|
|
Phi cơ vận tải đa dụng hạng nhẹ CASA-212. Ảnh: Flickr Không quân Pháp |
CASA C-212 là dòng máy bay vận tải đa dụng hạng nhẹ do công ty Construcciones Aeronauticas SA (CASA), Tây Ban Nha, nay thuộc tập đoàn EADS, châu Âu chế tạo.
Máy bay được chế tạo cho nhiệm vụ vận tải hành khách, quân sự, tuần tra hàng hải và tìm kiếm cứu nạn. Nhà sản xuất nhấn mạnh đến yếu tố độ tin cậy cao, đơn giản trong vận hành, bảo trì để tạo nên sự khác biệt so với những máy bay khác.
CASA-212 được trang bị 2 động cơ cánh quạt TPE-331-10R-513C với công suất 900 mã lực/chiếc. Động cơ được tối ưu hóa để hoạt động tốt ở độ cao thấp, hoặc trên đường băng dã chiến. Máy bay có thể được cấu hình cho hoạt động thương mại hoặc quân sự theo yêu cầu của khách hàng.
 |
| Tỷ lệ các nguyên nhân gây ra tai nạn máy bay CASA-212. Đồ họa: Aviation Safety |
Khoang máy bay có thể chở theo 26 hành khách, 2,7 tấn hàng hóa hoặc 24 lính dù trong cấu hình vận tải quân sự hạng nhẹ. Hệ thống điện tử trên máy bay thay đổi tùy theo yêu cầu nhiệm vụ. Với cấu hình tuần tra hàng hải, phi cơ được trang bị hệ thống giám sát trên biển tối tân, radar thời tiết và hệ thống tìm kiếm mục tiêu hồng ngoại.
Một số phiên bản được chế tạo cho nhiệm vụ tình báo điện tử với phần mũi đặc biệt chứa thiết bị gây nhiễu bên trong. CASA-212 có thể mang theo vũ khí hoặc thùng nhiên liệu phụ 2 bên cánh với tổng tải trọng 500 kg.
CASA-212 cất cánh lần đầu vào năm 1971 và được đưa vào hoạt động từ năm 1974 đến nay. Theo số liệu của tập đoàn EADS, kể từ khi được đưa vào sử dụng từ năm 1974, các máy bay CASA-212 đã tích lũy được 2,5 triệu giờ bay cộng dồn trên toàn thế giới.
Theo Aviation Safety, trong số 478 chiếc đã được chế tạo, 71 chiếc từng gặp nạn, 567 người tử vong. Phần lớn tai nạn xảy ra trong các hoạt động quân sự chiếm 48%, vận tải thương mại 19% và một số hoạt động khác.
 |
| Biểu đồ số lượng máy bay gặp tai nạn tính từ năm 1975 đến 2015. Đồ họa: Aviation Safety |
Tai nạn nghiêm trọng nhất với CASA-212 xảy ra vào ngày 17/6/1995 khiến 48 người thiệt mạng, bao gồm hành khách trên máy bay và thường dân trên mặt đất. Thảm kịch thứ hai diễn ra vào ngày 2/2/1997 khiến 37 người thiệt mạng. Cả hai máy bay gặp nạn thuộc sở hữu của quân đội Angola.
Nguyên nhân dẫn đến tai nạn phần lớn do thời tiết xấu. Lỗi kỹ thuật chiếm tỷ lệ khá cao trong giai đoạn 1987-1993. Từ phiên bản CASA-212-300M trở đi, lỗi kỹ thuật đã dần được khắc phục, phần lớn tai nạn sau năm 1993 do lỗi phi công và thời tiết xấu.
Phiên bản hiện đại nhất là CASA-212-400 được giới thiệu từ năm 1997. Phiên bản này mới chỉ xảy ra 2 tai nạn vào năm 2006 và 2010. Chiếc CASA-212-400, số hiệu 8983 của Cảnh sát Biển Việt Nam gặp nạn vào ngày 16/6 là tai nạn thứ 3 liên quan đến series 400.
Tỷ lệ tai nạn của CASA-212 là khoảng 14,8%, so với các máy bay cùng chủng loại, như An-28 của Nga từng gặp 31 tai nạn trong số 191 chiếc hoạt động (6,2%), Harbin Y-12 của Trung Quốc gặp 23 tai nạn trong số hơn 185 chiếc được xuất xưởng (12,4%).
