Hầu hết chúng ta khi nghĩ tới lãnh đạo của những công ty Internet lừng danh đều hình dung về những nhân vật có năng lực vượt trội, đầu óc hơn người như như Jeff Bezos (CEO của Amazon.com), Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành Mark Zuckerberg của Facebook, hay hai nhà đồng sáng lập Google là Larry Page và Sergey Brin.
Nhưng theo tác giả David Kushner đề cập trong quyển sách The Player Ball về thiên tài, kẻ bịp bợm và bí mật trong lịch sử Internet, trong thời kỳ hoang sơ của Internet có sự xuất hiện của những nhà lãnh đạo cố gắng tìm kiếm vận may bằng cách tạo ra những trang web với bất cứ nội dung nào họ thích. Và nhiều người đã thành công.
Những trang web với "bất cứ nội dung nào họ thích"
Điển hình như Gary Kremen, được xem là thiên tài trong The Player Ball, từng là sinh viên tốt nghiệp Stanford, bắt đầu biết đến kinh doanh từ tuổi thiếu niên bằng việc bán các bản sao Playboy bị đánh cắp.
Thời đó, ông ăn mặc rất quê mùa, đến nỗi bị yêu cầu không tham gia kỳ thực tập mùa hè Goldman Sachs. Đến khi trưởng thành, ông cũng không thay đổi nhiều, lúc nào cũng chỉ ăn burrito, mặc những chiếc áo xuề xòa đi tham dự các cuộc họp và chẳng buồn đánh răng.
 |
| Gary Kremen. Ảnh: Business Insider. |
Tuy nhiên, vào đầu những năm 1990, khi đã chín chắn hơn, Kremen thức tỉnh ra rằng ông phải khẳng định giá trị của bản thân bằng việc tạo ra một website. Ông tạo ra nhiều trang web dễ tính như jobs.com, homes.com, autos.com, match.com và sex.com, được biết đến như một trang web chăm sóc sức khỏe tình dục.
Gary Kremen đã biết trước được xu thế. Năm 1994, ông vay 2.500 USD và biến match.com thành một trang web hẹn hò và giờ thì là một doanh nghiệp trị giá hàng tỷ USD.
Tuy nhiên, trang web này không thể tránh khỏi một số rắc rối. Ngay từ sớm, Kremen nhận thấy rằng match.com không có bất kỳ người dùng phụ nữ nào. Vì vậy, ông yêu cầu các nữ thực tập sinh của công ty phải đánh giá bài đăng và bắt một nhân viên nữ đóng giả người dùng trên Rolling Stone. Khi sự việc vỡ lở, ông buộc phải rời khỏi match.com và không được hưởng một đồng nào từ công ty của mình.
Nếu xem Kremen là anh hùng trong The Player Ball, thì có lẽ nhân vật phản diện sẽ dành cho Stephen Michael Cohen. Anh ta là một nghệ sĩ bị kết án với tội danh lừa đảo, mạo danh luật sư và gây ra nhiều phi vụ rắc rối trong những năm đầu thập niên 90. Anh ta điều hành một câu lạc bộ trao đổi bạn tình (swinger) ngay trong một khu phố cao cấp có phần yên tĩnh phía Nam California.
Cohen cũng là ông chủ của một dịch vụ kết nối trực tuyến, mang tên The French Connection, dụng cụ "tìm kiếm bạn tình" cho các tù nhân. Khi hắn ta không thể thu hút phụ nữ vào trang web của mình, Cohen đành phải giả mạo một người dùng nữ dưới cái tên Cameron Tammy.
Cohen tấn công vào thị trường "vàng ảo" khi mua lại trang sex.com của Kremen thông qua một vụ lừa đảo tinh vi, bằng việc mạo danh phó chủ tịch của một công ty dịch vụ đăng ký tên miền Internet. Cohen đã biến nó thành một doanh nghiệp thịnh vượng, với 9 triệu thành viên, những người đã rót vào công ty của hắn 24,99 USD mỗi tháng.
Trong suốt quá trình kinh doanh, hắn ta cũng tiên phong về nhiều thứ mà hiện tại chúng ta đang thấy trên các kênh trực tuyến, chẳng hạn như quảng cáo biểu ngữ hay giao dịch thẻ tín dụng an toàn. Cohen có thể là một kẻ gian xảo và nhếch nhác, nhưng xét cho cùng hắn vẫn là một người có tầm nhìn.
Đã đánh mất hàng triệu người dùng match.com, Kremen quyết tâm không chịu đựng sự sỉ nhục tương tự với sex.com. Theo The Players Ball, Kushner vẫn là nhân vật chính diện trong nhiều thập kỷ, dù ông dùng ma túy. Điều đó thực sự quá tệ. Giống như các tài liệu tham khảo đầy tính khiêu dâm mà Kushner gieo rắc khắp cuốn sách, ông khiến ảnh hưởng của luật sư trở nên tê liệt.
Vào năm 2001, Kremen thắng thế tại một phiên tòa và vị thẩm phán ở California tuyên bố ông là chủ sở hữu hợp pháp của trang web và đền bù cho ông khoản tiền 65 USD.
Sự chuyển hướng
Nhưng thế giới ảo có thực sự được thuần hóa? Ngày nay, các ông chủ doanh nghiệp Internet có lẽ đã chú trọng hơn trong việc làm thế nào để giữ cho trang web của mình sạch sẽ nhưng cách họ vận hành như thể web vẫn là một nơi không có quy tắc.
Ví dụ điển hình nhất là Travis Kalanick, cựu giám đốc điều hành của Uber Technologies Inc. (hiện vẫn là thành viên hội đồng quản trị), người đã quá vội vàng trong việc thống trị ngành công nghiệp dịch vụ vận chuyển, thúc đẩy văn hóa doanh nghiệp mà cho qua nạn quấy rối tình dục. Sau đó, ông đã bị cáo buộc ăn cắp tài sản trí tuệ sau những nỗ lực để đánh lừa chính phủ.
Vụ việc kể trên không phải là trường hợp duy nhất. Gần đây, Zuckerberg đã nhắm mắt làm ngơ trước những kẻ lừa đảo khai thác mạng lưới Facebook để đạp đổ những luật lệ có thể thực thi. Hiện ông đang là thành viên trong nhóm các nhà lãnh đạo chính trị ở Mỹ và Châu Âu, nhằm kêu gọi các doanh nghiệp thực hiện các quy tắc chặt chẽ cho trang web của họ. Một vấn đề nan giải là các doanh nhân chỉ thực thi luật lệ khi chúng có thể mang lại lợi ích cho họ.
Đến cuối The Player Ball, Kremen và Cohen đã có những dự án kinh doanh mới. Kremen đã bán trang sex.com với giá12 triệu USD, và hiện là một người ủng hộ năng lượng sạch, cố gắng để có được một vị trí trong hội đồng một quận ở Thung lũng Silicon.
Còn Cohen thì vừa mới ra tù và đang thèm khát một trào lưu công nghệ Internet mới là Bitcoin.
