Hà Nội thu hồi đất 'vàng' bỏ hoang để làm gì?

Mới đây, Sở TN & MT Hà Nội công bố thu hồi dự án xây dựng tháp BIDV Diamond (3.344m2) của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) nằm trên đường Phạm Hùng (Từ Liêm, Hà Nội) khiến giới địa ốc xôn xao. Dự án nằm trong khu “đất vàng” và gần nhiều dự án lớn như: Tòa nhà Keangnam, khu Đô thị Mỹ Đình- Mễ Trì, tòa nhà Sông Đà... 

Theo Sở TN & MT Hà Nội, dự án tháp BIDV Diamond bị thu hồi do 12 năm không triển khai. Ngoài ra, nhiều dự án khác có vị trí “vàng” cũng có tên trong danh sách thu hồi vì chậm triển khai như: Dự án Tháp Doanh nhân của Tập đoàn Anh Quân Strong nằm trên khu đất rộng 1.370 m2, tại số 1 đường Thanh Bình, quận Hà Đông; Dự án “khủng” Castle Plaza với quy mô hơn 12ha của một đại gia có tiếng (tại 136 Hồ Tùng Mậu, Hà Nội)... 

Ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng HUD 3 cho biết, một dự án thành công, yếu tố vị trí rất quan trọng. “Hiện nay, Hà Nội không còn đất ở trung tâm nên các doanh nghiệp đang chạy đua vào những dự án “vàng” sắp bị thu hồi. Tuy nhiên, không phải vị trí “vàng” nào cũng phát triển. Nếu không tỉnh táo, chủ đầu tư tiếp theo sẽ đi theo vết xe đổ của chủ đầu tư trước”, ông Sơn nói.

Còn TS Vũ Đình Ánh, chuyên gia kinh tế cảnh báo: “Vị trí đất “vàng” phải xây dự án hạng sang, nhưng hiện nhu cầu người dân chủ yếu là những dự án thương mại giá rẻ. Sẽ có nhiều chủ đầu tư chết nếu cứ lao vào dự án đất vàng”.

Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó giám đốc Sở TN&MT Hà Nội cho rằng, tất cả các dự án nằm trong diện thu hồi sẽ được bàn giao cho Trung tâm Phát triển Quỹ đất Hà Nội. 

Sau khi cơ quan này tính toán phương án bồi thường thiệt hại cho các chủ đầu tư, các dự án bị thu hồi sẽ được sử dụng phù hợp với mục đích công cộng, như: Xây dựng trường học, nhà trẻ, bãi đỗ xe theo đúng quy hoạch, kế hoạch của UBND TP Hà Nội. 

Trong trường hợp giao cho các đơn vị sản xuất, kinh doanh khai thác thì các khu đất bị thu hồi sẽ phải đấu thầu. “Không bao giờ có chuyện thu hồi đất dự án của chủ đầu tư này để giao cho chủ đầu tư khác thực hiện như dư luận nghi ngờ”, ông Nghĩa nói.

Theo ông Nghĩa, trước khi đấu thầu, chủ đầu tư phải ký quỹ. Ví dụ: Một dự án 1 ha ký quỹ bằng 10% tổng mức đầu tư dự án. Nếu chủ đầu tư không triển khai dự án sẽ mất số tiền này.

Tuy Hà Nội công bố danh sách “đen”, nhưng số lượng bị thu hồi rất ít. Ngoài những dự án quây tôn, cỏ mọc um tùm bỏ hoang nhiều năm, vẫn còn nhiều dự án BĐS thi công dở dang để giữ đất. 

Cụ thể: Dự án Hà Nội Times Tower (Văn Phú, Hà Đông), sau gần 4 năm thi công mới chỉ xây xong phần hầm và khung của 4 tầng nhà; dự án Hattoco 110 đường Trần Phú (Hà Đông, Hà Nội) mới “nhú” đến tầng 9 sau 5 năm triển khai; đặc biệt, siêu dự án Habico Tower (Phạm Văn Đồng, Bắc Từ Liêm, Hà Nội) nổi đình đám một thời vì mức giá khủng từ 75 – 100 triệu đồng/m2 được chào bán năm 2008, đã ngừng thi công tại sàn tầng 9 và đến nay chưa có dấu hiệu khởi động trở lại.   

Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN & MT cho rằng: “Cơ quan chức năng giao đất rồi coi như xong một việc. Nếu không có ai kêu ca thì các dự án đó cũng không được để ý tới. Đặc biệt là những dự án thi công dở dang rồi bỏ hoang nhiều năm mà cơ quan chức năng không biết”.

Theo ông Võ, nguyên nhân tình trạng bỏ hoang tại nhiều dự án do nhà nước thiếu kiểm soát, nhưng nguyên nhân trực tiếp từ phía chủ đầu tư. “Chúng ta tuyển chọn nhà đầu tư không đúng. 

Nhiều nhà đầu tư chỉ muốn lấy càng nhiều đất càng tốt để dự trữ. Hệ thống pháp luật khung đang khuyến khích đấu thầu dự án, đấu giá quyền sử dụng đất, nhưng cơ chế nhiều thành phố là giao đất cho nhà đầu tư đã được chỉ định. Việc xin cho dự án rồi bỏ hoang giữ đất đang có sự tiếp tay của chính cơ quan chức năng nhà nước”, ông Võ nói.

Ngoài ra, theo ông Võ, pháp luật có quy định sau 12 tháng không sử dụng đất hoặc 24 tháng không đúng tiến độ sẽ bị thu hồi. Pháp luật quy định cụ thể từng trường hợp nào đáng được gia hạn trong Nghị định 84 (2007) của Chính phủ. “Quy định vậy, nhưng người thực thi pháp luật yếu kém khiến tình trạng dự án găm đất rồi bỏ hoang diễn ra nhiều nơi”, ông Võ nhấn mạnh.