Tối muộn hôm qua, 13/4, Bộ Tài chính đã bất ngờ gửi thông tin cho biết, sẽ giảm sớm thuế nhập khẩu xăng dầu kể từ 14/4.
Theo đó, mức thuế mới cho các mặt hàng xăng, dầu hoả sẽ giảm từ 35% trước đó xuống còn 20%, dầu diesel cũng giảm từ mức thuế 30% xuống còn 20%. Riêng dầu mazut, mức thuế được giữ cao hơn là 25%, giảm 10 điểm phần trăm.
Như lý giải của Bộ Tài chính, việc giảm thuế này là nhằm "đón đầu" cho đợt tăng thuế bảo vệ môi trường gấp 3 lần vào ngày 1/5 tới.
Trên thực tế, mức thuế 20% là mức trần cho xăng theo hiệp định thương mại tự do trong ASEAN, ASEAN + Hàn Quốc. Tuy nhiên, các mặt hàng dầu chỉ có mức thuế trần là 5% theo các hiệp định trên.
 |
|
Ảnh minh họa. |
Điều đáng nói là, phương thức điều hành lần này của các Bộ Tài chính- Công Thương ngược hẳn với thông lệ trước đây. Tức là, sau khi tính toán công cụ thuế, công cụ Quỹ bình ổn, hai bộ này mới "chốt" giá cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Trong khi đó, ở lần điều hành này, hai bộ lại quyết định về giá trước rồi mới giảm thuế sau. Điều này khiến cho mức giá hiện nay mà người tiêu dùng đang hưởng là được tính trên cơ sở các mức thuế nhập khẩu cao trước đây, 30-35%.
Ước tính theo bảng giá xăng dầu thành phẩm trên thị trường Singapore do Bộ Công Thương công bố, giá bình quân 15 ngày vừa qua, kể từ 25/3 đến hết 10/4 đều đã giảm đáng kể so với kỳ trước.
Cùng với việc bất ngờ giảm thuế nhập khẩu xăng dầu xuống thấp như các mức trên, các mặt hàng xăng dầu đã chuyển sang lãi lớn.
Cụ thể như, mặt hàng xăng lãi nhẹ nhất cũng đã là 399 đồng/lít, dầu diezen sẽ có lãi tới hơn 2.700 đồng/lít, dầu hoả lãi gần 1.400 đồng/lít. Madut cũng lãi hơn 735 đồng/kg.
Đó là chưa kể, các doanh nghiệp vẫn còn tiếp tục được sử dụng Quỹ bình ổn để "bù đắp" vào giá kể từ 15h hôm qua, 13/4. Như với xăng, mức xả Quỹ lên tới 991 đồng/lít. Cộng với khoản "lãi" mới, các doanh nghiệp đã dôi ra tới 1.380 đồng/lít.
Dầu diesel cũng sẽ được tăng lãi 134 đồng từ quỹ, đẩy mức lãi lên tới 2.867 đồng/lít. Dầu hoả cũng sẽ tăng lãi tương tự khi cộng thêm mức xả quỹ 217 đồng/lít, với mức lãi mới sẽ là gần 1.613 đồng/lít. Dầu mazut có "tổng lãi" mới là 1.118 đồng/lít.
Sau 15 ngày ngừng xả quỹ, hai mặt hàng dầu hoả và madut lại tiếp tục được bù từ quỹ này với các mức 217 đồng/lít đối với dầu hoả và 383 đồng/kg đối với mazut.
Dù vậy, việc tính toán như trên chỉ là về mặt lý thuyết.
Lượng xăng dầu mà doanh nghiệp đang bán ra cho người tiêu dùng vẫn là lượng đã mua theo các đơn hàng chịu mức thuế nhập khẩu cũ. Kể từ hôm nay, khi xăng dầu về cảng được tính theo mức thuế mới thấp hơn thì cũng 15-30 ngày sau, lượng xăng dầu này mới được đẩy ra tiêu thụ trên thị trường.
Tuy nhiên, điều này sẽ chỉ đúng với những doanh nghiệp làm đúng nguyên tắc là đảm bảo dữ trữ lưu thông xăng dầu là 30 ngày. Nhưng thông thường, số doanh nghiệp tuân thủ đúng điều này không phải là tất cả.
Trước đó, Hiệp hội xăng dầu Việt Nam đã kiến nghị Bộ Tài chính cần giảm thuế nhập khẩu trước 30 ngày so với ngày áp thuế bảo vệ môi trường. Lý do được đưa ra là thuế nhập khẩu được thu ngay từ khi thông quan trong khi thuế bảo vệ môi trường thu khi xăng dầu bán ra ngoài thị trường nên khi tăng hay giảm hai loại thuế cùng một thời điểm thì hàng tồn kho 30 ngày sẽ phải chịu 2 lần thuế là thuế nhập khẩu mức cũ và thuế bảo vệ môi trường mức mới. Nếu doanh nghiệp sẽ thiệt hại lớn.
