T
rần Minh Hoàng (sinh năm 1991, nhân viên ngân hàng) là người nhạy cảm với công nghệ. Anh say mê với các mẫu điện thoại, laptop mới ra, có thể nói hàng giờ về bitcoin, ví tiền ảo và những công nghệ thông minh có thể giúp cuộc sống của con người dễ dàng và thú vị hơn.
Tất nhiên Hoàng không thể để mình chậm chân trước trào lưu thanh toán qua di động, thứ đang là lựa chọn của rất nhiều người trẻ thay cho thẻ vật lý và ví tiền thông thường.
Chàng trai 27 tuổi sử dụng chiếc Samsung Galaxy Note 8 như một chiếc ví điện tử thông minh và thường xuyên rời nhà với duy nhất một chiếc điện thoại trên tay.
"Samsung Pay của chiếc Note 8 này hoạt động với hầu hết máy quẹt thẻ. Mình thoải mái đi từ quán cà phê, nhà hàng, tới các trung tâm thương mại, cửa hàng mua sắm, hay siêu thị, các khu vui vui giải trí mà không cần cầm theo ví tiền", anh cho biết.
N
hững người thuộc thế hệ Internet như Minh Hoàng, sinh ra trong khoảng từ năm 1980 đến 2000, nằm trong tầm tuổi 17 tới 37, chiếm hơn 30% dân số Việt Nam, tương đương khoảng 30 triệu người. Đặc trưng nhất của thế hệ này là chào đời và trưởng thành trong thời đại công nghệ.
Internet, mạng xã hội, smartphone đã trở thành bầu khí quyển thứ hai khi mọi cách thức liên lạc, giao tiếp, thể hiện bản thân, thậm chí là chi tiêu, mua sắm đều được thông qua không gian này.
Không còn phải dùng tiền mặt hay thẻ thanh toán, chỉ cần một chiếc smartphone, họ có thể thoải mái đi khắp nơi và trả tiền cho mọi dịch vụ ăn uống - di chuyển - mua sắm chỉ bằng một cái "phẩy tay" với công nghệ thanh toán qua di động.
Hình ảnh những chàng trai, cô gái hiện đại mang theo mình hành trang gọn nhẹ cùng chiếc điện thoại thông minh trên đường phố, trong các trung tâm thương mại, khu mua sắm sầm uất, nhà hàng sang trọng không còn lạ lẫm với mọi người.
Khi thế giới chuyển sang online ngày càng nhiều, thế hệ Internet càng trở nên toàn cầu trong cả tư duy lẫn tương tác. Các "công dân đám mây" có trong tay những chiếc smartphone có thể chủ động chi tiêu, tiết kiệm, lên kế hoạch mua sắm chỉ với duy nhất một vài cú chạm nơi đầu ngón tay.
Cũng theo sự phát triển như vũ bão của công nghệ, việc bảo vệ cho ví tiền càng trở nên quan trọng hơn.
Minh Hoàng, cũng như nhiều người trẻ khác lựa chọn ví điện tử vì độ an toàn vượt trội hơn hẳn các phương thức truyền thống. Không còn chuyện người trẻ ra đường cầm theo chiếc ví dày cộp.
"Khi thực hiện thanh toán, đặc biệt là với những khoản tiền lớn, tất nhiên mình không lựa chọn tiền mặt, còn thẻ từ cũng có mức độ rủi ro cao. Không may sơ sẩy đánh mất ví tiền thì không chỉ tiền mặt mà thông tin trên thẻ cũng có nguy cơ bị mất và bị chi tiêu trước khi mình kịp khoá thẻ", Hoàng giải thích.
Bằng cách sử dụng Samsung Pay, Hoàng đã giảm thiểu nguy cơ bị ăn cắp thông tin trong quá trình thanh toán. Ngoài cách nhập mã PIN quen thuộc, phương thức trả tiền qua di động này được tích hợp hai phương thức bảo mật sinh trắc học mới nhất là cảm biến vân tay và mống mắt - những thứ không thể sao chép hay trùng lặp với bất cứ ai.
Đặc biệt, cảm biến mống mắt Iris scanner được đánh giá là có độ an toàn thuộc hàng top. Theo đó, để lấy được hình ảnh của cả 2 mắt khó hơn nhiều lần so với việc dò mã PIN hoặc sao chép dấu vân tay.
So sánh thẻ từ với ví điện tử: Nếu như tấm thẻ nhựa phơi bày tất cả thông tin, thì Samsung Pay lại mã hóa sổ thẻ, ngày hết hạn,... thành một mã token đại diện, không giống với số thẻ thanh toán nguyên bản.
Thậm chí nếu cài đặt cùng một thẻ lên nhiều thiết bị khác nhau, mã token này cũng thay đổi để tương ứng với từng máy.
"Mình thường xuyên đi nước ngoài để công tác, du lịch. Với thẻ từ, nếu lỡ làm mất, cách xử lý phổ biến nhất là gọi điện tới ngân hàng để khóa thẻ, nhưng gọi quốc tế về Việt Nam rất phiền phức và tốn kém. Tuy nhiên nếu chiếc điện thoại của mình bị mất, sẽ có dịch vụ giúp khóa hoặc xóa thông tin thẻ từ xa, miễn phí", Minh Hoàng cho biết.
