Chính trị luôn liên quan đến thước đo hiệu suất. Và về điểm đó, ít có khoảnh khắc nào sánh được với khoảnh khắc vào sáng 13/11 tại Nhà Trắng, khi Tổng thống Biden và Tổng thống đắc cử Donald Trump thể hiện sự thân thiện và tôn trọng nhau trước công chúng - trong tổng cộng 29 giây, theo New York Times.
Họ bắt tay nhau mặc dù đã có nhiều năm không ưa và chỉ trích lẫn nhau. Ông Trump từng nói ông Biden là "gian dối" và còn tuyên bố sẽ điều tra hành động của vị tổng thống trong thời gian đương nhiệm. Ông Biden từng chê trách ông Trump "cố gắng đánh cắp một cuộc bầu cử" và sẽ "hy sinh nền dân chủ của chúng ta" trong quá trình theo đuổi quyền lực.
Ít nhất là vào buổi sáng thứ tư thu hút mọi sự chú ý của công chúng này, vị tổng thống thứ 46 của nước Mỹ đã quyết tâm duy trì các truyền thống lâu đời xung quanh quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình - đề nghị làm "mọi thứ có thể để đảm bảo ông được hỗ trợ, có được những gì ông cần" - ngay cả khi đó là những truyền thống mà ông Trump đã từ chối thực hiện bốn năm trước.
Ông Trump đã trả lời khi hai nhà lãnh đạo tạo dáng chụp ảnh trước lò sưởi đang cháy trong Phòng Bầu dục: "Tôi rất trân trọng một quá trình chuyển giao diễn ra suôn sẻ, nó sẽ suôn sẻ nhất có thể".
Cho đến tận chưa đầy hai tuần trước, vị tổng thống đắc cử vẫn thường chế giễu ông Biden là yếu đuối, bệnh tật và mất trí. Sáng 13/11, ông chỉ gọi tổng thống là "Joe", bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với lòng hiếu khách nồng hậu.
Đó là nửa phút đầy dấu ấn, theo sau đó là cuộc họp kín giữa hai nhà lãnh đạo, cùng với các chánh văn phòng của họ, kéo dài gần hai giờ.
Tuy nhiên, dưới lớp vỏ bọc công khai, cả hai người đàn ông đều đang phải đối mặt với những thực tế hoàn toàn khác nhau, theo New York Times.
Đối với ông Trump, đó là khoảnh khắc hồi sinh chính trị đầy phấn khích sau một thất bại mà ông chưa bao giờ thực sự chấp nhận.
    |
Tổng thống đắc cử Donald Trump và Tổng thống Joe Biden gặp nhau tại Phòng Bầu dục. Ảnh: New York Times, Reuters. |
Còn đối với ông Biden và đội ngũ của ông, đó là một ngày u ám. Thất bại và tuyệt vọng là một cảm giác khó có thể tránh khỏi. "Một ngày khó khăn", một trợ lý cấp cao nhắn tin trong cuộc họp, tóm tắt tâm trạng ở Cánh Tây, nơi đội ngũ mới của ông Trump sẽ sớm tiếp quản.
Những cuộc gặp gỡ như thế này luôn đầy căng thẳng, đặt hai đối thủ cạnh nhau cố gắng cư xử lịch sự sau nhiều tháng chỉ trích lẫn nhau. Herbert Hoover từng tức giận vì Franklin D. Roosevelt không đồng ý với cách tiếp cận của ông đối với cuộc Đại suy thoái trong quá trình chuyển đổi. Jimmy Carter không ấn tượng khi Ronald Reagan không ghi chép trong cuộc họp sau bầu cử của họ.
Tám năm trước, không khí cũng như vậy với một cuộc họp tương tự giữa Tổng thống Barack Obama và ông Trump, khi đó là tổng thống đắc cử. Ông Trump đã dành nhiều năm để thổi phồng lời nói dối về nơi sinh của ông Obama rằng ông Obama sinh ra bên ngoài nước Mỹ nên không đủ điều kiện để trở thành tổng thống. Ông Obama cũng từng hết lời chế nhạo ông Trump. Đến khi hai người chào nhau, họ tỏ ra rất thân thiện một cách đáng ngạc nhiên. Nhưng sự lịch thiệp đó chỉ là một màn kịch và không kéo dài. Ông Trump không bao giờ tìm kiếm lời khuyên của ông Obama và bốn năm làm tổng thống của ông Trump chỉ làm sâu sắc thêm sự bất đồng của ông Obama.
Ông Biden và ông Trump có thể được kỳ vọng sẽ chôn vùi truyền thống lịch thiệp giả tạo.
Rốt cuộc, chính ông Trump là người đã phớt lờ cuộc gặp mặt truyền thống vào năm 2020, bị ám ảnh bởi lời phủ nhận sai lầm của ông về chiến thắng của ông Biden.
