'Halo effect' khiến chúng ta tin một người ưa nhìn cũng sẽ thông minh

Halo effect /ˈheɪ.ləʊ ɪˈfekt/ (danh từ): Hiệu ứng hào quang, hiệu ứng lan tỏa

Định nghĩa:

Halo effect là một loại thiên kiến nhận thức (cognitive bias), cụ thể ấn tượng chung của chúng ta về một người sẽ ảnh hưởng đến cách chúng ta cảm nhận và suy nghĩ về tính cách của họ. Thuật ngữ này được nhà tâm lý học Edward Thorndike đặt ra trong một bài báo xuất bản năm 1920.

Một ví dụ điển hình của hiệu ứng hào quang là ấn tượng chung của chúng ta về những người nổi tiếng. Mọi người cho rằng người nổi tiếng hấp dẫn, thành công và được yêu mến. Vì thế, họ cũng có xu hướng nghĩ người nổi tiếng thông minh, tốt bụng và hài hước, theo Verywell Mind.

Ngoại hình thường là một yếu tố chính của hiệu ứng hào quang. Những người được coi là hấp dẫn có xu hướng được đánh giá cao hơn về các đặc điểm khác. Hiệu ứng này không chỉ ảnh hưởng nhận thức của con người, nó còn khiến chúng ta có những đánh giá sai lệch về phẩm chất của người khác.

Trong giáo dục, hiệu ứng hào quang có thể ảnh hưởng đến cách giáo viên đối xử với học sinh, đồng thời tác động đến cách học sinh nhìn nhận về giáo viên. Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu phát hiện khi một giáo viên được đánh giá là ấm áp, thân thiện, học sinh cũng có xu hướng coi người đó là một giáo viên hấp dẫn, lôi cuốn và dễ mến.

Hiệu ứng hào quang cũng có tác động ở nơi làm việc. Các chuyên gia cho rằng hiệu ứng hào quang ảnh hưởng đến việc đánh giá hiệu suất của nhân viên. Một quản lý có thể đánh giá cấp dưới dựa trên nhận thức về một đặc điểm cụ thể thay vì đánh giá toàn bộ hiệu suất và khả năng làm việc của họ.

Ví dụ, sự nhiệt tình hoặc thái độ tích cực của người lao động có thể làm lu mờ sự thiếu kiến thức hoặc kỹ năng, khiến đồng nghiệp đánh giá họ cao hơn hiệu suất thực tế.

Trong tiếp thị, các nhà tiếp thị cũng tận dụng hiệu ứng hào quang để bán sản phẩm và dịch vụ. Khi một người nổi tiếng phát ngôn tán thành một mặt hàng cụ thể, chúng ta sẽ coi mặt hàng đó là một sản phẩm tốt, được nhiều người đánh giá tích cực.

Ứng dụng của halo effect trong tiếng Anh:

- Job applicants are also likely to feel the impact of the halo effect. If a prospective employer views the applicant as attractive or likable, they are more likely to also rate the individual as intelligent, competent, and qualified.

Dịch: Những người xin việc cũng có khả năng cảm nhận được tác động của hiệu ứng hào quang. Nếu một nhà tuyển dụng tiềm năng thấy ứng viên hấp dẫn hoặc đáng yêu, nhiều khả năng họ cũng sẽ đánh giá ứng viên đó thông minh, có năng lực và trình độ.