nói Siri.

Nói một cách đơn giản CarPlay là giao diện mà Táo khuyết có thể sẽ tích hợp trực tiếp vào màn hình của chính chiếc xe Apple Car. Nhưng để kiểm soát các công nghệ quan trọng bên trong xe của mình, hãng cần thiết kế chúng và sau đó tìm đối tác sản xuất phù hợp để sản xuất và lắp ráp lại với nhau. Đó là một quá trình lắp ráp phức tạp, tốn rất nhiều tiền và đòi hỏi độ chính xác gấp nhiều lần so với thiết kế iPhone.

Với Elon Musk, điều này vẫn có tính khả thi Tesla sở hữu các nhà máy của riêng mình. Còn Apple thì không. Họ phải thuê nhân công lắp ráp bên ngoài đến từ các công ty như Foxconn và Pegatron.

Có rất nhiều tin đồn rằng Apple đã đàm phán với Hyundai và Kia để giúp sản xuất Apple Car. Nhưng xác suất thành công là rất thấp bởi tại sao một nhà sản xuất ôtô lâu đời lại tiếp tay Táo khuyết để phá vỡ hoạt động kinh doanh và có khả năng cướp đi doanh số bán xe của chính mình? Một chiếc EV thương hiệu Apple có sức hấp dẫn mạnh mẽ hơn nhiều so với bất kỳ hãng xe hơi nào.

Hệ thống CarPlay được cho là bước đệm của xe điện Apple. Ảnh: Inverse.

Liệu Apple có muốn gánh vác trách nhiệm khi rắc rối trong quá trình sản xuất hoặc lắp ráp xe kém chất lượng là hậu quả một công ty khác để lại? ôtô - thậm chí cả Teslas - cũng có thể bị thu hồi bất cứ lúc nào. Vấn đề khi đó sẽ ở một mức độ nghiêm trọng hơn nhiều so với việc ngừng bán iPhone hoặc Apple Watch tại cửa hàng.

Thông báo dự án kết thúc cũng là lúc những suy đoán về Apple Car nên chấm dứt. 10 năm cho một kế hoạch trồi sụt, tạm hoãn liên tục như vậy là quá dài. Đã đến lúc Apple tiếp tục và tập trung vào việc phát triển các sản phẩm hiện có của mình và tăng gấp đôi các sản phẩm mới như Vision Pro.

iPad đã kết thúc một năm 2023 mà không có bản nâng cấp. Đây là lần đầu tiên của dòng máy tính bảng Apple kể từ khi ra mắt vào năm 2010. Đương nhiên, điều này cũng áp dụng với iPhone, Apple Watch, AirPods, máy tính Mac và phần mềm - đó mới là huyết mạch của họ.

Apple Car là một giấc mơ đẹp vào thời điểm Apple cần một mục tiêu để phấn đấu, còn thị trường xe điện vẫn còn non trẻ. Nhưng thực tế đáng buồn là Apple Car sẽ không bao giờ thành sự thật.