Giữ hơn 13 tỷ đồng tiền từ thiện, Hoài Linh có vi phạm luật?

Những ngày qua, câu chuyện nghệ sĩ Hoài Linh kêu gọi được hơn 13 tỷ đồng ủng hộ miền Trung nhưng giữ lại ở tài khoản trong 6 tháng mà không giải ngân, thực hiện công việc thiện nguyện khiến dư luận đặt ra nhiều thắc mắc.

Pháp luật hiện hành quy định ra sao về việc cá nhân vận động tiền từ thiện? Họ được giữ tiền trong bao lâu trước khi thực hiện công việc thay cho các nhà hảo tâm?

Thời gian thiện nguyện quá lâu ảnh hưởng đến ý nghĩa

Trao đổi với Zing, luật sư Trần Xuân Tiền (Trưởng Văn phòng luật Đồng Đội), cho rằng nghệ sĩ Hoài Linh giữ hơn 13 tỷ đồng dưới danh nghĩa tiền ủng hộ đồng bào miền Trung từ tháng 11/2020 là việc làm khiến dư luận đặt nhiều nghi vấn.

Dẫn Nghị định 64/2008 của Chính phủ, luật sư phân tích cá nhân không được vận động, tiếp nhận, phân phối, sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ người dân khắc phục khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng.

Hoài Linh thừa nhận giữ hơn 13 tỷ đồng trong tài khoản, chưa kịp giải ngân. Ảnh chụp màn hình.

Căn cứ nghị định trên thì việc vận động của Hoài Linh là không đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên, trên thực tế rất nhiều cá nhân đã đứng ra kêu gọi, tiếp nhận và quản lý tiền hay vật chất khác để phục vụ các kế hoạch từ thiện.

Đối với việc Hoài Linh nhận hơn 13 tỷ đồng rồi để trong tài khoản của nghệ sĩ này, luật sư cho rằng khó có thể xử lý Hoài Linh do còn nhiều bất cập. Pháp luật hiện hành cũng chưa có chế tài cụ thể quy định việc xử lý hành vi này.

"Hành động đó khiến không ít người ủng hộ thấy đau lòng bởi số tiền ủng hộ cần được gửi đến người dân sớm nhất thì mới đảm bảo được giá trị", ông Tiền nhìn nhận.

Còn với việc Hoài Linh đã xin lỗi và hứa sẽ sớm trao tiền nhưng chưa rõ thời điểm, luật sư đánh giá động thái này của nam nghệ sĩ là chưa phù hợp, chưa xứng đáng với niềm tin của người hâm mộ dành cho ông ta.

Cùng theo dõi vụ việc, luật sư Quách Thành Lực (Đoàn luật sư Hà Nội) cho biết xét trên góc độ pháp luật, việc Hoài Linh chậm chuyển số tiền ủng hộ đến người dân miền Trung không có vi phạm nghiêm trọng, không thay đổi bản chất của hoạt động từ thiện.

Tuy nhiên, đứng trên góc độ tâm lý của người chuyển tiền, muốn số tiền đến ngay lập tức với đồng bào đang hoạn nạn để giúp họ giải quyết ngay được khó khăn, thì thời hạn giữ tiền trong 6 tháng mà chưa trao tay, là khoảng thời gian quá lâu.

Theo ông Lực, đáng lẽ Hoài Linh nên chuyển tiền sớm hơn. Thời gian thiện nguyện quá lâu sẽ làm ảnh hưởng đến ý nghĩa, mục đích của hoạt động ủng hộ, cứu trợ.

Cần làm rõ mục đích giữ tiền trong tài khoản

Luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng văn phòng luật Chính pháp) phân tích việc Hoài Linh nhận tiền từ thiện của các nhà hảo tâm là quan hệ dân sự. Nghệ sĩ Hoài Linh trong trường hợp này chỉ là người đại diện theo ủy quyền để hoạt động thiện nguyện.

Theo Điều 360 Bộ luật dân sự, nếu việc chuyển tiền không kịp thời, gây thiệt hại cho đồng bào miền Trung thì nghệ sĩ Hoài Linh phải bồi thường thiệt hại.

Nhiều đại biểu Quốc hội đánh giá hoạt động từ thiện của cá nhân, tổ chức trong đợt lũ lụt ở miền Trung không phạm pháp. Ảnh: Phạm Ngôn.

Ngoài ra, ông Cường phân tích Bộ luật dân sự còn nêu rõ các khoản tiền lãi phát sinh từ việc Hoài Linh để hơn 13 tỷ đồng trong tài khoản cũng phải được trao từ thiện cho người dân.

Còn trường hợp Hoài Linh nhận hơn 13 tỷ đồng của các nhà hảo tâm rồi không chuyển tiền từ thiện theo thỏa thuận, hoặc có hành vi gian dối để chiếm đoạt số tiền đó thì có thể bị xử lý hình sự.

Căn cứ Điều 175 Bộ luật Hình sự, luật sư cho rằng nếu người ủy quyền dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tiền từ thiện từ 4 triệu đồng trở lên, sử dụng tiền từ thiện sai mục đích thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Luật sư Cường cho rằng cần làm rõ động cơ, mục đích vì sao Hoài Linh giữ số tiền hơn 13 tỷ đồng trong 6 tháng mà không thực hiện cam kết về việc từ thiện.

Trường hợp có căn cứ xác định nghệ sĩ này không chuyển tiền theo cam kết hoặc gian dối trong chi tiêu, sử dụng số tiền này mà có đơn thư tố cáo thì cơ quan chức năng cần vào cuộc để làm rõ có dấu hiệu lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản hay không.