 |
Sống ở Buenos Aires, Argentina, mỗi tháng bà Valeria (47 tuổi), kiếm được 300 USD nhờ bán đồ ăn tại nhà. Tuy nhiên, người phụ nữ này cho rằng giữ tiền mặt trong người không an toàn vì lạm phát tại Argentina đang có xu hướng tăng mạnh.
Vì thế, Valeria quyết định dùng toàn bộ 1.000 USD tiền tiết kiệm, cùng 500 USD tiền vay sắm tủ lạnh để mua đồng TerraUSD (UST), vì nghe theo lời quảng cáo rằng đồng tiền này được neo với USD theo tỷ giá 1:1.
Bà đã dành hàng tháng trời để tìm hiểu về UST trước khi đầu tư. Nhưng đến tháng 5, “thảm họa” LUNA đã diễn ra, khiến giá trị của stablecoin này giảm mạnh, mất mốc 1 USD trong một thời gian dài. Giờ đây, giá UST chỉ còn khoảng 3% so với trước khi mất mốc neo.
Nhìn số tiền tiết kiệm của mình không cánh mà bay, Valeria dường như bất lực khi không thể rút tiền ra ngoài, vì toàn bộ giao dịch LUNA và UST đều bị tạm ngừng. “Tôi cảm thấy thất vọng và cùng đường vì đã đầu tư vào một đồng stablecoin rớt giá”, bà nói.
Mộng tưởng tan vỡ
Tiền mã hóa vốn nổi tiếng vì tiềm ẩn nhiều rủi ro và có tính bất ổn định. Trong khi đó, stablecoin lại là loại token đặc biệt có cơ chế để đảm bảo giá trị luôn trong trạng thái ổn định. Nó được xem là nơi trú ẩn của các nhà đầu tư trong những thời điểm thị trường biến động mạnh.
 |
| UST đã không duy trì được sự ổn định vốn có mà lao dốc xuống dưới mức 1 USD trong vòng nhiều ngày. Ảnh: Bloomberg. |
Những đồng tiền này thường được đảm bảo bằng cách neo giá trị vào một tài sản ổn định khác như vàng hoặc tiền pháp định (fiat), nhưng hầu hết là neo theo USD.
UST thì khác, bởi nó được neo giá trị dựa trên thuật toán. Stablecoin này không có tiền pháp định đảm bảo, mà duy trì giá trị bằng một cơ chế phức tạp liên quan đến việc hoán đổi UST với token LUNA, một dự án khác của Terraform Labs để kiểm soát nguồn cung.
Đã có thời điểm tổng giá trị UST được phát hành lên tới hàng chục tỷ USD, trở thành loại stablecoin lớn thứ ba thế giới. Sức hấp dẫn của UST chủ yếu đến từ việc gửi lấy lãi. Qua giao thức Anchor, người dùng có thể gửi token này để lấy lãi suất lên đến 20%.
Tôi cảm thấy mình như bị Binance lừa, khi họ quảng bá hình thức này rất an toàn và đảm bảo
Một nhà đầu tư Argentina chia sẻ
Do đó, stablecoin, đặc biệt là UST, trở nên rất hấp dẫn với những người dân sống ở quốc gia có lạm phát cao như Argentina, Iran hay Nigeria. Tuy nhiên, sự kiện UST sụp đổ đã ảnh hưởng tiêu cực đến các đồng tiền mã hóa khác, khiến mộng tưởng của mọi người tan vỡ. Valeria cũng chỉ là một trong số rất nhiều nhà đầu tư mất hàng nghìn USD tiền tiết kiệm vì LUNA.
“Bọn họ là đồ lừa đảo. Giờ tôi đã thành kẻ trắng tay”, Mudasir, một hodler (người nắm giữ token) UST chia sẻ với Rest of World.
