 |
“Linh hoạt”, “an toàn”, “chính xác”, “giá thành phù hợp”... là những từ khóa được giới công nghệ và nhiều khách hàng mô tả về 2 thành tựu của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel). Trong đó, thiết bị viễn thông 5G do Viettel nghiên cứu, phát triển có nhiều thứ được áp dụng lần đầu. Công nghệ đảm bảo an toàn, an ninh thông tin mạng viễn thông cũng có tính năng vượt trội so với giải pháp thương mại.
Ông Tào Đức Thắng - Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Viettel - nhấn mạnh về những thách thức mà đội ngũ nghiên cứu khoa học phải vượt qua tại lễ vinh danh điển hình xuất sắc toàn cầu “Viettel’s Stars 2023”. “Thách thức đến từ việc chúng ta phải giải những bài toán lớn của ngành, đất nước, xã hội với yêu cầu về chất lượng và độ chính xác rất cao. Là công ty công nghệ hàng đầu Việt Nam, Viettel sẽ thường xuyên nhận được những yêu cầu khó khăn như thế”, ông cho biết.
Thực tế, Viettel đã đầu tư vào nghiên cứu sản xuất thiết bị viễn thông từ 8 năm trước. Tham gia vào thị trường, Viettel vừa là đối tác, vừa là đối thủ cạnh tranh với các hãng công nghệ lớn đang cung cấp thiết bị cho mạng viễn thông toàn cầu như Ericsson, Huawei, Nokia, ZTE, Samsung.
Hợp tác và tự chủ
Năm 2017, Viettel lần đầu công bố chế tạo thành công hệ thống tính cước thời gian thực vOCS. Thiết bị đóng vai trò “trái tim” cho mạng viễn thông này cũng chứa đựng sáng chế của Viettel, được bảo hộ độc quyền tại Mỹ, giúp năng lực xử lý, tính toán tăng gấp 5 lần hệ thống tương đương, giảm chi phí đầu tư phần cứng xuống còn một nửa.
 |
| Để được vinh danh tại “Viettel’s Stars 2023” đội ngũ nghiên cứu khoa học của Viettel phải vượt qua nhiều thách thức. |
Viettel trở thành trường hợp đầu tiên trên thế giới vừa là nhà khai thác dịch vụ viễn thông (operator), vừa sản xuất thiết bị (vendor). Làm chủ được vOCS, Viettel có thể độc lập phát triển các dịch vụ trên nền hạ tầng viễn thông, không phụ thuộc vendor như nhà mạng khác. Thành tựu này mở đường để Viettel tiếp tục theo đuổi nghiên cứu, chế tạo thành công toàn bộ thành phần mạng 4G và chinh phục 5G.
Tháng 3/2023, Viettel cùng Qualcomm công bố nghiên cứu, sản xuất thành công khối vô tuyến trạm thu phát sóng 5G đầu tiên trên thế giới sử dụng chipset (bộ điều khiển lõi) ASIC theo tiêu chuẩn Open RAN. Thông tin này thu hút sự quan tâm lớn tại Hội nghị Di động Toàn cầu (MWC) 2023 - sự kiện gặp gỡ B2B hàng đầu thế giới của ngành viễn thông.
Sản phẩm được đánh giá mở ra cơ hội thay đổi ngành công nghiệp sản xuất thiết bị hạ tầng mạng viễn thông, xóa bỏ sự lệ thuộc vào chipset độc quyền của vendor trên thế giới. Lô hàng đầu tiên xuất khẩu sang Ấn Độ vào tháng 12/2023 là tín hiệu khẳng định tiềm năng thương mại hóa sản phẩm.
Lựa chọn nền tảng chuẩn mở OpenRAN, thiết bị 5G của Viettel có khả năng tích hợp chéo với các phần tử mạng của nhiều nhà cung cấp. Giải pháp linh hoạt này giúp các nhà mạng triển khai mạng 5G với tốc độ cao, vùng phủ rộng, độ trễ thấp, trong khi vẫn duy trì được chi phí đầu tư (CAPEX) và vận hành (OPEX) ở mức hợp lý.
Lợi thế làm chủ công nghệ lõi
Làm chủ công nghệ lõi viễn thông giúp Viettel có năng lực ứng phó với các tình huống đặc biệt. Đầu năm 2023, khách hàng sử dụng điện thoại di động bất ngờ nhận được khối lượng lớn tin rác quảng cáo lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Bộ Thông tin và Truyền thông đã yêu cầu Viettel làm rõ nguyên nhân và giải pháp khắc phục.
Các kỹ sư Viettel nhanh chóng xác định thủ đoạn tội phạm mới - sử dụng thiết bị làm giả trạm phát sóng (BTS) để phát tán tin nhắn vào các thuê bao di động. Để tránh truy vết, đối tượng liên tục di chuyển, thay đổi tần số, công suất phát.
