Ngày 13/11, Quốc hội dành trọn một ngày thảo luận về báo cáo giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng cháy, chữa cháy giai đoạn 2014-2018. Đây là nội dung trước đó được rất nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị thực hiện giám sát tối cao trong bối cảnh cháy nổ thời gian qua diễn biến phức tạp, gây hậu quả nặng nề.
Nhà nước mất rừng, còn dân phải vào tù
Đại biểu Cao Thị Xuân, Phó chủ tịch Hội đồng Dân tộc, nhắc đến hàng chục vụ cháy rừng gây hậu quả nghiêm trọng và nhận định dường như tất cả đều bắt nguồn từ sự bất cẩn của con người.
Sự việc nông dân Nguyễn Thị Hảo ở Hương Sơn, Hà Tĩnh, đốt cỏ làm cháy lan sang khu rừng, gây thiệt hại 7 ha rừng, sau đó bị tuyên phạt 2 năm tù, hay nông dân Phan Đình Thành ở Nghi Xuân, Hà Tĩnh đốt rác trong vườn làm cháy lan rừng phòng hộ, sau đó bị khởi tố, bắt tạm giam… cũng được bà nhắc tới.
 |
| Đại biểu Cao Thị Xuân - Phó chủ tịch Hội đồng Dân tộc. Ảnh: Hải Quân. |
“Những vụ việc như vậy khiến chúng ta rất đau lòng. Nhiều người nông dân với thói quen đốt rẫy làm nương, họ không cố tình gây ra cháy lớn nhưng không đủ kiến thức về PCCC nên đã vi phạm pháp luật. Hậu quả là chúng ta mất rừng, còn những người nông dân đáng thương gây ra vụ cháy phải vào tù”, nữ đại biểu chia sẻ.
Theo bà, chúng ta hoàn toàn có thể phòng, tránh được những hậu quả đáng tiếc như vậy nếu tổ chức tốt công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục, vận động để nâng cao ý thức của người dân.
Bà Xuân cũng đặt câu hỏi tại sao còn 2.662 công trình có nguy hiểm về cháy, nổ đã đưa vào sử dụng, hay 110 chung cư, nhà cao tầng đã được chủ đầu tư đưa vào hoạt động nhưng chưa được nghiệm thu về PCCC.
“Là do vi phạm của các chủ đầu tư hay do tiêu cực trong công tác kiểm tra, xử lý sai phạm trong thực hiện pháp luật về PCCC? Điều gì sẽ xảy ra nếu hoả hoạn tại hàng trăm chung cư, cao ốc đang ẩn chứa nguy cơ mất an toàn cháy nổ?”, nữ đại biểu đặt câu hỏi và đề nghị chấn chỉnh tình trạng này.
Thẳng thắn cho rằng công tác xử lý trách nhiệm về quản lý nhà nước thời gian qua không tương xứng với những tồn tại, vi phạm, sai phạm trong công tác PCCC, bà Xuân cho rằng đây là một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến hậu quả đáng tiếc khi hoả hoạn xảy ra.
“Báo cáo giám sát cho thấy hàng nghìn vụ cháy đã xảy ra, hàng trăm người bị thiệt mạng, nhiều ha rừng, cơ sở vật chất bị thiêu rụi, nguyên nhân chủ quan trong các vụ việc này rất lớn. Nhưng đã có bao nhiêu cán bộ bị kỷ luật, bị mất chức, bị xử lý liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước trong công tác PCCC?”, nữ đại biểu nêu vấn đề.
Theo bà, qua cuộc giám sát này, lỗ hổng pháp luật sẽ được phát hiện và “bịt” lại. Kinh phí còn thiếu sẽ được quan tâm cấp bù. Nhưng những lỗ hổng về nhận thức, những khoảng trống về trách nhiệm phải được quan tâm và có giải pháp để “lấp đầy”.
Hãy ngừng đổ lỗi
Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp) thì nhận xét hiện có sự chồng chéo, bất cập và thiếu thống nhất, sự lạc hậu của các quy định trong hệ thống pháp luật về PCCC khiến địa phương lúng túng khi thực hiện.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp). Ảnh: Hải Quân. |
Bà cũng nêu thực tế khi sự cố cháy nổ xảy ra mới bắt đầu truy cứu nguyên nhân và quy trách nhiệm.
“Đáng buồn là khi truy cứu trách nhiệm thì đang có vấn đề là đổ lỗi. Trên thì đổ lỗi cho dưới là không chấp hành, dưới quy là trên không hướng dẫn. Người dân thì cho là chính quyền không quan tâm, chính quyền thì cho là người dân không chấp hành. Đây là văn hóa đổ lỗi trong khi chúng ta truy xét trách nhiệm”, bà Hoa thẳng thắn nói.
Nữ đại biểu đề nghị nhìn thẳng vào các tồn tại để bịt các lỗ hổng từ công tác xây dựng luật pháp. Và đặc biệt, hãy ngừng đổ lỗi để truy xét trách nhiệm rõ hơn, nhận trách nhiệm nghiêm túc hơn, từ đó tìm ra giải pháp khắc phục phù hợp.
 |
| Đại biểu Nguyễn Thanh Hiền (Nghệ An). Ảnh: Hải Quân. |
Đại biểu Nguyễn Thanh Hiền (Nghệ An) thì bày tỏ băn khoăn và bất ngờ khi còn 2.662 công trình có nguy hiểm về cháy, nổ đã đưa vào sử dụng nhưng chưa được thẩm duyệt thiết kế hoặc đã thẩm duyệt nhưng chưa được nghiệm thu về PCCC; 110 công trình chung cư, nhà cao tầng đã được chủ đầu tư đưa vào hoạt động nhưng chưa được nghiệm thu về PCCC.
Ông cho rằng đây chính là việc báo động về buông lỏng quản lý Nhà nước và phải chấn chỉnh ngay.
Đại biểu đoàn Nghệ An cũng đề nghị thanh tra, kiểm tra, xử lý dứt điểm công trình vi phạm, công khai công trình vi phạm thường xuyên trên phương tiện thông tin đại chúng cũng như xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm.