Hôm 13/11, hai người ngồi cách nơi ông Trump chứng kiến Điện Capitol bị những người ủng hộ ông lục soát vào ngày 6/1/2021 chỉ vài mét. Các điều tra viên của Quốc hội sau đó đã xác định được rằng ông đã không làm gì nhiều để can thiệp hoặc ngăn chặn bạo lực, mà chỉ theo dõi diễn biến của nó trong nhiều giờ trên tivi.
Khi ông Biden nhậm chức 14 ngày sau đó, ông Trump đã không chào đón ông tại Nhà Trắng, đi cùng ông đến Điện Capitol hay ngồi vào ghế của ông trên sân khấu. Thay vào đó, ông lên chiếc Marine One từ Nhà Trắng di chuyển đến một chiếc máy bay phản lực đang chờ đưa ông đến khu dinh thự của mình ở Florida.
Đối với ông Biden, có rất nhiều lý do để trả lại sự lạnh lùng đó. Tuy nhiên, tổng thống là người theo chủ nghĩa thể chế tối thượng, đã phục vụ tại Washington gần nửa thế kỷ. Sẽ là không phù hợp nếu ông Biden hành động theo cách mà ông Trump đã làm bốn năm trước đó - ngay cả khi ông muốn. Thay vào đó, thông điệp của ông gửi đến tổng thống đắc cử chỉ đơn giản: "Chào mừng. Chào mừng trở lại".
Những lời sau cùng của ông Biden là một sự thừa nhận tinh tế về thất bại của chính ông trong việc ngăn chặn những gì ông đã nói từ lâu là mối đe dọa đối với cốt lõi của nền dân chủ Mỹ: sự trở lại nắm quyền của ông Trump.
Về phần mình, tổng thống đắc cử đã có sự ám chỉ gián tiếp đến những khác biệt giữa hai người. "Cảm ơn rất nhiều", ông nói. "Chính trị khắc nghiệt, và trong nhiều trường hợp, đó không phải là một thế giới tốt đẹp. Nhưng đó là một thế giới tốt đẹp ngày nay và tôi rất trân trọng một sự chuyển đổi suôn sẻ, nó sẽ suôn sẻ nhất có thể. Và tôi rất trân trọng điều đó, Joe".
Ông Biden trả lời: "Không có gì".
     |
Ông Trump dự cuộc họp của các nhà lập pháp Cộng hòa trên Đồi Capitol, trước khi tới Nhà Trắng hôm 13/11. Ảnh: Reuters. |
Sau cuộc họp, thư ký báo chí Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết cuộc thảo luận đã diễn ra "thân mật", "nhã nhặn" và "có ý nghĩa". Bà cho hay một số chủ đề đã được thảo luận, bao gồm an ninh quốc gia và chính sách trong nước. Ông Trump đã mang theo một bộ câu hỏi chi tiết cho ông Biden.
Bà Jean-Pierre không đi sâu vào chi tiết về cuộc trò chuyện, nhưng cho biết tổng thống đã mang theo danh sách của riêng mình, bao gồm nhắc nhở ông Trump về những việc vẫn còn trong danh sách việc cần làm của quốc hội, bao gồm tài trợ cho chính phủ và thông qua cứu trợ cho các thảm họa gần đây.
Sau khi rời Nhà Trắng, ông Trump đã gọi điện cho tờ New York Post để mô tả về chuyến thăm. Ông nói rằng "chúng tôi đã hiểu nhau trở lại" trong khi thảo luận về các vấn đề như chiến sự ở Ukraine.
"Tôi muốn - Tôi đã hỏi quan điểm của ông ấy và ông ấy đã cho tôi biết", ông Trump nói - theo tờ The Post. "Ngoài ra, chúng tôi cũng đã nói rất nhiều về Trung Đông. Tôi muốn biết quan điểm của ông ấy về thực tại và ông ấy nghĩ gì. Và ông ấy đã cho tôi biết, ông ấy rất tử tế".
Trước cuộc họp tại Nhà Trắng, ông Trump đã bắt đầu ngày làm việc của mình tại Washington trong một không gian thân thiện hơn: Cuộc họp của các nhà lập pháp Cộng hòa trên Đồi Capitol.
Ông Trump đã được các thành viên đảng Cộng hòa tại Hạ viện chào đón nồng hậu trong một cuộc họp kín gần Điện Capitol, họ đã dành cho ông một tràng pháo tay khi ông bước lên sân khấu và đưa ra những phát biểu chiến thắng xoay quanh chiến thắng bầu cử.
Ông Trump, 78 tuổi, thậm chí còn đùa vui về chuyện tái tranh cử: "Tôi ngờ rằng tôi sẽ không tái tranh cử. Trừ khi quý vị nói 'Ông ấy giỏi đến mức chúng ta phải tìm ra cách khác'".
Tiết lộ về tổng thống Mỹ
Mục Thế giới xin giới thiệu tủ sách về tổng thống Mỹ, cung cấp cho độc giả thông tin về các đời tổng thống Mỹ cùng những người thân của họ, qua đó cho phép chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn không chỉ vào cuộc đời của những nhà lãnh đạo xứ cờ hoa mà còn là vào nền chính trị Mỹ.
