Chạy đua với thời gian
GS Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng bệnh viện Việt Đức cho biết, 2 ca ghép tim, gan vừa được thực hiện tại bệnh viện là trường hợp ghép tạng hết sức đặc biệt với thời gian vận chuyển tạng dài nhất từ trước tới nay.
Cả 2 bệnh nhân được ghép tạng đều là người Hà Nội, trong đó bệnh nhân ghép gan (59 tuổi) bị ung thư gan và xơ gan giai đoạn cuối, bệnh nhân ghép tim (37 tuổi) suy tim giai đoạn cuối do giãn cơ tim, thời gian sống chỉ được tính bằng ngày.
Hai bệnh nhân đã có tên trong danh sách chờ ghép tạng đã lâu nhưng chưa tìm được người phù hợp.
 |
| GS Ước, GS Quyết và GS Sơn (từ trái qua) chia sẻ về hành trình đặc biệt đưa khối tim, gan từ TP HCM ra Hà Nội. |
Đến tối 3/9, Bệnh viện Chợ Rẫy, TP HCM gọi điện cho Trung tâm điều phối quốc gia về ghép tạng thông báo có một nam bệnh nhân 31 tuổi chết não đồng ý hiến tạng nhưng tại Chợ Rẫy không tìm được người ghép tim, gan phù hợp.
Ngay lập tức thông tin được chuyển về Việt Đức, các bác sĩ tiến hành rà soát và tìm được 3 bệnh nhân tương thích. GS Quyết cho hay, ban đầu ca ghép gan dự định cho một bệnh nhân 32 tuổi bị xơ gan, ung thư gan, tuy nhiên khi kiểm tra kỹ, các bác sĩ phát hiện đã có di căn lên phổi nên không thể tiến hành. Khối gan sau đó được ghép cho bệnh nhân Trần Ngọc H.
Tìm được người phù hợp, 14h30 ngày 4/9, kíp bác sĩ Bệnh viện Việt Đức do đích thân 2 chuyên gia đầu ngành về ghép tạng là GS Trịnh Hồng Sơn, PGĐ bệnh viện và GS Nguyễn Hữu Ước, Trưởng khoa Tim mạch đã đáp máy bay vào Chợ Rẫy lấy tạng.
"Theo đúng lịch, chúng tôi phải bay chuyến 16h30 nhưng rất may mắn đã được hãng hàng không tạo điều kiện để bay sớm hơn 2 giờ và khi vào đến Chợ Rẫy, mọi công tác chuẩn bị đã được hoàn tất xong xuôi nên việc lấy tạng hết sức suôn sẻ", GS Trịnh Hồng Sơn nói.
Đến 17h30 ngày 4/9, khối tim, gan được lấy ra khỏi bệnh nhân chết não, ngay lập tức được quấn gạc, bỏ vào túi nylon chứa dung dịch đặc biệt rồi bao đá xung quanh và đưa thẳng tới sân bay.
Song song với thời điểm lấy tạng, một nhóm bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy liên hệ với Cục Hàng không VN làm thủ tục an ninh lên máy bay. Tất cả đều chạy đua với thời gian từng phút một.
 |
| Bệnh nhân ghép tim giơ tay chào phóng viên. |
Tuy nhiên phải đến 21h, chuyến bay từ TP HCM đi Hà Nội mới cất cánh. Lúc này một xe cấp cứu tại đầu Hà Nội đã được chuẩn bị sẵn sàng tại sân bay, đưa khối tim, gan về Việt Đức lúc 23h30 ngày 4/9.
Nhóm các bác sĩ được chuẩn bị quần áo mổ, bánh mỳ ngay trên xe cứu thương để tiết kiệm tối đa thời gian. Trong suốt quá trình vận chuyển từ Chợ Rẫy ra Việt Đức, các bác sĩ đã phải nhiều lần bơm thêm dung dịch bảo quản cho 2 khối tim, gan.
Bệnh nhân hồi phục tốt
GS Sơn kể, trong suốt khoảng thời gian trước và sau khi xuống máy bay, điện thoại của ông phải sạc liên tục để giữ thông suốt với đầu Hà Nội, phân việc cho từng người, căn chỉnh thời gian mở lấy khối tạng hư cũng như lên kế hoạch cho các bộ phận hồi sức, phẫu thuật, tim mạch, thần kinh chuẩn bị sẵn sàng. Thậm chí đã chỉ đạo chuẩn bị cả tình huống xấu nhất.
"Điều chúng tôi lo lắng nhất là hành trình bị kéo dài quá lâu, tạng bị hoại tử tế bào, không thể ghép cho bệnh nhân. Tuy nhiên rất may mắn khi làm xét nghiệm tại Việt Đức, các chuyên gia sinh thiết khẳng định không có tế bào hoại tử", GS Sơn nói.
BS Đào Kim Dung, người tham gia trực tiếp ca phẫu thuật cũng cho biết, đến giờ vẫn chưa hết hồi hộp khi đọc lại từng tin nhắn thông báo hành trình cũng như những cuộc gọi điện thoại của mọi người với nhau.
Ngay sau khi về đến Việt Đức, GS Sơn và GS Ước lao ngay vào phòng mổ phối hợp cùng hơn 60 y bác sĩ tại đây thực hiện ca ghép tim, gan xuyên đêm. Sau 6h30 cho ca ghép tim và 7h30 cho ca ghép gan, đến khoảng 5h sáng 5/9, cả 2 ca ghép đều hoàn tất.
 |
| Bệnh nhân ghép gan hồi phục tốt, đã có thể ăn uống bằng đường miệng. |
Đến chiều cùng ngày, sức khỏe hai bệnh nhân nói trên đã cơ bản ổn định, có thể tự thở và được chuyển về phòng hồi sức của bệnh viện. Đến sáng 7/9, hai bệnh nhân đã có thể tự ăn uống và nói chuyện được.
Theo GS Nguyễn Tiến Quyết, nếu không có gì thay đổi, khoảng 10 ngày nữa 2 bệnh nhân sẽ được xuất viện. "Chúng tôi đã vô cùng căng thẳng nhưng đến giờ hoàn toàn có thể thở phào. Cảm giác bây giờ là vô cùng hạnh phúc và sung sướng", GS Quyết chia sẻ.
Theo GS Quyết, để có được thành công trên là nhờ sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa Bệnh viện Chợ Rẫy - Trung tâm điều phối ghép tạng - Bệnh viện Việt Đức và sự phối hợp chặt chẽ với Bộ GTVT, Bộ Công an.
Điều đáng nói, chi phí 2 ca ghép tạng nói trên chỉ rẻ bằng 1/5 so với nước ngoài với giá khoảng 600 triệu - 1 tỷ đồng.