Theo Pablo Sabbatella, Giám đốc của công ty giáo dục tiền mã hóa Defy Education, người dân dễ dàng tiếp cận stablecoin hơn Bitcoin hoặc các đồng tiền số khác.
 |
| Thuật toán của Terra đã mất tỷ giá neo so với USD. Ảnh: Coingape. |
“Nhiều người không hiểu biết về tiền mã hóa thường sẽ chọn stablecoin để gửi tiền tiết kiệm vì họ không thể mua USD hợp pháp ở Argentina”, chuyên gia cho biết.
Nhưng dù đổ xô mua UST, nhiều người không hay biết rằng token này vẫn ẩn chứa rất nhiều rủi ro. Nhiều chuyên gia cho rằng cơ chế thuật toán của token này có thể dẫn đến tình trạng bán tháo, gây dư nguồn cung UST. Biến động giá LUNA cũng ảnh hưởng tới cả giá và nguồn cung UST.
Đó chính là vòng xoáy tử thần đã diễn ra vào tháng 5, khi UST mất mốc 1 USD, sau đó tới lượt giá LUNA giảm sâu. Người dùng hoảng loạn bán LUNA khiến nguồn cung dư thừa, không thể làm tài sản đảm bảo cho UST. LUNA mất giá tới cả triệu lần, trong khi UST cũng không thể trở lại mốc neo. Tới nay, hai token đều không còn giá trị.
Mất niềm tin vào tiền mã hóa
Chia sẻ với Rest of World, một người dân Argentina cho biết anh đã quyết định đầu tư vào UST vì tình trạng lạm phát tăng cao và đồng peso mất giá nhưng sau đó lại mất trắng 17.000 USD. “Tôi cảm thấy mình như bị Binance lừa, khi họ quảng bá hình thức này rất an toàn và đảm bảo”, người này nói.
Một người khác lại cho biết đồng UST rất phổ biến ở quốc gia này vì mọi người cần một loại tài sản đáng tin và ổn định. Nhưng sau sự kiện LUNA sụp đổ, người đàn ông này đã mất 90% số tiền của mình.
Ở Nigeria, bất chấp lệnh cấm giao dịch từ ngân hàng trung ương, Bitcoin và các token khác vẫn là những loại hình tài sản phổ biến. Nhưng sau thảm họa LUNA, nhiều nhà đầu tư đã rơi vào cảnh cùng đường.
 |
| Nhiều người mất tiền vì lựa chọn stablecoin của Terra để tránh rủi ro lạm phát tăng cao. Ảnh: Bloomberg. |
Theo một nhân viên làm việc tại sàn giao dịch tiền mã hóa giấu tên, tương tự những nhà đầu tư ở các quốc gia khác, người dân ở đây cảm thấy sững sờ, mất lòng tin và thất vọng. Có người thua lỗ gần 1 triệu USD vì LUNA.
Một nhà đầu tư người Nigeria khác cũng cho biết anh đã đoán trước được rằng stablecoin thuật toán UST không ổn định như mọi người tưởng, nhưng không ngờ nó lại sụp đổ ngay lúc này. Anh là một trong những nhà đầu tư “bắt đáy” đồng LUNA khi giá của nó giảm xuống còn 20 USD/đồng.
Giờ tôi đã thành kẻ trắng tay
Mudasir, người giữ UST sống tại Pakistan
“Tôi cứ nghĩ UST sẽ có cơ hội trở mình nên quyết định bắt đáy LUNA. Nhưng giờ đây toàn bộ số tiền của tôi không cánh mà bay”, anh nói.
Theo chuyên gia Pablo Sabbatella, “thảm họa” LUNA là sự kiện có ảnh hưởng tiêu cực nhất lên thị trường tiền mã hóa ở các nước châu Mỹ Latinh. Lĩnh vực này sẽ khó lòng lấy lại được danh tiếng và phong độ trước đây.
“Nhiều người đã mất tiền oan vì LUNA. Họ không quan tâm nó là stablecoin thuật toán, stablecoin thế chấp hay stablecoin phi tập trung. Họ đã mất niềm tin và sẽ không bao giờ quay lại thị trường này”, ông nói.
