Thật ít, giả nhiều
Mua được 2 kg vi cá mập với giá hơn 1 triệu đồng từ chợ Vĩnh Hải về chế biến để bồi dưỡng cho người bệnh, nhưng khi nấu lên theo đúng chỉ dẫn trên bao bì thì ông Trần Văn Minh ở đường 19/8 (Phan Rang) thấy vi cá mập sủi lên bọt trắng. Khi ăn, vi cá không hề có mùi vị gì, mới để từ sáng đến chiều đã bốc mùi chua nên ông Minh không dám sử dụng nữa.
Vi cá mập tươi có nhiều tác dụng nhưng cũng dễ bị tẩm chất bảo quản. |
Theo ông Minh cho biết ông được giới thiệu loại vi cá mập này bán ở Nha Trang có nhiều chất dinh dưỡng, không thua gì yến sào nên khăn gói vào mua.
Ông được cả những tiểu thương bán vi cá mập ở chợ Vĩnh Hải cam kết là hàng thật, nếu không có thể trả lại hoặc gọi đến số điện thoại trên bao bì, nhưng khi thấy có dấu hiệu bất thường trong sản phẩm, ông Minh gọi đến số điện thoại ấy thì không liên lạc được.
Đổ bệnh thêm vì vi cá mập tươi
Theo Chi cục quản lý thị trường Khánh Hòa thì các loại thực phẩm đặc biệt, nhất là vi cá mập được bày bán trong các đại lý lớn thì có độ tin tưởng cao vì thường xuyên được Chi cục đi kiểm tra và kiểm soát, còn ở những điểm bán nhỏ lẻ các tiểu thương buôn bán ngày càng tinh vi nên chưa thể kiểm soát chặt chẽ được. Và việc làm giả vi cá mập này cũng xuất hiện, chỉ cần bột sắn, chất bảo quản và hàng the trộn lẫn vào nhau, hoặc có thể độn thêm một chút vi cá mập thật.
Không chỉ bán vi cá mập khô mà một số tiểu thương còn bán vi cá mập tươi. Tuy nhiên, vi cá mập tươi là một loại thực phẩm đặc biệt nên chỉ có thể dùng loại còn tươi nguyên mới có giá trị dinh dưỡng cao. Khi các loại vi cá mập quá ươn và bị để quá lâu thì không còn chế biến được nữa. Tuy nhiên, nhiều tiểu thương vẫn gom về để tẩm chất bảo quản bán cho khách hàng.
Ông Trần Văn Đang, chuyên gia về an toàn thực phẩm cho biết chất độc có trong vi cá ươn thối, người ta gọi là chất putrescine và cadaverinem, là chất chính gây ra ngộ độc thức ăn do vi khuẩn gây ra. Không phải vi khuẩn nhiễm vào thức ăn gây ra triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, ói, mà do vi khuẩn biến đổi từ thực phẩm. Vi cá mập có cấu tạo bởi những acid amin khác nhau. Chính vi khuẩn đã biến đổi những acid amin thành amin. Các amin này là độc chất đã gây ra tình trạng ngộ độc.
Để an toàn, người tiêu dùng phải cảnh giác với các loại vi cá có nguồn gốc xuất xứ không rõ ràng. Khi thấy có dấu hiệu bất thường lúc chế biến thì nên dừng lại ngay. Đặc biệt, mua vi cá mập khô, khi nấu lên nên đối chiếu các đặc điểm của món ăn này với các đặc điểm được ghi trên bao bì xem có trùng khớp nhau không.
Tốt nhất nên mua hàng ở những cửa hàng có địa chỉ cố định, có uy tín. Nếu các đặc điểm của sản phẩm không trùng với đặc điểm trên bao bì thì không nên sử dụng tiếp. Cũng có thể thử vi cá mập bằng cách thủ công là bỏ vi cá ra, nếu thấy có mùi thơm đặc trưng, không bở, không có hiện tượng bung những hạt bột nhỏ ra thì đó là vi cá mập thật.
Thiếu cẩn trọng dễ mua phải vi cá mập khô làm từ bột sắn. |
Nếu mua được đúng vi cá mập thật thì ngoài tác dụng bổ dưỡng sức khỏe còn có nhiều tác dụng khác. Do Chondroitin trong vi cá ức chế các men phá hủy chất sụn trong khớp, kích hoạt các men xúc tác cho quá trình tổng hợp chất acid hyaluronic.
Đây là chất cần thiết cho khớp hoạt động tốt, thuốc này dùng cho những trường hợp thấp khớp, đau nhức xương. Chondroitin tạo độ ẩm thích hợp cho mắt, giúp mắt điều tiết tốt. Nó cũng nuôi dưỡng các tế bào giác mạc, tái tạo lớp phim nước mắt trước giác mạc, tăng cường tính đàn hồi của thấu kính thể mi. Chất này còn hạn chế sự khô mắt, mỏi mắt, hoa mắt khi mắt phải làm việc nhiều.