“Thủ đoạn tinh vi khiến 10 trạm BTS giả có thể ‘trông’ như hàng nghìn trạm đang hoạt động, gây khó khăn cho đội ngũ giám sát”, anh Đinh Văn Doanh - Trưởng phòng Tối ưu Vô tuyến, Trung tâm Kỹ thuật Toàn cầu (Viettel Networks) - cho biết.
 |
| Anh Đinh Văn Doanh là một trong 10 cá nhân đạt danh hiệu “Ngôi sao Viettel” 2023. |
Quyết tâm “chiến đấu”, ban lãnh đạo Viettel Networks cùng đội chuyên gia do anh Doanh phụ trách gấp rút nghiên cứu, tìm nguyên nhân gốc và phương án khắc phục. Khi đó, một số đối tác cũng chào bán giải pháp phòng chống tội phạm tương tự. Tuy nhiên, thời gian để phát hiện trạm BTS giả lên đến 15 phút. “Người Viettel” quyết tâm nghiên cứu cách riêng.
Sau một tuần, anh Doanh cùng các đồng nghiệp hoàn thành giải pháp truy vết và phát hiện trạm BTS giả của riêng Viettel. Thời gian phát hiện và xử lý chỉ từ 1-2 phút, thấp hơn nhiều so với 15 phút của các sản phẩm thương mại. Chi phí đầu tư cũng chỉ cần máy chủ khoảng 400 triệu đồng, rẻ hơn rất nhiều so với triển khai giải pháp 161 tỷ đồng do đối tác chào bán.
Triển khai trên mạng lưới, Viettel nhanh chóng phát hiện các trạm BTS giả, ngăn chặn hơn 20 triệu tin nhắn rác, hỗ trợ lực lượng chức năng xử lý tội phạm. Áp dụng thành công, giải pháp này cũng được Viettel chia sẻ để Vinaphone, MobiFone cùng khai thác.
Làm nhiều hơn để đi nhanh hơn
Chia sẻ về nguồn lực nghiên cứu 5G, ông Hoàng Đinh Hải Truyền - Phó giám đốc Trung tâm Vô tuyến Băng rộng (VHT) - cho biết quân số tham gia của Viettel khoảng 150 người, chỉ bằng 1% so với bộ phận có chức năng tương tự tại các vendor khác (5.000-10.000 nhân sự). Hơn nữa, Viettel chọn phát triển cả 3 nền tảng lớn song song của Qualcomm, Intel, AMD.
 |
| Trung tâm Nghiên cứu Vô tuyến Băng rộng (VHT) là một trong 10 tập thể được vinh danh tại Viettel’s Stars 2023. |
Anh Doanh cho biết để có được giải pháp phát hiện và xử lý trạm BTS giả, tất cả đã phải làm việc liên tục không kể ngày đêm. Bảo vệ quyền lợi chính đáng của khách hàng, vì “màu cờ sắc áo” thương hiệu là động lực để mọi người chạy đua với thời gian. Trong một tuần nghiên cứu giải pháp, có những thời điểm mệt mỏi và thách thức ý chí, nhưng bản lĩnh người lính đã chiến thắng.
Nỗ lực kết hợp ý chí và trí tuệ được xác định là chìa khóa tạo nên sức mạnh để Viettel chinh phục công nghệ. Kỹ thuật của Viettel Networks không chỉ tiết kiệm cho Viettel hàng trăm tỷ đồng, mà còn đem lại ưu thế vượt trội trong an toàn mạng lưới. Hiện tại, thế giới cũng chỉ có 5 vendor và Viettel đủ khả năng chế tạo, sản xuất đầy đủ thành phần mạng 5G, gồm cả phần cứng lẫn phần mềm. Với 5G, Việt Nam đã đồng hành cùng thế giới.
Theo ông Tào Đức Thắng, những thành tựu được tôn vinh tại “Viettel’s Stars 2023” là kết tinh của tinh thần, văn hóa, ý chí người Viettel. Đó là chìa khóa để Viettel vượt qua thách thức trong bất cứ hoàn cảnh nào để thành công.
Tôn vinh điển hình xuất sắc toàn cầu “Viettel’s Stars” là hoạt động thi đua khen thưởng thường niên của Viettel. 10 cá nhân, 10 tập thể được lựa chọn là điển hình xuất sắc không chỉ vì thành tích ấn tượng trong năm. Họ là những ngôi sao Viettel nhờ cách nghĩ, cách làm mang đến nhiều thông điệp truyền cảm hứng mạnh mẽ, mang đến các bài học bất cứ người Viettel nào cũng có thể “ánh xạ” để công việc của mình tốt hơn.