Như vậy với những người mê xê dịch, thích vi vu, ví điện tử là giải pháp tối ưu. Cùng với chiếc điện thoại thông minh, ví ảo giúp người dùng thanh toán, chi tiêu, kiểm soát tài chính hiệu quả.
Chỉ khoảng 1 năm trước, hình ảnh những chiếc ví dày cộm các loại thẻ, hình ảnh cây ATM luôn đông nghẹt người vào cuối tháng,... là bình thường, thì giờ đây người trẻ có thể nhẹ nhàng tự do tận hưởng cuộc sống.
T
hời kỳ kinh tế số, thông tin người tiêu dùng không chỉ giới hạn ở họ tên địa chỉ, điện thoại,... (thông tin định danh); số tài khoản, số thẻ ngân hàng,... (thông tin tài chính) mà còn cả những mô tả hành vi, cách thức suy nghĩ, thói quen tiêu dùng.
Sự phát triển của công nghệ và trí thông minh nhân tạo cho phép các tập đoàn lớn thu thập thông tin, tham khảo từ việc người dùng đang tìm kiếm sản phẩm gì, dịch vụ gì,... từ đó định hướng được hoạt động để tiếp cận hoạt động quảng cáo, kinh doanh.
Đây là cũng phương pháp giúp người tiêu dùng được tận hưởng cuộc sống dễ dàng và đơn giản hơn.
Tại Diễn đàn Thanh toán điện tử Việt Nam 2017, nhiều chuyên gia đánh giá, thanh toán di động đã đem lại cơ hội tiếp cận các dịch vụ tài chính thuận tiện, với chi phí phải chăng cho hàng trăm triệu người thu nhập thấp. Sự xuất hiện của mobile payment đã giúp cộng đồng thu nhập thấp tham gia và có cơ hội hưởng lợi trực tiếp từ những thành quả của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.
Các diễn giả tại diễn đàn này còn cho rằng loại hình thanh toán di động sẽ nhanh chóng bùng nổ và phổ cập tại Việt Nam như đã làm được với điện thoại di động hơn 10 năm trước.
Thực tế, thanh toán qua điện thoại di động đang trở thành một xu hướng, kênh thanh toán mới, có tốc độ phát triển nhanh, phát huy hiệu quả. Trong đó Việt Nam được đánh giá là thị trường giàu tiềm năng để phát triển hình thức thanh toán này.
Lấy ví dụ với Samsung Pay, chỉ sau 3 tháng chính thức triển khai (từ 9-12/2017), phương thức thanh toán di động đột phá này đã nhận được sự ủng hộ của khá đông người dùng.
Tính đến ngày 20/12, số lượt sử dụng ứng dụng mobile payment trên các dòng máy Samsung tại Việt Nam đã chạm mốc hơn 160.000, lượt giao dịch bằng ứng dụng này đạt hơn 148.000. Trong đó lý do lớn nhất khiến người dùng lựa chọn cách này để thanh toán là họ có một trải nghiệm mua sắm nhanh hơn, dễ dông hơn và an toàn hơn.
Một lý do nữa để thấy rằng thanh toán di động có tiềm năng tại Việt Nam, đó là số lượng thuê bao di động vượt quá dân số.
Ngoài ra, dễ dàng nhìn ra thanh toán di động có giá thành rẻ hơn các giải pháp truyền thống. Nó góp phần tiết kiệm chi phí chung cho xã hội, giảm giá thành sản phẩm dịch vụ, nhất là các dịch vụ ngân hàng.
Nói về tương lai của thanh toán qua di đông, Garry Lyons, Tổng Giám đốc Sáng tạo của MasterCard nhận định vào một ngày không xa, tiền mặt sẽ biến mất hoàn toàn. Tương lai xa nữa, thanh toán qua thẻ cũng sẽ giảm bớt, chỉ còn lại thanh toán điện tử.
Trong số đó, thanh toán qua di động có tiềm năng cực lớn vì có quá nhiều lợi ích: thuận tiện, minh bạch, đơn giản hóa khâu thanh toán, an toàn, giảm thiểu tội phạm nhờ dễ dàng kiểm soát sự lưu thông của dòng tiền.
Tuy nhiên, trước mắt, các loại ví điện tử vẫn đối mặt một thách thức, đó là thói quen thanh toán tiền mặt của người dân. Bên cạnh đó, phần lớn dân số Việt ở nông thôn, số lượng người không có tài khoản tại ngân hàng còn lớn, chưa được tiếp cận với các công nghệ thanh toán.
Quan trọng hơn hết, các khuôn khổ pháp lý, cơ chế chính xác liên quan tới thanh toán di động cũng cần được nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung để đáp ứng sự phát triển nhanh của công nghệ.
Cuối cùng, cần tăng cường bảo vệ an toàn mạng để bảo vệ người sử dụng thanh toán qua di động, tránh những lỗ hổng an ninh mạng để bảo vệ người tiêu dùng.