Ngày 11/3, UBND tỉnh Quảng Trị tổ chức đoàn khảo sát, nghe nhân chứng kể về địa đạo vừa được công nhân phát hiện khi đào móng công trình ở Đồn biên phòng Cửa Tùng (huyện Vĩnh Linh).
Các cán bộ ngành văn hoá tỉnh Quảng Trị nhận định, địa đạo chưa rõ chiều dài, cao khoảng 1,2 m, rộng 1 m được phát hiện cuối tháng 1/2016 khiến Đồn biên phòng Cửa Tùng trở thành “điểm song trùng của 2 di tích quốc gia đặc biệt”. Khu vực này vừa nằm trong hệ thống Làng hầm Vĩnh Linh, địa đạo Vịnh Mốc và cũng là điểm cuối về phía cửa biển của di tích Cầu Hiền Lương - sông Bến Hải.
Ông Hoàng Văn Đới (69 tuổi, trú thị trấn Cửa Tùng) cho biết, địa đạo vừa phát hiện này được lực lượng công an vũ trang đào vào năm 1962 và hoàn thành sau 4 năm.
“Tôi từng tham gia dân quân, sống và chiến đấu dưới địa đạo này thực hiện một số nhiệm vụ như đón bộ đội, nấu ăn, tiếp tế… Rất nhiều người đã tham gia đào địa đạo”, bà Nguyễn Thị Mai (75 tuổi) thông tin.
 |
| Địa đạo vừa phát hiện sẽ được khôi phục một đoạn từ điểm phát lộ ra
đến sườn đồi phía biển. Ảnh: CTV. |
Sau khi được hoàn thành, địa đạo này là căn cứ của lực lượng cán bộ chiến sĩ công an vũ trang, dân quân địa phương trú ẩn, làm nhiệm vụ canh gác cửa sông giới tuyến Bến Hải.
Tháng 2/1968, máy bay Mỹ đánh bom khiến một đoạn địa đạo bị sập, chôn vùi 3 người dân trú ẩn bên trong. Thi thể chị gái ông Hoàng Văn Đới cùng một người khác bị kẹt lại, không thể đưa ra ngoài.
Nhiều cao niên từng sống và chiến đấu ở địa đạo này mong muốn làm bia ghi danh, hương khói cho người đã khuất và giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ.
Theo đề xuất của ông Nguyễn Quang Chức - Phó giám đốc Trung tâm bảo tồn di tích và danh thắng Quảng Trị, cần phục dựng một đoạn địa đạo từ điểm phát lộ ra đến sườn đồi phía biển. Ông Chức nhận định, một số địa đạo ở Vĩnh Linh từng được nạo vét phục dựng thường có nền đất bên trong rất yếu, rất nguy hiểm vì không có ống thông hơi.
Trên cơ sở kết quả khảo sát, tìm hiểu ý kiến từ cán bộ và người dân, ông Mai Thức - Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị đã giao Bộ chỉ huy biên phòng Quảng Trị chủ trì và kết hợp các ngành thực hiện phương án khôi phục một đoạn địa đạo từ điểm phát hiện về phía biển. Khi thi công, cần xây dựng một con đường để phục vụ du lịch và tâm linh của người dân đồng thời kết hợp tìm kiếm hài cốt của người dân sót lại.
